Fractal
Home / Διηγήματα / «Ο άλλος Αύγουστος» της Χρύσας Φάντη ☆ Αύγουστος του ’22, διηγήματα για την Μικρασιατική Καταστροφή
23/08/2022, 7:16 μμ

«Ο άλλος Αύγουστος» της Χρύσας Φάντη ☆ Αύγουστος του ’22, διηγήματα για την Μικρασιατική Καταστροφή

 

 

 

 

«Ο άλλος Αύγουστος»

Της Χρύσας Φάντη

☆ Αύγουστος του ’22, διηγήματα για την Μικρασιατική Καταστροφή

Επιμέλεια αφιερώματος: Ελένη Γκίκα

 

 

Εκείνη, με τις τρεις εναπομείνασες αδερφές της, είχε προλάβει να  εγκαταλείψει  το Σεβδίκιοϊ και να φτάσει σώα στη Μυτιλήνη, μέρες πριν την καταστροφή. Δεν είδε τη Σμύρνη να καίγεται, την προκυμαία να κατακλύζεται από τους χιλιάδες απελπισμένους, τα πλοία με τους Ιταλούς να κόβουν τα χέρια και να βυθίζουν τις βάρκες των ομοθρήσκων τους, τους προπηλακισμούς, τους φόνους και τους βιασμούς όσων έμειναν πίσω ή είχαν πέσει στη θάλασσα κυνηγημένοι από τους Τσέτες, βίωσε όμως μέχρι το κόκαλο την προσφυγιά.

Αυτός, πάλι, γέννημα θρέμμα Σμυρνιός, μόλις που πρόλαβε να γλιτώσει τη στράτευση βρίσκοντας καταφύγιο στο σπίτι ενός Τούρκου. Αν και απέφευγε να πολυμιλάει, γνώριζε ήδη πολλά από εκείνα που είχαν διαδραματιστεί στο μέτωπο, και από τα δύο στρατόπεδα των εμπλεκομένων. Είκοσι χρονών παλικάρι, απόφοιτος της Ευαγγελικής Σχολής, είδε με τα μάτια του τους Έλληνες στρατιώτες να επιβιβάζονται στα ατμόπλοια εγκαταλείποντας τον άμαχο πληθυσμό της πόλης,  έζησε όλες τις προδοσίες και τις πολιτικές αθλιότητες, βαναυσότητες και ακρότητες που σήμερα θα χαρακτηρίζονταν εγκλήματα πολέμου, γενοκτονίες που κάποτε θα γέμιζαν τις σελίδες μιας Μαύρης Βίβλου με φρικτές μαρτυρίες και σκηνικά.

Πού καταλύει όταν φτάνει στον Πειραιά; Πώς γνωρίζεται με τη γιαγιά σου; Τι είναι αυτό που τον σπρώχνει, τον αναγκάζει ή τον πείθει να την παντρευτεί; Θα πρέπει να είχε βαρεθεί να παλεύει και να σκορπίζεται. Εκείνη είχε την ηλικία του, ήταν κι αυτή νέα, δεν μπορείς να τη φανταστείς χαριτωμένη, πάλλουσα και κυματιστή, χυμώδη ή ανάλαφρη και πόσο μάλλον όμορφη όπως αντιλαμβάνονταν οι σύγχρονοί της την ομορφιά στο πρόσωπο μιας γυναίκας, στη μορφή της, όμως, θα πρέπει να ένιωσε κάτι πολύ οικείο, μια καλή προοπτική, ένα ευοίωνο μέλλον, ένα μέλλον που αν και εμφανιζόταν περισσότερο στατικό απ’ όσο θα το επιθυμούσε, ικανοποιούσε σημαντικά  τις ανάγκες του κι  ένα μεγάλο μέρος από τις συνήθειές του.

Μ’ εκείνη, αν μη τι άλλο, δεν χρειαζόταν να ντρέπεται για τις ανατολίτικες καταβολές του ή να λογοδοτεί για τον ιδιόρρυθμο τρόπο με τον οποίο πρόφερε  τα γενέθλια τσις είπασι και αυτούνα και ούλα, ν’ απολογείται ή να επεξηγεί τα παραφθαρμένα ομηρικά που προσδιόριζαν ένα κομμάτι της ύπαρξης του ενώ την ίδια στιγμή τον μάρκαραν στα μάτια των Ελλαδιτών με τη στάμπα του ξένου∙ με εκείνη, η ρουτίνα του βίου, το μοίρασμα και η καθημερινή συναναστροφή εγγυώντο, αν μη τι άλλο, ηρεμία και αποδοχή.

