Fractal
Home / Κριτική θεάτρου / ✩ Για την παράσταση «Αέναος κύκλος» στο «Μπάγκειον».
26/03/2024, 9:13 μμ

✩ Για την παράσταση «Αέναος κύκλος» στο «Μπάγκειον».

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας //

 

 

 

✩ «Αέναος κύκλος», μια επανατελετουργοποίηση αρχαίων δραμάτων στον εμβληματικό κλειστό αστικό χώρο τού ρημαγμένου ξενοδοχείου τής Ομόνοιας με την επωνυμία «Μπάγκειον».

 

Στα ίχνη του θρησκευτικού Stationendrama, η αιρετική αυτή «παράσταση» ξεκινάει από την είσοδο τού πρώην ξενοδοχείου, συνεχίζεται στις σκάλες, στον διάδρομο τού πρώτου ορόφου και τελικά στην ωραία οβάλ «σάλα».

Ακούγοντας μεταφρασμένα πασίγνωστα κείμενα των τριών μεγάλων τραγικών, με αρχαιοπρεπή κοστούμια και μακιγιάζ σε στυλ μάσκας, σκέφτηκα πως σήμερα έχουμε ανάγκη από τελετουργικά υποκατάστατα θρησκευτικότητας. Χωρίς δέος για το Άγνωστο, δράμα δεν γίνεται, πτώση δεν υφίσταται, αριστοτελική «κατά-στροφή» δεν νοείται.

 

 

Σήμερα αποσκορακίζουμε την κλασική τραγωδία με ψυχαναλυτικό, εγωκεντρικό, αυτοπαθή τρόπο. Οι αλλεπάλληλες βιομηχανικές επαναστάσεις κι ο φιλελευθερισμός έθεσαν το άτομο στο επίκεντρο των αναγκαίων ευρεσιτεχνών και αποποινικοποίησαν την όποια διαφορετικότητα, αφού ο ρομαντικός μύθος τής «μεγαλοφυίας» και η πολιτική ορθότητα που προορίζεται για τον έλεγχο τής καθημερινής συμπεριφοράς τού μέσου ανθρώπου. Η ψυχανάλυση ως «θρησκεία» της νέας εποχής, ο υλισμός, ο πραγματισμός αλλοίωσαν σε σημαντικό βαθμό τα πνευματικά ορόσημα τού πανανθρώπινου Πολιτισμού. Έτσι η τραγωδία απομένει ένα ρούχο, ένα ράκος (κοινώς «κουρέλι») για σοβαρή ή για καρναβαλικού τύπου (γονιμολατρική) χρήση.

Κι όπως οι αρχαίοι τραγικοί ποιητές «τρέφονταν με ψίχουλα από το τραπέζι τού Ομήρου», εμείς τρεφόμαστε με τα ανακυκλούμενα βιολογικά αποκρίματα των σωζομένων δραμάτων, χωρίς να έχουμε το θάρρος να τα αφήσουμε πίσω στο συγκεκριμένο χωροχρονικό τους πλαίσιο, να πατήσουμε delete + empty trash και να τα αφήσουμε για πάντα πίσω μας. Έλα μου όμως, πως δεν προχωρήσαμε μήτε ίντσα από τότε, δεν λύθηκαν τα αρχέγονα προβλήματα, δεν γράψαμε κάτι καλύτερο, τόσο καίρια εκπεφρασμένο… και στεκόμαστε ενεοί, ως επαίτες στις αυλές εκείνων των μεγαθηρίων που δεν σκιάστηκαν από τους ουρανοξύστες μας.

Όμως η τελετουργική ρυθμολογία, η ενιαία ελληνική λαλιά, οι ίδιες προσλαμβάνουσες, καθώς και οι αναλογικές αισθήσεις, διαισθήσεις, αντιλήψεις… τροφοδοτούν μία νοσταλγική αναπόληση, όπως επιστρέφουμε τις Κυριακές, τις εορτές και τις αργίες στο πατροπαράδοτο/μητροπαράδοτο «χωριό», μόλο που η ζωή στις πόλεις μάς μαγεύει, μας θέλγει, μας αιχμαλωτίζει, μας σκλαβώνει.

Έτσι λοιπόν σκέφτομαι πως τα αρχαιόθεμα σύγχρονα πρωτότυπα ποιητικά θεατρικά έργα (και δόξα τω θεώ γράφονται πάμπολλα από αυτά κάθε ημέρα) είναι περισσότερο ευεπίφορα για σκηνικούς πειραματισμούς.

Όμως οι φεστιβαλικού τύπου συνηθισμένες παραγωγές-παρεξηγήσεις έχουν μολύνει τον θεατρικό υδροφόρο ορίζοντα, αφού υποσυνείδητα όλοι/όλες/όλα απευθυνόμαστε σε ένα ιδεατό επιδαύριο ή ηρωδιακό κοινό.

Αυτή η (υποσυνείδητη) αμφιθυμία οδηγεί σε υβριδικά αποτελέσματα. Θολές προθέσεις παράγουν θολά αποτελέσματα.

Ενδιαφέρουσα σκηνική πραγμάτωση συμβατικών αρχαιοπρεπών οραμάτων η παράσταση αυτή. Πολυάνθρωπη πολυκοσμία, εκρηκτική ρυθμολογία, εκκωφαντική ορθοφωνία, κινηματογραφικός ρεαλισμός, τηλεοπτική απάθεια (των ηθοποιών όταν δεν ομιλούν). Μείγμα μετανεωτερικό απολύτως νόμιμο κι άκρως δελεαστικό, σαγηνευτικό, μαγικά ρεαλιστικό θα έλεγα.

