Fractal

Ποτέ χωρίς τον άλλο

Γράφει η Βασιλική Κοζώνη-Τουμπάνου // * 

 

 

Μαρία Διαμαντοπούλου: «Μόνοι Μαζί Περνάμε», εκδόσεις Οδός Πανός

 

Ξεκίνησα να κάνω σκέψεις για τη νουβέλα της Μαρίας Διαμαντοπούλου με το που διάβασα το οπισθόφυλλο… Συνοπτικά μα και περιεκτικά τα οπισθόφυλλα… όπως κι η ζωή σαν την βάλουμε στη ζυγαριά κατά το τέλος. Από τη μια στην πλάστιγγα οι μνήμες με συρρικνωμένο τον όγκο των γεγονότων της πορείας, διαλυμένος σε στιγμές. Κι από την άλλη το συμπαγές συναίσθημα το βιωμένο, η αγάπη των γονιών, των φίλων, οι έρωτες των νιάτων, οι χίμαιρες που ονειρευτήκαμε -αυτά τα άυλα κι αόρατα- που μας καθόρισαν, γέρνουν τη ζυγαριά. Τι παράξενο… Να ‘ναι πιο βαριά τα συναισθήματα που καθόρισαν τα γεγονότα απ’ αυτή την ίδια την παρελθούσα ζωή! Κοινός τόπος πως η στιγμή υπερέχει στο ζύγι την ώρα που τη ζούμε. Ο χρόνος του σήμερα. Του τώρα. Ας… ζήσουμε τις στιγμές ανοίγοντας ψυχή. Για να ‘χουμε συναισθήματα που να βαραίνουν στον απολογισμό. Πάμε στο οπισθόφυλλο λοιπόν:  «Η Στέλλα ταξιδεύει τη ζωή της, ανάμεσα στις αγαπημένες πόλεις, Θεσσαλονίκη Αθήνα. Μαζεύει η ψυχή της υλικό για μυθιστόρημα. Ο Πέτρος σκηνοθετεί στο θέατρο, που είναι η ζωή του. Συνομιλούν με τ’ «Ανεμοδαρμένα ύψη» και τον «Άμλετ». Κι ο έρωτας, πάντα ο έρωτας, πώς μας ενώνει με όλα γύρω και μέσα μας κι ύστερα γίνεται η μεγάλη απώλεια της ζωής μας, απομακρύνεται, χαμηλώνουν τα φώτα και οι μουσικές, φθίνει η ζωή, αποσύρεται.

