Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / «Η εξουσία ήταν για να την πληρώνεις…»
11/12/2019, 12:01 πμ

«Η εξουσία ήταν για να την πληρώνεις…»

Γράφει η Κατερίνα Καριζώνη //

 

Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης «Οι σημειώσεις του φαροφύλακα», νουβέλα, Εκδόσεις Στοχαστής, 2019

 

Ο φάρος αποτελούσε πάντα σύμβολο  του μακρινού ταξιδιού, του φωτός, αλλά και της ελπίδας για τους ναυτικούς. Θέμα ποιητικό και παραμυθητικό έχει γίνει αντικείμενο της λογοτεχνίας και της τέχνης σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου. Έτσι και στον τόπο μας που τον περιβρέχει η θάλασσα, το θέμα φάρος κατέχει μια ιδιαίτερη θέση μέσα στο φαντασιακό των Ελλήνων συγγραφέων.

Μια ενδιαφέρουσα ιστορία με θέμα τη ζωή ενός φαροφύλακα στον φάρο της Κόπραινας, μας αφηγείται και ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης στο καινούργιο του βιβλίο με τίτλο «Οι σημειώσεις του φαροφύλακα». Πρόκειται για μια νουβέλα που εκτυλίσσεται στις ακτές της Ηπείρου σε μια εποχή που το λιμάνι της Κόπραινας έπαιζε σημαντικό ρόλο τόσο στη διακίνηση των εμπορευμάτων, όσο και στις θαλάσσιες συγκοινωνίες. Κεντρικός ήρωας είναι  ένας νεαρός άντρας που καταφθάνει μια μέρα στον τόπο με τη βαλίτσα στο χέρι με σκοπό να αναλάβει τα καθήκοντα του φαροφύλακα. Έρχεται από τη Λέσβο και ακούει στο όνομα Ταξιάρχης. Ο τόπος είναι φτωχός, οι συνθήκες προσαρμογής δύσκολες, οι ευθύνες για το νεαρό άντρα πολλές. Τα πρόσωπα που θα διαδραματίσουν ρόλο στην ζωή του είναι ο Πασχάλης, ο κρυψίνους και σιωπηλός πάντα προϊστάμενος του, ο Γρηγόρης, καλός συνάδελφος και φίλος του, ο Σόλωνας Ατάλης που παίζει σκοτεινό ρόλο στην υπόθεση και η Σοφία, μια γυναίκα που θα αποδειχθεί μοιραία για τη ζωή των πρωταγωνιστών. Η ιστορία ξετυλίγεται με βασικό άξονα τον φάρο και την καθημερινότητα των ανθρώπων του. Ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης καταφέρνει με ευσύνοπτες περιγραφές και αφηγήσεις να ξεδιπλώσει όλες τις πτυχές της ζωής στην ελληνική επαρχία του μεσοπολέμου, τα ήθη, την υποκρισία της εξουσίας, την παραβατικότητα, το λαθρεμπόριο, την έκλυση των ηθών, αλλά και το σθένος των απλών ανθρώπων, τον αγνό έρωτα που καθαγιάζει τα πράγματα και φέρνει την ισορροπία στις ανθρώπινες σχέσεις. Μια ιστορία γεμάτη μηνύματα, αισιοδοξία και τρυφερότητα που δεν αφήνει ασυγκίνητο τον αναγνώστη. Η νουβέλα συμπληρώνεται από ένα επίμετρο με ιστορικά στοιχεία για τον φάρο της Κόπραινας που παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον καθώς και με φωτογραφίες που κοσμούν κάθε κεφάλαιο και απεικονίζουν τον φάρο, το λιμάνι και την περιοχή στα χρόνια του Μεσοπολέμου.

Ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης που μας έχει δώσει πολλά ιστορικά βιβλία ξέρει να χειρίζεται καλά το υλικό του, καθώς είναι βαθύς γνώστης της τοπικής ιστορίας της Ηπείρου. Μέσα απ’ το βιβλίο του περνάει το κλίμα της εποχής, αλλά και της τοπιογραφία της περιοχής. Η νουβέλα του όμως έχει πλοκή και σασπένς. Ξεκινάει ως μια ρομαντική ερωτική αφήγηση, αλλά επιφυλάσσει πολλές ανατροπές και εκπλήξεις για τον αναγνώστη. Φωτίζει τις σκοτεινές διαδρομές του χρήματος στα παρασκήνια της εξουσίας και ανιχνεύει τους ανθρώπινους χαρακτήρες που αναλαμβάνουν ρόλους σ΄ αυτό το παιχνίδι. Ο Πασχάλης είναι ο αντίποδας του Ταξιάρχη. Ο Κάιν και ο ΄Αβελ. Ο συγγραφέας πλάθει ακραίους χαρακτήρες με αδρές γραμμές  που μέσα απ’ την πλοκή συγκρούονται και αναμετριούνται. Στην ιστορία το καλό νικάει το κακό. Κι ο φάρος είναι πάντα  εκεί ως σύμβολο φωτός για να οδηγεί τις διαδρομές των ανθρώπων μέσα απ’ τους κινδύνους των ταξιδιών, την περιπέτεια της ανθρώπινης ύπαρξης. Διαβάζοντας κανείς το βιβλίο κάνει συνειρμούς με την σημερινή κοινωνική πραγματικότητα στην Ελλάδα. Αναγνωρίζει την κακοδαιμονία και τα αδιέξοδα στον Δημόσιο βίο και τα πολιτικά πράγματα που οδήγησαν πολλές φορές τη χώρα στην καταστροφή και όμως δεν άλλαξαν από τότε. Ωστόσο η ιστορία κλείνει νοσταλγικά, όταν η κόρη του Ταξιάρχη και της Σοφίας, Κατερίνα μετά από χρόνια παίρνει στα χέρια της το ημερολόγιο του πατέρα της, όταν εκείνος έχει πια πεθάνει. Το ημερολόγιο περιλαμβάνει τις συγκινητικές σημειώσεις του ως φαροφύλακα, που είναι και ο τίτλος του βιβλίου. Η αφήγηση αφήνει μια γλυκόπικρη γεύση στον αναγνώστη, αλλά και μια νότα αισιοδοξίας. Η οικονομία του λόγου και οι εντυπωσιακές περιγραφές κάνουν το βιβλίο να διαβάζεται απνευστί. Προτείνεται ιδιαίτερα για όσους αγαπούν τις ναυτικές ιστορίες, τη θάλασσα, τους φάρους και την περιπέτεια. Και θα τελειώσω μ΄ ένα μικρό απόσπασμα του βιβλίου:

 

Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης

 

«Το τελωνείο ήταν για να εξυπηρετεί τον κόσμο, αλλά οι υπεύθυνοι το είχαν για να βολεύουν τους εαυτούς τους. Για κάθε φορτίο εκτός απ’ τους νόμιμους δασμούς, καταβαλλόταν και το ανάλογο μπαξίσι στους τελωνειακούς. Διαφορετικά άντε να ξεμπερδέψεις. Οι αχθοφόροι έπαιρναν ψίχουλα  σε σχέση με αυτούς που είχαν το μισθό τους και τα έξτρα. Δεν τους έφταναν όμως αυτά, αλλά απαιτούσαν και να τους κερνάς αν τύχαινε και να καθόσουν μαζί τους. Η εξουσία ήταν για να την πληρώνεις…»

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top