Άξιοι ηθοποιοί, καλλιτέχνες ερασι-τέχνες (με την απολύτως θετική έννοια) πειραματίζονται και μακάρι να πρωτοτυπούν εσαεί.

Έργο εν εξελίξει, πρωτεϊκή περιδιάβαση συγχρόνων περιηγητών στον κόσμο των κειμένων που δεν έχουν ακόμη εξαντλήσει το πρωταρχικό πολιτιστικό δυναμικό τους.

 

 

Info από το ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ:

 

H Ομάδα ΗΧΟΠΟΙΟΙ παρουσιάζουν την παράσταση ΑΕΝΑΟΣ ΚΥΚΛΟΣ στο ΘΕΑΤΡΟ ΜΠΑΓΚΕΙΟΝ στην ΟΜΟΝΟΙΑ

Οι καταστάσεις που ζούμε πολλές φορές πιστεύουμε ότι είναι ακραίες..

Όμως όχι. Πόσα θα έρθουν απόψε στο φως;

Πώς η εξουσία οδηγεί στην διαστροφή, στον πόλεμο, στο χάος. Κανένας θείος νόμος δεν ισχύει για όσους κυβερνώνται από την αλαζονεία. Πολιτισμοί αφανίζονται, γένη ολόκληρα ξεκληρίζονται και κάθε πληγή και ασέβεια θεριεύει. Όλα θυσιάζονται στο χρήμα που φέρνει συμφορές και θάνατο. Γιατί είμαστε ανίκανοι να καταλάβουμε. Και γιατί όλα είναι ΑΕΝΑΟΣ ΚΥΚΛΟΣ

 

«Ήρθανε εδώ για να μας πούνε τι;

Κενές οι απολογίες τους. Σάπια τα λόγια Και οι λογισμοί εγωιστικοί και ανούσιοι.

Καμώνονται πως δεν ήξεραν; Θαρρούνε πως πλανηθήκαν;

Μα όχι. Αγέρωχοι ισχυρίζονται πως δίκαια όσα έπραξαν.

Τούτο με κάνει και στοχάζομαι το φαύλο των ψυχών τους.

Και κάτι ακόμα πιο φρικιαστικό. Έχει

γιατρειά του ανθρώπου η αλαζονεία;

Κοινή η φύση των θνητών.

Όλοι στην θέση τους αν είχαμε βρεθεί, πράξεις μιαρές,

αισχρές και ανόσιες θα είχαμε διαπράξει.

Ετούτοι εδώ την λέξη άνθρωπο ντροπιάζουν.

Ούτε τα αγρίμια που κυνηγούν λυσσαλέα την λεία τους.

Γιατί τα αγρίμια, έχουν πλαστεί να ζουν άγρια

και κάποτε χορταίνουν και ηρεμούν

τηρώντας τους θείους νόμους.

Μα τούτοι αν και άνθρωποι έπραξαν ύβρη

υπηρετώντας άλλο πάθος ο καθένας τους.»

 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

  • Σκηνοθεσία: Νίκος Τουλιάτος
  • Βοηθός Σκηνοθέτη: Μιχάλης Καψάλης
  • Ενδυματολόγος: Ματίνα Γεωργά
  • Σκηνογραφία: Μάρω Χαραλαμπίδου
  • Τραγούδι: Χρυσηίδα
  • Μουσικές επιλογές: Νίκος Τουλιάτος
  • Φωτιστική Επιμέλεια Κατερίνα – Μαρία Σαλταούρα
  • Μετάφραση: Νίκος Περέλης, Άννα Μωραϊτου
  • Πρωτότυπα Κείμενα: Άννα Μωραΐτου, Ειρήνη Καπελώνη
  • Τεχνικός: Μάριος Τσουμάρης Επικοινωνία: Άντζυ Νομικού angienomikou@gmail.com
  • Οργάνωση Παραγωγής: ΑΜΚΕ ΗΧΟΔΡΑΣΗ

 

Παίζουν με σειρά εμφάνισης:

  • Δέσποινα Μπισχινιώτη Οικοδέσποινα
  • Ρένα Κουμπαρούλη Κασσάνδρα
  • Κατερίνα Μπέλεση Αντιγόνη
  • Γρηγόρης Κενδρινός Κορυφαίος Κοινού
  • Κέλλυ Νικηφόρου Κορυφαία χορού
  • Αθηναΐς Πόθου Άτοσσα
  • Νίκη Χαραλαμπίδου Ανδρομάχη
  • Μάρω Χαραλαμπίδου Εκάβη
  • Άννα Μωραΐτου Μήδεια
  • Στέλιος Κεχριώτης Αγγελιοφόρος
  • Ντομένικα Ρέγκου Κλυταιμνήστρα
  • Νίκος Τουλιάτος Αγαμέμνονας
  • Χρυσηίδα Ιφιγένεια
  • Θοδωρής Σκούρτας Μενέλαος
  • Έλενα Πετροπούλου Ωραία Ελένη
  • Δέσποινα Γαλανάκη Ηλέκτρα
  • Αντώνης Κακοσούρης Ορέστης
  • Ειρήνη Καπελώνη Μάντισσα
  • Μιχάλης Καψάλης Μπάτλερ
  • Μάριος Τσουμάρης Μπάτλερ.

 

 

*Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασεολόγος και κριτικός https://konstantinosbouras.gr

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top