Fractal

☆ “Μικρά συζυγικά εγκλήματα” του Ερίκ Εμμανουέλ Σμιτ, σε σκηνοθεσία/μετάφραση της Κάτιας Σπερελάκη

Γράφει η Χρύσα Νικολάκη // *

 

 

Σε έναν κόσμο όπου όλα αλλάζουν, «ο χρόνος και η φθορά του» όπως έλεγε ο Ρίτσος, οι ανθρώπινες σχέσεις διαρκώς δοκιμάζονται. Όνειρα καταστρατηγούνται, ζωές καταστρέφονται, το πάθος έρπετε, φίδι που αλλάζει δέρμα, ενώ κάποτε σα χρυσή μηλιά τους χάριζε τα δώρα του Παράδεισου. Η Κάτια Σπερελάκη μεταφράζει και σκηνοθετεί στη σκηνή του Θεάτρου Αλεξάνδρεια τα “Μικρά συζυγικά εγκλήματα” του Ερίκ Εμμανουέλ Σμιτ.

 

 

 

Ο Σάκης Σιούτης και η Μαργαρίτα Σάββα υποδύονται τον Ζιλ και την Λίζα. Ένα παντρεμένο ζευγάρι επί είκοσι χρόνια. Στον Ζιλ συνέβη κάτι απρόσμενο και μυστηριώδες. Ο τρόπος με τον οποίο έχασε τη μνήμη του μέσα στο σπίτι τους, δεν τον πείθει για το παράδοξο ατύχημα. Η Λίζα πάλι, αν και πρόθυμη να τον βοηθήσει με το θέμα της αμνησίας, μένει παγερά αδιάφορη στην ερωτική του προσέγγιση. Ακόμα και από την ονοματολογία των πρωταγωνιστών καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για ένα παιχνίδι σκέψης, αφού πρόκειται για έναν ανεστραμμένο καθρέφτη: Ζιλ-Λίζ(α). Δυο όψεις του ιδίου νομίσματος που δεν είναι άλλο από τον ίδιο τον έρωτα και τον τρόπο αντιμετώπισης του μέσα στο χρόνο, υπό το πρίσμα της συζυγικής σχέσης. Η παθογένεια των ηρώων είναι απόλυτα εντεταγμένη στο σμίλευμα των χαρακτήρων με τέτοιο τρόπο που να εντείνει την αγωνία της αφήγησης και να προσδίδει ρεαλισμό. Τα φιλοσοφικά ερωτήματα που δημιουργούνται ρέουν άφθονα, καθώς μέσα στο ρόλο των πρωταγωνιστών αναγνωρίζει ο καθένας, αν όχι ένα κομμάτι του εαυτού του, σίγουρα μια μικρογραφία της κοινωνίας των ενδοοικογενειακών σχέσεων.

Ο συγγραφέας, Ερίκ Εμμανουέλ Σμιτ, φροντίζει με μαεστρία να διατηρήσει το ενδιαφέρον αμείωτο μέσα από τους έντονους διαλόγους αλλά και την αναπόληση στις ρομαντικές μέρες του άλλοτε ερωτικού βίου του ζευγαριού. Ενώ η αλήθεια, περνά από τη διελκυστίνδα της αμφισβήτησης για να καταλήξει στην ηρακλείτεια αληθινή γνώση. Το ψέμα εναλλάσσεται με την αλήθεια και η άρδευση της πραγματικότητας περνά από το μυαλό του προβληματισμένου θεατή.

Το υπέροχο είναι ότι τόσο μεταφραστικά όσο και σκηνοθετικά, η Κάτια Σπερελάκη, κατόρθωσε να αποδώσει το κείμενο προσδίδοντας του αληθοφάνεια και μυστήριο. Τα σκηνικά, ο φωτισμός αλλά και η συνοδεία πιάνου, προσδίδουν τα απολύτως απαραίτητα στοιχεία ενός χώρου δράσεως , όπου ένα «ατύχημα» προκαλείται. Ενώ το αγαλματίδιο της Θεάς του έρωτα, της Αφροδίτης της Μήλου, έξυπνο τέχνασμα της σκηνοθέτιδας, προοικονομεί το γνωμικό «ο έρωτας σκοτώνει». ΄ Άλλο ένα εξαιρετικό τέχνασμα είναι το τρίγωνο έρωτας –θάνατος-έρωτας που αναδεικνύεται σκηνοθετικά με τον διάλογο της απαρχής της γνωριμίας τους . Εδώ, φανερώνεται όλη η ουσία του δράματος, που υπαγορεύει ο συγγραφέας Εric Emmanuel Schmitt και σκηνοθετικά φανερώνει η Κάτια Σπερελάκη. Η Λήδα Σπερελάκη φρόντισε για τα υπέροχα σκηνικά μα και τα ιδιαίτερα κοστούμια, που υπογραμμίζουν το ύφος της εποχής αλλά και των ιδιοτήτων των πρωταγωνιστών. Η Αλέκα Στεργίου(βοηθός σκηνοθέτη) και ο Γιάννης Ζέρβας(φωτισμοί) υπήρξαν υπέροχα υποστηρικτικοί στο άρτιο αποτέλεσμα.