Ωστόσο, χρόνια μετά, Αύγουστος πρέπει να ήταν, μια μέρα ζεστή, μια μέρα τυπικά αυγουστιάτικη όπως εκείνη η μοιραία, όταν πήγες να τον επισκεφτείς, αντί για το καλωσόρισμα, εσύ φεύγεις κι εγώ πεθαίνω, σου είπε με φωνή που έτρεμε και παραμιλώντας, τεντώνοντας μπροστά τα χέρια και προσπαθώντας να σε αγγίξει, προσπαθώντας ίσως να αγγίξει και να θυμηθεί όλα εκείνα που έζησε και δεν μπόρεσε ποτέ να τα μαρτυρήσει, γεγονότα που όπως εκ των υστέρων κατάλαβες δεν έπαψαν στιγμή να τον βασανίζουν κι άλλα που μάταια προσπαθούσαν να γράψουν πάνω του συμβουλές και τρόπους καλούς για να τα βγάζει πέρα, να τα βγάζει πέρα με εκείνον τον τρόμο…

Ήξερες πως εκείνον τον καιρό  δεν ήταν και πολύ καλά μα δεν περίμενες να τον βρεις στην κατάσταση που τον βρήκες.  Εσύ φεύγεις κι εγώ πεθαίνω, επανέλαβε τη στιγμή που σε ξεπροβόδιζε, αυτή τη φορά χωρίς λόγια, μόνο με εκείνο το βλέμμα, ένα βλέμμα που μεγάλωνε τις σκιές και βάθαινε τις ρωγμές πάνω στο πρόσωπό του, πεθαίνω, σου είπε με εκείνον τον άλαλο τρόμο, έναν τρόμο που ήταν πια φανερό πως ερχόταν από παλιά κι επανερχόταν τώρα σαν παραμιλητό και θλίψη, θλίψη που τίποτα και κανείς δεν μπορούσε να του απαλύνει, θλίψη βουβή που έβγαινε λες από τον βυθό εκείνης της θάλασσας που είχε πάλι γεμίσει με ανθρώπους πνιγμένους, χέρια άψυχα που αρμένιζαν στα κουτουρού, μάτια νεκρών που ορθάνοιχτα ανέβαιναν στον αφρό.

 

 

Χρύσα Φάντη

 

Βιογραφικό:

Η Χρύσα Φάντη γεννήθηκε τον Δεκέμβρη του 1957 στην Αθήνα και σπούδασε παιδαγωγικά και νομικά στο ΕΚΠΑ. Ασχολήθηκε με τη δικηγορία, τη μετάφραση κειμένων από τα γαλλικά και τα αγγλικά και τη μελέτη θεμάτων που αφορούν την παιδεία. Από το 1985 μέχρι το 2012 εργάστηκε στη δημόσια εκπαίδευση και επί μία δεκαετία (1992 – 2002) έζησε διαδοχικά στο Κάιρο, τη Μόσχα, τη Δαμασκό και τη Λευκωσία της Κύπρου. Μέχρι σήμερα, έχει εκδώσει τη συλλογή διηγημάτων (Το δόντι του λύκου, Πατάκης, 2007), το μυθιστόρημα (Η ιστορία της Σ., Γαβριηλίδης, 2016), τη συλλογή διηγημάτων (Σε θολά νερά, Σμίλη, 2021), ενώ έχει συμμετάσχει στον συλλογικό τόμο Hotel Μετανάστευση (Πατάκης, 2007). Συμμετείχε επίσης στο 5ο Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ στην Τήνο [περιοδικό (δε)κατα], στην 6η Λογοτεχνική Σκηνή (περιοδικό Εντευκτήριο) και σε διάφορα συνέδρια-αφιερώματα του περιοδικού Πόρφυρας. Εκτενή αποσπάσματα από έργα της έχουν συμπεριληφθεί στην περιοδική ανθολογία πεζού και ποιητικού λόγου diPgeneration (Μανδραγόρας, 2017, 2018). Παρουσιάσεις βιβλίων, συνεντεύξεις με συγγραφείς και ανθρώπους της τέχνης, άρθρα και διηγήματά της έχουν κατά καιρούς δημοσιευτεί στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο [στα περιοδικά Εντευκτήριο, Πλανόδιο, (δε)κατα, Χάρτης, Αναγνώστης, bookpress, Φράκταλ, Διάστιχο, Οροπέδιο, Θράκα, Φρέαρ, Στάχτες, Πόρφυρας, Απόπλους, bookculture, Literature, κ.ά., καθώς και στις εφημερίδες Το Βήμα, Αυγή, Εφημερίδα των Συντακτών, Φιλελεύθερος, Φιλελεύθερος (Κύπρου).

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top