Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / «Μοίρα: Συγκυρίες, περιστάσεις. Γεγονότα που οδηγούν, τυχαία ή όχι, σε πρόσωπα ή καταστάσεις…»
25/09/2019, 8:24 πμ

«Μοίρα: Συγκυρίες, περιστάσεις. Γεγονότα που οδηγούν, τυχαία ή όχι, σε πρόσωπα ή καταστάσεις…»

Από τον Άγγελο Πετρουλάκη //

 

Φρεντ Βαργκάς: «Ρώτα τον άνεμο» Μετάφραση: Πόλυ Μοσχοπούλου, Εκδόσεις Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2000

 

Το «Ρώτα τον άνεμο» δεν είναι νέο βιβλίο κι ενδεχομένως να είναι εξαντλημένο, ή κάποια αντίτυπα να παραμένουν ξεχασμένα σε ράφια βιβλιοπωλείων. Άλλωστε οι «Σύγχρονοι Ορίζοντες» έχουν περιορίσει αρκετά τη δραστηριότητά τους ως εκδοτική επιχείρηση.

Όμως τα βιβλία δεν είναι κονσέρβες για να έχουν ημερομηνία λήξης. Σίγουρα κάποια ‘‘ξεθυμαίνουν’’, ιδιαίτερα όταν οι συγγραφείς χρησιμοποιούν καρμπόν ή προσπαθούν να τραβήξουν από τα μαλλιά έναν μύθο, έτσι ώστε να δημιουργήσουν ένα ελκυστικό ανάγνωσμα – κατά τη γνώμη τους – για τους αναγνώστες.

Η Φρεντ Βαργκάς είναι Γαλλίδα. Οι σπουδές της στην Αρχαιοζωολογία και τη Μεσαιωνική Ιστορία την έχουν εφοδιάσει με εντυπωσιακές γνώσεις, που γίνονται εμφανείς στο λογοτεχνικό της έργο. Η ενασχόλησή της με το αστυνομικό μυθιστόρημα μάς χάρισε εκπληκτικά έργα. Πρόσφατα, οι «Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ» κυκλοφόρησαν το «Όταν βγαίνει η αράχνη», για το οποίο κι έγραψα στις 19/8/2019. Παλαιότερα, οι ίδιες εκδόσεις είχαν κυκλοφορήσει και το επίσης εκπληκτικό «Οι καιροί των παγετώνων». Αλλά, στη βιβλιοθήκη μου έχω άλλα δυο μυθιστορήματά της, τα «Το σημάδι της τρίαινας» και «Ρώτα τον άνεμο» (ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ). Το τελευταίο ανήκε στα εδώ και χρόνια αδιάβαστα (δεν είναι το μοναδικό). Αποφάσισα να το διαβάσω, ίσως για να ολοκληρώσω το πορτρέτο τής Βαργκάς ως συγγραφέα, ίσως ως μια ανάπαυλα στον Ουμπέρτο Έκο που με ‘‘βασανίζει’’, τελευταία.

 

Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί ως δημιουργό αστυνομικών μυθιστορημάτων τη Βαργκάς;

Πολλά. Το κυριότερο: Ο σχηματισμός τού πορτρέτου τού αστυνομικού Ζαν – Μπατίστ Ανταμσμπέρ, ο οποίος καλείται να λύσει τα αινίγματα.  Ο Ζαν – Μπατίστ Ανταμσμπέρ δεν είναι ο υπερ-ήρωας. Είναι ιδιαίτερα πρακτικός άνθρωπος, προβλέψιμος, ξέρει να εκμεταλλεύεται τις ιδιαίτερες ικανότητες ή αδυναμίες τών συνεργατών του, είναι ανεκτικός και δεν μένει ασυγκίνητος μπροστά στον έρωτα.

Στο «Ρώτα τον άνεμο» ο έρωτας διεκδικεί ένα σημαντικό μερίδιο. Συνδέει μια πτυχή τού παρελθόντος τού Ζαν – Μπατίστ Ανταμσμπέρ με την υπόθεση που θ’ αντιμετωπίσει. Η νεαρή Καμίγ είχε μπει στη ζωή του, αφήνοντας ισχυρά σημάδια. Το ίδιο κι εκείνος στη ζωή τής Καμίγ. Γιατί δεν έμειναν, ο ένας στη ζωή του άλλου; Ο Ζαν – Μπατίστ Ανταμσμπέρ δίνει την απάντηση: Έμοιαζαν με το δέντρο και τον άνεμο, που περνά ανάμεσά του και φεύγει. Άλλοτε το δέντρο ήταν εκείνος, άλλοτε ήταν η Καμίγ. Γιατί; Δεν ξέρει την απάντηση και το μόνο που λέει στον συνομιλητή του είναι: «Ρώτα τον άνεμο».