Η Μαργαρίτα Σάββα κρατά σφιχτά την αρχετυπική μορφή της μυστηριώδους γυναίκας . Αυτό που απαιτείται για να εντείνει την αγωνία είναι μια γερή δόση γυναικείας αλχημείας και πονηριάς , και αριστοτεχνικά, το πετυχαίνει. Ο Σάκης Σιούτης μας εκπλήσσει με το σεξπηρικό του φλέγμα, την άψογη ερμηνεία αλλά και την εμβάθυνση στο ρόλο του αινιγματικού συζύγου-συγγραφέα που παλεύει τεχνηέντως και μεθοδικά, να λύσει το μυστήριο της «αμνησίας» του. Οι δύο ηθοποιοί κατορθώνουν από κοινού να μας πείσουν για όλα τα δύσκολα προβλήματα που αναδύονται μέσα σε έναν πολυετή γάμο αλλά και τον αγώνα του ζευγαριού να ανασυσταθεί, όταν το πάθος εκλείψει και η αμφιβολία εισχωρήσει στις φλέβες, σαν δηλητήριο στο αίμα. Ο φιλόξενος χώρος του Πολυχώρου Τέχνης Αλεξάνδρεια είναι εξαιρετικός για τον θεατή, καθώς η αμεσότητα και η ζεστασιά του τον κάνουν να αφουγκραστεί τον παλμό του θιάσου.

Πρόκειται για ένα συναρπαστικό έργο γύρω από τα ζευγάρια στην αναζήτηση της υπαρξιακής τους κοινής αλήθειας. Μια μυστηριώδη παράσταση που προβληματίζει, ενώ ταυτόχρονα συγκινεί αλλά και προκαλεί εκεί που πρέπει, το πηγαίο χιούμορ μας. Μια συλλογική δουλειά που είναι άρτια και αξίζει του αντίστοιχου θερμού χειροκροτήματος, τόσο από το κοινό, όσο και από τους κριτικούς.

 

 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

  • Μετάφραση-Σκηνοθεσία: Κάτια Σπερελάκη
  • Σκηνικά-Κοστούμια: Λήδα Σπερελάκη
  • Βοηθός σκηνοθέτη: Αλέκα Στεργίο
  • Φωτισμοί: Γιάννης Ζέρβας
  • Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Λέπουρης
  • Τρέιλερ παράστασης: Κωνσταντίνος Λέπουρης, Γιώργος Αγγελίδης
  • Οργάνωση παραγωγής: Μαντάμ Σαρδάμ
  • Παίζουν οι ηθοποιοί: Μαργαρίτα Σάββα, Σάκης Σιούτης

 

 

Ο γάμος και η συζυγική ζωή είναι ένα ανεξάντλητο θέμα που έχει εμπνεύσει διαχρονικά δεκάδες θεατρικά έργα και μυθιστορήματα. Ο Ερίκ Εμανυέλ Σμιτ, στα “Μικρά Συζυγικά Εγκλήματα”, καταδύεται στα αβυσσαλέα βάθη της αρχετυπικής σχέσης των ηρώων του και μας παραδίδει ένα έργο βαθιά φιλοσοφικό. Τα υπαρξιακά ερωτήματα που θέτει είναι αυτά στα οποία αγωνίζονται να απαντήσουν τα ζευγάρια στη μικρή ή μεγάλη διάρκεια του έγγαμου βίου τους, αλλά κατά κανόνα μένουν αναπάντητα μέχρι να τους χωρίσει η ζωή ή ο θάνατος.

 

 

* H Χρύσα Νικολάκη είναι Κριτικός Θεάτρου/Λογοτεχνίας, Συγγραφέας, Θεολόγος

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top