Fractal

Αστυνομική βίβλος παλαιάς κοπής

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

Ραφαέλ Τάζις «Η Βαλενσιάνικη βίβλος», Μετάφραση: Ευρυβιάδης Σοφός, εκδ. Καστανιώτη, σελ. 208

 

Τα βιβλιοφιλικά αστυνομικά μυθιστορήματα ανήκουν σε μια πολύ ειδική και ενδεχόμενα παρεξηγημένη λογοτεχνική κατηγορία. Ίσως γιατί κάποιος μπορεί να σκεφτεί ‘’γίνεται κάποιος να φτάσει στον φόνο για ένα βιβλίο;’’. Προφανώς, στον συγγραφικό μικρόκοσμο αυτό μπορεί να συμβεί αφού έχει αποτελέσει το θέμα υκ λίγων μυθιστορημάτων. Ως εκ τούτου δεν αποτελεί έκπληξη το αντικείμενο που διάλεξε ο Ραφαέλ Τζάις στη «Βαλενσιάνικη βίβλο» που κυκλοφόρησε από τη σειρά noir των εκδόσεων Καστανιώτη.

Κατ’ αρχήν και πριν μπούμε στο θέμα του βιβλίου ο Τάζις είναι πρόγονος πολλών σύγχρονων αστυνομικών συγγραφέων και θεωρείται εκείνος που επηρέασε σε σημαντικό βαθμό ισπανόφωνους λογοτέχνες όπως ο Θαφόν που άφησε πίσω του μια σειρά όμορφων βιβλίων με βιβλιοφιλικά μυστήρια. Με δεδομένο ότι γράφτηκε στα μισά του περασμένου αιώνα το βιβλίο αποπνέει μια διαφορετική ατμόσφαιρα που θυμίζει λίγο γοτθικό παραμύθι. Η λύση του μυστηρίου έρχεται με σχεδόν κλασικό τρόπο για τα δεδομένα των συγγραφέων της εποχής και το βιβλίο γίνεται ακόμη πιο εντυπωσιακό από τις περιγραφές των σκιών της πόλης. Και η Βαρκελώνη ήταν ανέκαθεν μια πόλη με πολλές σκιές και ‘’φαντάσματα’’, πολύ δε περισσότερο η πόλη που περιγράφει ο Τάζις την εποχή του μεσοπολέμου. Το βιβλίο γράφτηκε λίγο αργότερα (το 1944) ενώ ο συγγραφέας βρισκόταν σε εξορία στο Παρίσι λόγω της φρανκικής δικτατορίας, κυκλοφόρησε μια δεκαετία αργότερα, αρχικά στα καταλανικά όπου είναι γραμμένο όπως τα περισσότερα άλλα βιβλία του. Φυσικά με βάση την ηλικία του και τη συγγραφική λογική της εποχής του η Βαλενσιάνικη βίβλος μπορεί να φαντάζει στα μάτια σύγχρονων αναγνωστών αστυνομικών ιστοριών ξεπερασμένη ή παλαιάς κοπής αλλά ακόμη και με αυτό το δεδομένο έχει ειδικό ενδιαφέρον.

 

Ραφαέλ Τάζις

 

Το θέμα του βιβλίου έχει να κάνει με το μοναδικό αντίτυπο της Βαλενσιάνικης βίβλου, αντικείμενο συλλεκτικού πόθου και μια παράξενη αυτοκτονία ενός ξεπεσμένου ευγενή που αποδεικνύεται στην πορεία ότι είναι δολοφονία. Στην αστυνομική έρευνα πρωτοστατεί ένας δημοσιογράφος-ερευνητής ο Κάλντες (παρέα με τον εντεταλμένο αστυνομικό και εν δυνάμει φίλο του τον Βιλαγιούτ) που βρίσκεται κυνηγώντας την είδηση στο επίκεντρο της ιστορίας και αποτελεί ουσιαστικά τον βασικό χαρακτήρα του βιβλίου σε βαθμό που όλοι οι υπόλοιποι χαρακτήρες μοιάζουν συμπληρωματικοί και γίνεται πολύ μικρή προσπάθεια σκιαγράφησης τους. Όσο προχωράει το βιβλίο γίνεται αντιληπτό ότι το ζητούμενο δεν είναι η αγάπη για το βιβλίο αλλά η συλλεκτική μανία για την απόκτηση ενός μοναδικού και σπάνιου αντιτύπου, του μοναδικού σωσμένου σε παγκόσμια κλίμακα. Η πλοκή του βιβλίου έχει ένταση που αυξάνει σταδιακά μέχρι τη λύση του γρίφου. Η γραφή δεν είναι σύνθετη και δεν κουράζει με περιττά λογοτεχνικά ευρήματα που κυλάει πολύ άνετα σε συνδυασμό με τον σχετικά μικρό αριθμό σελίδων του βιβλίου.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top