Fractal

Μικρό σημείωμα για την «Κινητή Γιορτή» και τα άλλα διηγήματα της Αρχοντούλας Διαβάτη

Από την Λένα Παπαδοπούλου // *

 

Αρχοντούλα Διαβάτη: «Κινητή Γιορτή», εκδ.Νησίδες 2018

 

Η Αρχοντούλα Διαβάτη είναι ένα λογοτεχνικό πλάσμα , παράφορη για κείμενα , συγκροτείται σε συνθήκες γραφής. Υπάρχει σαν αναγνώστρια πρώτα, ένας εσωτερικός κόσμος μια σιωπηλή φωνή αφήγησης .

Κατά την διαλογικότητα, υποστηρίζει  ο Μπαχτίν, δεν υπάρχει κανένα αντικείμενο έξω από την δυνατότητα σύνδεσης με τα άλλα. Μαγεμένη η Α.Δ. αναζητά τα αντικείμενα της γοητείας της, τα πρόσωπα, τους  ήρωες των βιβλίων, τον βίο τους, που είναι οι ζωντανοί συνομιλητές, συντροφεύουν, οδηγούν το χέρι της, δημιουργούν μια συνείδηση γραφής. «Στηρίζεται στους άλλους, πλέκει σχέσεις με τα νοήματα των άλλων. Σχεδόν φαίνονται οι ραφές της συγκόλλησης των άλλων κειμένων, χειροποίητη δουλειά, κάποτε θα το έλεγαν «υπό την σκιάν των συγγραφέων», σήμερα το λένε διακειμενικότητα. Ο Σεφέρης γράφει ότι όσο προσπαθούν οι συγγραφείς να γράψουν κάτι πρωτότυπο, αναντικατάστατο, τόσο φέρνουν μέσα τις δυνατές συγγένειες με τους άλλους δημιουργούς.

Όμως κάνει  τα πράγματα πρωτόγνωρα, αυτή είναι η τέχνη της, να τα παρουσιάζει τόσο δικά της και να τα καινουργιώνει .Είναι ένα να  βλέμμα που απλώνεται σε ένα κόσμο αόρατο, ελάσσονα,  που αποκτά υπόσταση όταν αξιώνεται  την γραφή .

Πολλές φορές σκέπτομαι ότι η λογοτεχνία είναι ένας άλλος τρόπος ς να κάνεις ιστορία. Μια ιστορία ιδεών, διανοημάτων, το κείμενο παύει να είναι μόνο φορέας πληροφοριών, άλλα φέρει το ιστορικό βάρος της εποχής διαμόρφωσης ή εκφοράς του. Συμμαχία ιστορίας λογοτεχνίας, «Ιστορία των νοοτροπιών», ιστορία του σκέπτεσθαι, όπου διερευνάται η  ανθρωπινή δράση, η καθημερινή ζωή που προσπερνάμε, οι συνήθειες, οι δοξασίες, οι μύθοι ο συμβολικός κόσμος. Στις ιστορίες της η Αχοντούλα εμβαθύνει στην συμπεριφορά, στα συναισθήματα των ανθρώπων, στους τρόπους της ύπαρξης, προσφέροντας εργαλεία και υλικό στην ιστορία των νοοτροπιών, καθώς καταγράφει το ατομικό, που συναντάται με το συλλογικό, το κοντινό με το μακρινό, το ασήμαντο με το σπουδαίο, το μικρό με το μεγάλο.

Θεραπεύει κάθε ασθένεια με την αφήγηση. Η δημιουργικότητα είναι το χαρτί της απέναντι σε όλους, εχθρούς και φίλους, το υπαρξιακό αίτημα της γραφής, όπως στο διήγημα Ασπίδα ή Μετά την Ισαβέλα Μόλναρ, σελ.20.

Αλλά τί διαμορφώνει ένα κείμενο –  η φωνή του συγγραφέα ή οι πολλαπλές θεάσεις των αναγνωστών, και πώς η καθημερινότητα γίνεται αίτημα γραφής;

 

Αρχοντούλα Διαβάτη

 

Έτσι φτάνουμε σ’ αυτό που λέγεται αναγνωστική ανταπόκριση, όπου κυρίαρχο ρόλο παίζει ο αναγνώστης. Αυτός μεθερμηνεύει το κείμενο, το κατευθύνει, δίνει το οριστικό τέλος, φτάνοντας σε μια πληθυντικότητα, όπου διαβρώνεται η έννοια της αντικειμενικής ερμηνείας και προσεγγίζεται το γραπτό μέσα από τις πολλαπλές ανταποκρίσεις των αναγνωστών.

Παράφορη από λογοτεχνία η Α.Δ., βίος παράλληλος, συστήνεται μέσα από τα βιβλία, οι ήρωες την ακολουθούν-  η δημιουργία ασπίδα σε εχθρούς και φίλους, υπαρξιακό ζήτημα η γραφή. Ο Φουκώ εξάλλου θεωρεί τη γραφή τεχνολογία της συγκρότησης του εαυτού, παραβιάζοντας τα όρια, υπονομεύοντας την ταυτότητα και μεταμορφώνοντας τον εαυτό, μέσα στη γλώσσα.

 

 

* Η Λένα Παπαδοπούλου είναι εκπαιδευτικός

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top