Fractal

“Άγιο Ελληνικό Πάσχα”

Γράφει η Ελένη Χωρεάνθη //

 

 

 

 

ΑΓΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΑΣΧΑ

 

Μη ως Ιουδαίοι εορτάσωμεν  και γαρ το Πάσχα

ημών υπέρ ημών ετύθη Χριστός ο Θεός,

αλλ’ εκκαθάρωμεν εαυτούς από παντός μολυσμού…”

 

Στην Ελένη, στον Γιάννη, στη Δήμητρα

Χριστός Ανέστη

 

Άγιο ελληνικό Πάσχα! Τρεις λέξεις πολυσήμαντες και περιεκτικές. Κλείνουν το νόημα της ελληνοχριστιανικής βιοθεραπείας και είναι ταυτόσημες με την έννοια του ελληνικού έθνους και ευρύτερα του ελληνισμού και του ελληνικοί βίου. Και καθεμιά έχει τη δική της φόρτιση, το δικό της ατομικό βάρος, το ξεχωριστό μεγαλείο της. Κουβαλάει μια ολόκληρη πικρή και ευλογημένη οικουμένη. Ένα πολυάνθρωπο σύνολο πιστών και ηρώων, μαρτύρων και ομολογητών, οσίων και απολογητών, έναν κόσμο που αγωνίστηκε να επιβιώσει, που αντιστάθηκε στην ωμή βία και κάτω από τις πλέον αντίξοες και τραγικές συνθήκες, κατόρθωσε να διαβεί, όχι, αβρόχοις ποσί την  Ερυθρά θάλασσα των πάσης φύσεως βασάνων, κατατρεγμών, δοκιμασιών,δουλείας,            σκότους και να κατανικήσει τους δόλιους μηχανισμούς της μελετημένης καταδίκης του. Μιάν απέραντη στρατιά Αγίων, που με τη θυσία τους στερέωσαν την ελληνοχριστιανική οικουμενική ιδέα και πραγματικότητα επί ποταμών αιμάτων!

Το τρισυπόστατο αυτό σημαίνει πολλά για τον Ελληνισμό. Σημαίνει τα πάντα! Τα στοιχεία εκείνα,που συναποτελούν την ουσία της ύπαρξής του. Είναι το πέρασμα από την αθεΐα στην πίστη, από το σκότος της αμάθειας στο φως της αλήθειας και της ζωής. Είναι η “διάβασις” από την Ερυθρά θάλασσα των παθόν στη λύτρωση από την κατάσταση της μακροχρόνιας δουλοσύνης στην απαλλαγή από το ζυγό της τυραννίας και τη νεκρανάστασή του, την ηθική, την εθνική, τη θρησκευτική και την κοινωνική του αποκατάσταση, την ανάταση και την κατάκτηση της σωματικής και της ψυχικής/ πνευματικής ελευθερίας του!

Αγίω ελληνικό Πάσχα!Ημέρα χαράς, αγάπης,  αδελφοσύνης και αγαλλιάσεως. Ημέρα σημαντική, νοηματισμένη. Ημέρα θριάμβου! Νίκης του φωτός, πέρασμα από το θάνατο στη ζωή, κατατρόπωση του υλικοί και του ηθικού  θανάτου, Ημέρα λαμπρή!

Η θρησκεία υπήρξε η αιώνια καταφυγή και ρύση, το στήριγμα των Ελληνων σέ κάθε σταθμό του ιστορικού μας βίου και μέσω αυτής μπόρεσαν να εκφράσουν τα βαθύτερα, τα ωραιότερα και τα υψηλότερα των συναισθημάτων υπό μορφήν τέχνης:αγιογραφία,εκκλησιαστική υμνογραφία. Αλλά και όλα τα αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής έκφρασης είναι εμπνευσμένα από τη σχέση του ανθρώπου με το θείο.

Σύμπας ο βίος των Ελλήνων είναι μιά Μεγάλη Τεσσαρακοστή και μια Μεγάλη Εβδομάδα θλίψης ατελεύτητων παθόν και πένθους καθολικού. Είναι μιά μαρτυρική πορεία προς τον αιώνιο Γολγοθά και τον Κρανίου τόπον. Ο ελληνικός λαός, δέσμιος των δικών αμαρτημάτων και αγνοημάτων, θύμα της αγνοίας και της ευκολοπιστίας του, ακολουθεί επευφημώντας, αλαλάζοντας, σείοντας κλάδους βαΐων, κάθε φορά που καλείται να επιλέξει τους διαχειριστές της μοίρας του και της ζωής του.