Η νουβέλα «Μόνοι, μαζί περνάμε» είναι μια κατάθεση για τον έρωτα, για το χρόνο, για το εφήμερο της ζωής και της ύπαρξης. Οι διακειμενικές αναφορές στα Ανεμοδαρμένα ύψη και στον Άμλετ σημαίνουν πολλά για τη ηρωίδα συγγραφέα Στέλλα και για τη συγγραφέα. Η Στέλλα θυμάται πώς άρχισε να καταγράφει την εποχή της νιότης: « Τότε κατάλαβε τον εαυτό αφηγητή, άρχισε να κρατά σημειώσεις, να γράφει σχόλια σ’ ένα τετράδιο που κουβαλούσε ανελλιπώς μαζί της. Συχνά έκανε σκίτσα, πρόσωπα και σκηνές. Στο στήθος της κρεμόταν μια φωτογραφική μηχανή ζενιθ…» Βουτάει στα βαθιά η Στέλλα, γράφοντας και παραλληλίζοντας τη ζωή της και τη ζωή του Πέτρου με τις ζωές και τα συναισθήματα των ηρώων αυτών των δυο αριστουργημάτων που είναι φανερό πως τους έχουν συγκλονίσει. Βίοι παράλληλοι και πετάει από την συγκλονιστική πλοκή και τ’ Ανεμοδαρμένα ύψη στα δικά της βιώματα. Δυνατοί συμβολισμοί ο πατέρας, η μητέρα, η πνευματική έλξη με ανθρώπους που καθόρισαν τις ζωές τους. Η Στέλλα βουτά στη ζωή με πάθος, διψασμένη για την ουσία της. Ξέρει να ακούει τους ανθρώπους. Μόνοι και μαζί περνάνε πάντα. Ζωντανοί και φαντάσματα. Η ηρωίδα ζει μαζί με τους ανθρώπους και τις αναμνήσεις της. Ο Πέτρος αγκυλωμένος στο τραύμα, τη ζωή με τη μητέρα,  ζει στο θέατρό του παρέα με τον Άμλετ, προσπαθώντας μάταια να κόψει τον ομφάλιο λώρο. Τα εφηβικά και φοιτητικά χρόνια στην Αθήνα- εκείνα τα εμβληματικά χρόνια που έδειχναν πως κάτι θα άλλαζε-, ο έρωτας, η φιλία, οι αγαπημένες πόλεις τους καθορίζουν. Η Στέλλα “μόνη” γράφοντας βιώνει διαχρονικά το αντίκρισμα των συναισθημάτων που την συντάραξαν. Και πάντα “μαζί” η σκέψη της σ’ αυτούς που οι καταστάσεις τους χώρισαν ή τους ένωσαν. Κι ύστερα πάλι “μόνη” βουτηγμένη στη φθορά του χρόνου που παραμονεύει διαρκώς. Τη φθορά που σβήνει ζωές, μεγάλους έρωτες, όνειρα… Αλλά το παλεύει. Κι ο έρωτας…α, ο έρωτας της Κάθι και του Χιθκλιφ… Της Οφιλίας και του Αμλέτου, οι ανεκπλήρωτοι κι εκπληρωμένοι έρωτες που κάνουν τη Στέλλα ποιητικά να μολογά τα πάθη τους μ’ ένα λυγμό, με νοσταλγία κι ένα ρυθμό εσωτερικό, δράμα σε δεκαπεντασύλλαβο. Κι οι έρωτες που καρποφόρησαν μετά από ιερή συνουσία ψυχής και σώματος. Ο έρωτας που κάνει τη Στέλλα μάνα, αδερφή, πνευματικό, φίλη κι ερωμένη. Στο τέλος της νουβέλας μένουν στην άκρη της γλώσσας γλυκόπικρα τα συναισθήματα. Χαρά και πόνος που βιώθηκαν στην πορεία των χρόνων, ένα κουβάρι. Και παντού κυριαρχούν και περνούν νοσταλγικά μπροστά της οι πόλεις σταθμοί της ζωής της Αθήνα Σαλονίκη, με την αύρα της κουλτούρας, των ιδεών και της δράσης της μεταπολίτευσης. Η νουβέλα τελειώνει με διπλή εκδοχή που δηλώνει αυτό το άγνωστο του αύριο και που αφήνει μια τρεμάμενη αναμονή καθώς οι ήρωες οδεύουν προς το αμετάκλητο της ύπαρξης. Όπως οδεύουμε όλοι… τρεμάμενοι. Μαζί και Μόνοι. Αλλά, υπάρχουμε ακόμα στη ζωή “μαζί” με τους άλλους , είτε ουσιαστικά είτε με τις μνήμες τους. Ποτέ χωρίς τον άλλο… Και πάντα μονάχος ο καθένας, αντιμέτωπος με τη ζωή του και το θάνατο. Αγγίζει βαθιά το μικρό αλλά φιλοσοφικά περιεκτικό βιβλίο της Μαρίας Διαμαντοπούλου. Σε όλα τα επίπεδα της ζωής. Στο μαζί: Στο ερωτικό πάθος που θέλει δύο, στην εποχή της δράσης που θέλει πολλούς, στην εποχή της ωριμότητας που κρατάς τους εκλεκτούς… Και στο “μόνοι”… Γιατί το τέλος είναι αυτό που δεν ορίζεται. Και πού το περιμένουμε μόνοι. Μακάριοι οι χορτασμένοι που μπόρεσαν και ψηλάφησαν τη δική τους ψυχή κι έσκυψαν στην ψυχή των άλλων. Πού πορεύτηκαν, ζυμώθηκαν και πέρασαν απ’ τη ζωή μόνοι και μαζί. Με γονιούς, παιδιά, συντρόφους, ιδέες, έρωτα, πόλεις, όνειρα, δράση και φαντασία. Μακάριοι όσοι περνάνε μαζί και μόνοι, ζωντανοί και νέοι μέχρι το τέλος.

 

Μαρία Διαμαντοπούλου

 

 

 

Η Μαρία Διαμαντοπούλου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε Ανθρωπιστικές Επιστήμες και εργάστηκε στην εκπαίδευση. Συμμετείχε στη συλλογική έκδοση “Χαμογελάνε οι Τζοκόντες;” εκδόσεις. Οδός Πανό 2019, η ποιητική της συλλογή”Χωράει Φως” εκδόθηκε από τις εκδόσεις Ενύπνιο 2021, πρόσφατα εκδόθηκε η Νουβέλα της “Μόνοι Μαζί Περνάμε” από τις εκδόσεις Οδός Πανός.

 

 

* Η Βασιλική Κοζώνη- Τουμπάνου γεννήθηκε στην Αθήνα και ζει στον τόπο καταγωγής της στην Ναύπακτο. Έχει γράψει δύο μυθιστορήματα: « Μέσα απ’ τον παλιό καθρέφτη » και « Αμοργός 2027 », εκδόσεις «Μελάνι».

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top