Fractal

Πατέρας και κόρη: δυο γενιές

Γράφει η Τζένη Μανάκη //

 

 

«Φροσύνη», Jean Bloch Michel, Μετάφραση: Ευγενία Γραμματικοπούλου, Εκδόσεις Οκτάνα

 

 «Δεν του μένει λοιπόν παρά να προσπαθήσει να ζήσει μερικά χρόνια ακόμη διατηρώντας τα πράγματα γύρω του ως έχουν, θα είναι όμως δύσκολο καθώς ό,τι ήταν για αυτόν ο κόσμος θα γίνει κάτι σαν σκηνικό στο οποίο θα παίζει ολομόναχος, όπως σε ένα θέατρο σκιών που θα χρησιμεύει μόνο στο να επισκιάζει τα πράγματα γύρω του».

Με αφορμή τη σύγκρουση απόψεων μεταξύ ενός πατέρα, θιασώτη του κατεστημένου και μίας κόρης που θέλει να ξεφύγει απ’ αυτό, να σπουδάσει, ο Jean Bloch- Michel αποτυπώνει τις συνέπειες της κοινωνικής αλλαγής στην πορεία των απλών ανθρώπων που αρνούνται να ξεφύγουν από τον τρόπο ζωής τους και προσπαθούν να καταπνίξουν τη βούληση της νεώτερης γενιάς, επικαλούμενοι τη γαλήνη της μη αναζήτησης του νέου.

Ο μύθος εκτυλίσσεται πιθανώς σ’ ένα ελληνικό νησί, που δεν κατονομάζεται, την δεκαετία του ’60.

Παρά το ήπιο ύφος της τριτοπρόσωπης αφήγησης, την έλλειψη άμεσου διαλόγου ακόμη και στο πιο δραματικό σημείο της ιδεολογικής σύγκρουσης, η διαχωριστική γραμμή κοκκινίζει, η πράξη βίας οξύνει τα πνεύματα. Θα κατορθώσουν η αγάπη, η κατανόηση, ο σεβασμός να κάνουν το θαύμα τους;

Ένα κείμενο καθαρού γαλλικού ρεαλισμού, σε τόνους ήπιους, που εμμένει στην επιβολή διεκδίκησης και πραγμάτωσης των στόχων κάθε νέας γενιάς κόντρα στο παλιό, το κατεστημένο, με σεβασμό σε ό,τι προηγήθηκε.

Ο πατέρας:

«Πίνει τον καφέ του στου Αντώνη μόνο και μόνο επειδή είναι σίγουρος πως δεν θα συναντήσει  παρά μόνον θαμώνες που σκέφτονται όπως ο ίδιος: ότι τα πράγματα πρέπει να παραμείνουν ως είχαν ανέκαθεν. Μόνο που, τουναντίον τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν, κι αυτό δεν θα καταφέρει να το εμποδίσει, όσα βιβλία κι αν κάψει».

Η κόρη: ( Φροσύνη)

«Πρέπει επίσης να καταλάβει ότι η απόφαση που πήρε δεν οφείλεται σε ονειροφαντασίες που διατηρεί για έναν κόσμο τον οποίον δεν γνωρίζει καλά  και που θα ήθελε να γνωρίσει καλύτερα, αλλά ακριβώς από την αποστροφή και τον θυμό που της γεννά ο κόσμος τον οποίο γνώρισε από παιδί, τον οποίο γνωρίζει και με το παραπάνω για να δει την όψη που εκείνος θέλει να της παρουσιάσει».

Ο συγγραφέας ψυχογραφεί βαθιά τους ήρωές του, τοποθετώντας τους σ’ ένα ρεαλιστικό πλαίσιο μιας μικρής επαρχιώτικης κοινωνίας των μέσων του προηγούμενου αιώνα και φαίνεται να γνωρίζει καλά πως ακριβώς κυλούσε η ζωή  εκεί. Πιθανόν, ως επιστήθιος φίλος του Καμύ είτε επισκέφθηκε μαζί του κάποια ελληνικά νησιά, είτε είχε άποψη από αφηγήσεις του. Αναπαριστά θα έλεγα με αντικειμενικότητα και ρεαλισμό τον τρόπο ζωής και σκέψης του κόσμου εκείνου, που προφανώς δεν αφορά αποκλειστικά τον ελληνικό χώρο.

Ο Jean Bloch – Michel, καθοδηγεί αρχικά τον αναγνώστη προς το πλευρό του πατέρα, για να ανατρέψει στη συνέχεια την κοσμοθεωρία του. Η κόρη επηρεασμένη και από αφηγήσεις σχετικά με την αρχική αντίθεση της μητέρας της να δεχθεί τον υποχρεωτικό γάμο, έχει μπολιασθεί με την άρνηση να υποστεί τα παρόμοια.

Η στάση της είναι στάση ειρηνικής επιβολής.

Πρόκειται για μία ηθογραφική νουβέλα με βαθύ ψυχογραφικό υπόβαθρο και σοβαρές διαχρονικές προεκτάσεις. Εξάλλου όλοι έχουμε βιώσει τη σύγκρουση με την προγενέστερη γενιά!

Η εξαιρετική μετάφραση του έργου οφείλεται στην Επίκουρη Καθηγήτρια του ΑΠΘ Ευγενία Γραμματικοπούλου και η πολύ επιμελημένη έκδοση στον νεόδμητο εκδοτικό οίκο της Θεσσαλονίκης ΟΚΤΑΝΑ.  

 

 

 

 Jean Bloch Michel/ βιογραφικό

  Ο Jean Bloch Michel (1912 – 1987) δημοσιογράφος, νομικός, συγγραφέας και  μεταφραστής, διέγραψε μια μακρά σταθερή πορεία στο χώρο της πολιτικής δράσης και των γραμμάτων. Έχει δημοσιεύσει συνολικά δώδεκα έργα (κριτική, θέατρο, μυθιστορήματα, διηγήματα) και εικοσιέξι μεταφράσεις δοκιμίων από τα αγγλικά. Στενός φίλος του Καμύ, προλόγισε πολλές από τις πρώτες εκδόσεις του. Τα εννέα έργα μυθοπλασίας του υιοθετούν την καθαρή μορφή και τον διαυγή λόγο της κλασικής γαλλικής ρεαλιστικής παράδοσης.

Το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης οργάνωσε εκδήλωση προς τιμήν του, παρουσιάζοντάς τον για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό από τις εκδόσεις ΟΚΤΑΝΑ.

 

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top