Ωστόσο, ανέκαθεν οι Έλληνες στη θρησκεία των πατέρων τους ζήτησαν παρηγορία και ελπίδα και χάρη σ’ αυτήν κατόρθωσαν να επιβιώσουν στούς δύσβατους αιώνες του ιστορικού τους βίου. Καί το άγιο ελληνικό Πάσχα είναι η κορύφωση της τραγωδίας και των εκουσίων και ακουσίων παθών τους. Είναι μια πολύπλοκη εσωτερική και εξωτερική,σωματική και ψυχική διαδικασία,μιά βιωματική προετοιμασία, καθαρμός σώματος και ψυχής και πνεύματος, μέσω πράξεων, άσκησης       και ειδικών τελετουργιών,πού αρχίζει με το Τριώδιον και φτάνει στην κορύφωσή της τη νύχτα της αναστάσεως με τό: Δ ε ύ τ ε  λ ά β ε τ ε  φ ω ς  ε κ  τ ο υ  α ν ε σ π έ ρο υ  φ ω το ς!

Η ανάσταση του αγαπημένου φίλου του Χριστού είναι προεικόνιση της τριημέρου ταφής και της Ανάστασής του και της πανδήμου εορτής που τελούμε οι θεόφρονες. Και έρχεται μες’ από τα βάθη των χριστιανικών αιώνων η ηχώ των “Ωσανά τω υιώ Δαυίδ και ευλογημένος ο ερχόμενος”. Και ορώμεν νοερά τον “επί πώλον όνου καθήμενον” και η φωνή του θλιμμένη και πικρή,αινιγματική και μυστηριώδης,αλλά πάντα καρτερική και προφητική:

“Ιδού αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα…”Και το γένος το ταλαίπωρο των Ελλήνων, η ανθρωπότητα παραδίδεται τοις παρανόμοις ίνα σταυρωθεί… Κι ακολουθούν οι κάθε λογής διαβουλεύσεις, τα συμβούλια και διαβούλια,ορίζεται”η τιμή του τετιμημένου”, ερήμην αρχικά και με τις θυελλώδεις κραυγές του αλλόφρονος πλήθους των ευεργετηθέντων στη συνέχεια των γεγονότων:άρον, άρον!Σταύρωσον αυτόν!

Καί καλείται “η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα” ψυχή να υποδεχτεί τον Νυμφίο της εκκλησίας εν τω μέσω της νυκτός… Δακρυρροούσα και γονυκλινής προσφέρει “μύρα συν δάκρυσι πρό του ενταφιασμού…”

Καί ακολούθως, “ο αναβαλλόμενος φως ως ιμάτιον γυμνός εις κρίσιν” καθημέραν ίσταται  και “ράπισμα υπό χειρών, ων έπλασεν, εν σιαγόνι” δέχεται… Και καθημέραν εμπαίζεται, μαστιγώνεται, σταυρώνεται,” ο εν ύδασι την  γην κρεμάσας, ο περιβάλλων τον ουρανόν εν νεφέλαις,ο στερεώσας την γην επί των ανέμων και επί πτερύγων ανέμων”. Προσφέρει το σώμα και το αίμα του “εις βρώσιν και πόσιν” των μαθητών του, μετά των οποίων και ο υιός της απωλείας, ο οποίος “ουκ ηβουλήθη συνιέναι”. Αλλά σε μας τους αμαρτωλούς…

 

Και ιδού η Παρθένος βλέποντας τον Μονογενή της “επί ξύλου κρεμάμενον”, θρηνωδούσα”, κραυγάζει δια μέσου των αιώνων:

Ω!  Γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατό μου τέκνον,

που έδυ σου το κάλλος;

Κι η θλιμμένη κραυγή της διαρρηγνύει του ναού της λήθης το καταπέτασμα. Φρίττει η

γη και ο Άδης ταράσσεται, καθώς “η Ζωή εν τάφω και εν μνήματι κενώ κατατίθεται ο

κενώσας τα μνημεία των νεκρών…”

Όταν όμως έρχεται ο ορισμένος μεσονύκτιος χρόνος και πραγματοποιείται η εκ του

Άδου έγερσις, οι Μυροφόρες “Ερραναν τον τάφον,΄λίαν πρωί ελθούσαι”. Και είναι οι πρώτες που δέχτηκαν το χαρμόσυνο άγγελμα:

“Τι ζητείτε τον άφθαρτον ως εν φθορά;

τι θρηνείτε τον ζώντα μετά των νεκρών;

Ουκ έστιν ώδε! Αλλ΄ ηγέρθη!”