 

Δυο επίπεδα εντοπίζονται στην ανάπτυξη της μυθοπλασίας.

Το ένα είναι αυτό που έχει σχέση με το έγκλημα.

Το άλλο, με τη διαδρομή τού Ζαν – Μπατίστ Ανταμσμπέρ. Εκείνος ζει μια δύσκολη περίοδο της καριέρας του. Έχει γίνει στόχος μιας μανιακής γυναίκας, της οποίας έχει σκοτώσει, σε άμυνα, τον αδίστακτο κακοποιό εραστή της. Κι ενώ τον απασχολεί ο αφοπλισμός της, ένα τηλεφώνημα από την Καμίγ, τον καλεί κοντά της. Αιτία; Η σχεδόν εξαφανισμένη από τη ζωή του Καμίγ, βρίσκεται στην αναζήτηση ενός δολοφόνου που σκοτώνει ως λυκάνθρωπος.

Το έγκλημα είναι το πρώτο επίπεδο της μυθοπλασίας. Συμβαίνει σε μια ορεινή περιοχή τής Γαλλίας και αναστατώνει μια μικρή κοινότητα κτηνοτρόφων. Η Καμίγ ζει εκεί, αποκομμένη από τον πολιτισμό, γαλήνια σε εντελώς διαφορετικές ενασχολήσεις. Συνθέτει μουσική για κινηματογραφικές ταινίες, αλλά και επιδιορθώνει… υδραυλικές βλάβες. Παράλληλα, ικανοποιεί και τη γυναικεία φύση της, συζώντας με έναν Καναδό που μελετά τις αρκούδες.

Μία γυναίκα κτηνοτρόφος και κάποιες προβατίνες του χωριού είναι τα πρώτα θύματα ενός τεράστιου λύκου. Μια φήμη εξαπλώνεται με ταχύτητα: Πρόκειται για λυκάνθρωπο. Οι υπόνοιες στρέφονται γύρω από έναν ιδιόρρυθμο κτηνοτρόφο τής περιοχής, ο οποίος και εξαφανίζεται μετά το έγκλημα. Αφοσιωμένοι υπάλληλοι του θύματος πείθουν την Καμίγ να τους βοηθήσει στην αναζήτησή του. Και η Καμίγ πείθεται.

 

Φρεντ Βαργκάς

 

Το ένα έγκλημα ακολουθεί το άλλο, σχεδόν πανομοιότυπα όλα. Η παρέα περιπλανώμενη σε ορεινές και δύσβατες περιοχές αντιμετωπίζει αδιέξοδα. Και η Καμίγ θυμάται τον άνθρωπο που κάποτε είχε αγαπήσει, τον αστυνόμο Ζαν – Μπατίστ Ανταμσμπέρ, που δεν της αρνείται τη βοήθειά του.

Τα δυο επίπεδα που μέχρι εκείνη τη στιγμή προχωρούσαν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο, ενώνονται. Οι εκπλήξεις και οι ανατροπές ακολουθούν η μια την άλλη. Η τελική έκπληξη, όμως, είναι καθηλωτική. Έρχεται λίγο μετά από μια συγκλονιστική αναφορά στα αισθήματα τού Ζαν – Μπατίστ Ανταμσμπέρ: «Ασφαλώς κι αγαπούσε την Καμίγ, με τα μύχια της ψυχής του, με το απύθμενο εκείνο βάθος του εαυτού μας που μοιάζει με τον βυθό της θάλασσας, ανεξερεύνητο και άγνωστο. Ασφαλώς. Κι έπειτα; Δεν ήταν πουθενά γραμμένο πως έπρεπε να βγαίνουν στην επιφάνεια όλες οι σκέψεις του. Για τον Ανταμσμπέρ, η σκέψη δεν επισύρει αναγκαστικά και την πράξη. Ανάμεσά τους, ο χώρος τού ονείρου απορροφά πληθώρα δονήσεων».

Αυτά τα λίγα για τη Βαργκάς και το ιδιοφυές αστυνομικό της μυθιστόρημα. Το τέλος, δηλαδή την αποκάλυψη τού δράστη, το αφήνω για τον αναγνώστη.

 

Λάρισα, 22/9/2019

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top