Και ευθύς τα στόματα και τα σήμαντρα διαλάλησαν το γεγονός στα πέρατα της οικουμένης και ηγέρθησαν τα υπνώττοντα έθνη και οι λαοί “Ανάστασιν Χριστού  θεασάμενοι…”Καί εορτάζουν και συνεορτάζουν λαμπροφορεμένοι. Και μέσα στις εκκλησίες τις “δαφνοφόρες:

λάμπει το ασήμι, λάμπει το χρυσάφι

από το φως που χύνουν οι λαμπάδες.

Κάθε πρόσωπο λάμπει απ’ τ’ αγιοκέρι,

οπού κρατούνε οι χριστιανοί στο χέρι…”

Πάσχα των Ελλήνων, το άγιο ελληνικό Πάσχα, δεν είναι μια απλή εορτή χαράς και ανάπαυλας, ημέρα ευωχίας και κενών πανηγυρισμών, είναι κορυφαίο γεγονός και του ιστορικοί βίου του Ελληνισμού που βαίνει παράλληλα προς την πορεία του θείου δράματος. Το δράμα του Ελληνισμού έχει μια τρομακτική αντιστοιχία με το θείο δράμα. Πρόκειται για μια συνεχιζόμενη τραγωδία,μέσα από τα δρώμενα της οποίας ο λαός μας αποκτά αυτογνωσία και συνθέτει την ατομική του ταυτότητα. με την διά βίου σταύρωση,ταφή και ανάσταση / ανάτασή του.

Το Πάσχα των Ελλήνων είναι ένα σύνολο γεγονότων και διαδικασιών:η νηστεία, τα κατανυκτικά απόδειπνα, οι κατανυκτικοί εσπερινοί, οι χαιρετισμοί, τα έξοχα ποιητικά σύνολα των τροπαρίων,  ο Ακάθιστος ΄Ύμνος, τα στιχηρά ιδιόμελα,οι οι καταβασίες,

οι πλάγιοι ήχοι, οι ειρμοί, οι ωδές, τα καθίσματα, οι αποκαλυπτικοί ικετευτικοί θρήνοι της “εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσης” γυναικός / ψυχής, τα μύρα της μετανοίας της.

Το άγιο ελληνικό Πάσχα είναι η έξοδος από το δράμα της καθημερινής σύγχυσης, της ματαιότητας, της αείρροης λύπης, της συνεχιζόμενης τραγωδίας. Ο ελληνικός λαός, βαθύτατα στο σύνολό του θρησκευόμενος και εξαρτώμενος από το Θεό του,  βιώνει εσωτερικά το αγιο Πάσχα του. Εορτάζει βιωματικά. Το Πάσχα των Ελλήνων είναι εσωτερική υπόθεση του καθενός χωριστά και όλων μαζί. Είναι συνυφασμένο και συνδεδεμένο με την ύπαρξή μας και τη ζωή μας είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα, αποτελεί βαθύ, στερεό βίωμα με διαχρονική ισχύ. Είναι λύτρωση από τα δεινά του βίου, ανάσταση και ανάταση της ψυχής του. Είναι

 

…η κλητή και αγία ημέρα, η μία των Σαββάτων, η βασιλίς και κυρία,

εορτή εορτών και πανήγυρις πανηγύρεων.

…Πάσχα μέγα και ιερώτατον (…). Πάσχα ιερόν. Πάσχα καινόν, άγιον.

Πάσχα μυστικόν. Πάσχα σεβάσμιον (…) Πάσχα άμωμον, Πάσχα μέγα.

Πάσχα των πιστών. Πάσχα το λύτρον λύπης!

Πάσχα το πύλας ημίν του παραδείσου ανοίξαν

Πάσχα πάντας αγιάζον πιστούς.

Αναστάσεως ημέρα και λαμπρυνθώμεν τη πανηγύρει…

” Νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες,

αγαλλιασώμεθα και ευφρανθώμεν εν αυτη.

Πάσχα Κυρίου, Πάσχα!

 

Παλαιό Φάληρο, 1 Μαΐου 2021

 

 

 

Ετικέτες:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top