Fractal

Ιστορίες του σήμερα για λαούς του χθες

Γράφει η Μαίρη Σάββα // *

 

“ΜΑΠΟΥΤΣΕ” του Caryl Ferey, Μετάφραση: Αργυρώ Μακάρωφ, Εκδ. Άγρα, σελ. 475

 

Ισοπεδωτικό, συντριπτικό, σκληρό, συναισθηματικά ανυπέρβλητο, όπως και η οικονομική κρίση που έλιωσε τους πολίτες της Αργεντινής, είναι το “ΜΑΠΟΥΤΣΕ” του Caryl Ferey. Όσο κι αν ο γραφιάς φοβάται τα επίθετα, στην περίπτωση αυτής της ιστορίας, δεν μπορεί, παρά να τα χρησιμοποιήσει, για να την περιγράψει.

Ο αναγνώστης του “ΜΑΠΟΥΤΣΕ” αναμετριέται με ένα τέρας, ένα τέρας που θέλει να καταβροχθίσει τον άνθρωπο, τις ιδέες του, τη  ζωή του, την οικογένειά του. Ένα τέρας τρομακτικό σε όγκο, που δεν διστάζει να πολτοποιήσει όποιον μπορεί να του σταθεί εμπόδιο, όποιον θέλει να αντιδράσει.

Είναι άραγε το ίδιο τέρας που ωθεί αυτή την εποχή σε αυτοκτονίες πολλούς Έλληνες; Ίσως. Η διαφορά είναι η χούντα η στρατιωτική από τη μία πλευρά, και οι δυνατότητες της Αργεντινής να έχει παραγωγή, από την άλλη. Τα υπόλοιπα στοιχεία δεν είναι διαφορές. Είναι ομοιότητες. Το ανακαλύπτει ο αναγνώστης σε κάθε βήμα του. Και τρομάζει.

Η χούντα με τις ρίζες της στο κράτος παντού βαθειά, καταφέρνει να καλύπτει τις πληγές και τα τραύματα…. Κι ενώ το καθεστώς αλλάζει, τα σκεπασμένα κρίματα σωπαίνουν, τα δάκρυα είναι βουβά…

Κι εκείνοι που θέλουν να ανασκάψουν το χώμα, να ανακαλύψουν τί κρύβεται από κάτω, αυτοί που αναζητούν χρόνια τώρα τα αγαπημένα τους πρόσωπα, τύχες και ζωές που αγνοούνται, συγκεντρώνονται κάθε μέρα, ίδια ώρα, στην ίδια πλατεία, γύρω από τον ίδιο οβελίσκο και ειρηνικά υπενθυμίζουν σε όλους ότι τα αγαπημένα τους πρόσωπα δεν επέστρεψαν, ακόμα…. Γνωστές στη Χιλή και την Αργεντινή ως “Γιαγιάδες”, Las Abuelas  είναι οι μητέρες, οι φίλες τους και οι γιαγιάδες όσων δεν επέστρεψαν και δεν έδωσαν ποτέ ως τώρα σημάδια ζωής.

 

Η έρευνά τους -υποβοηθούμενη κάθε φορά από μια διεθνή οργάνωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κάποιον δημοσιογράφο, ντέτεκτιβ και προσωπικά ενδιαφερόμενο- κατάφερε να διεισδύσει στα κρατικά έγγραφα, τα θεσμικά όργανα, πίσω στο χρόνο και πολλές φορές απέδωσε τα αναμενόμενα: ονόματα εξαφανισμένων, πώς και πότε βασανίστηκαν, ονόματα βασανιστών που ήταν στις περισσότερες περιπτώσεις υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, τόπους ομαδικής ταφής, μυστικά υπόγεια φρικτών βασανιστηρίων, ακρωτηριασμούς ανθρώπων, παράνομες υιοθεσίες παιδιών, ψεύτικά πιστοποιητικά θανάτων και γεννήσεων, φόνους των βιολογικών τους γονιών και τόσα άλλα….

 

 

Φυσικά ο πόλεμος κατά των φτωχών δεν ήταν καινούργιος επί Συνταγματαρχών στην Αργεντινή. Η χούντα είχε μειώσει τους μισθούς των λαϊκών στρωμάτων κατά το ήμισυ, είχε καταργήσει τη δωρεάν ιατρική περίθαλψη, αύξησε την τιμή των ζώων εφτά φορές πάνω για να ικανοποιήσει τα συμφέροντα της ισχυρής Sociedad rural (Συνεταιρισμός των μεγάλων γαιοκτημόνων) ενώ ολόκληρες γειτονιές στερούνταν ακόμη και το νερό ή το ηλεκτρικό και τότε επανεμφανίστηκαν αρρώστιες που είχαν ξεχαστεί όπως η θερινή διάρροια, ή η λύσσα σε περιοχές του Μπουένος Άιρες, πηγαίνοντας το κράτος πενήντα χρόνια πίσω….

 

Δεν μπορεί ο έλληνας αναγνώστης να μην κάνει αναγκαστικά παραλληλισμούς. Σού έρχεται στο μυαλό ακόμα και αυτός ο πρόσφατος “θρίαμβος” του συστήματος των πελατειακών σχέσεων, ΝΑΙ αυτών των σχέσεων που όλοι τους “κατακρίνουν” αν αναλογιστείς τον πρόσφατο αγώνα των βουλευτών του Ελληνικού Κοινοβουλίου να “σώσουν” την εκλογική τους πελατεία  από τη φοροκαταιγίδα στην ελληνική επαρχία, ή και να σωθούν οι ίδιοι από τους φόρους για τα ακίνητα…

 

Caryl Ferey

 

Η ανισότητα απέναντι στο νόμο, αυτή η θεσμοθετημένη δυνατότητα της εξαίρεσης, έρχεται να επιβεβαιώσει και να επαναλάβει πτυχές της ιστορίες σε άλλη στιγμή, σε άλλο τόπο.  Μα η εξουσία είναι ίδια παντού.  Και ο στόχος της ίδιος.  Θέλει να επιβληθεί.

Το ΜΑΠΟΥΤΣΕ έχει βραβευτεί με το Βραβείο Landerneau Polar  2012, το Βραβείο του καλύτερου αστυνομικού της χρονιάς 2012 της σύνταξης του περιοδικού Lire, καθώς και το Βραβείο  των αναγνωστών Goutte de sang d’encre στη Βιέννη το 2012.

 

Όμως δεν πρόκειται για ένα αμιγώς αστυνομικό μυθιστόρημα. Πρόκειται για ένα ρεαλιστικό πολιτικό θρίλερ, βασισμένο στην ιστορία ενός τόπου που βασανίστηκε πολύ. Μαπούτσε ήταν μια φυλή Ινδιάνων που μάλλον δεν υπάρχει πια. Σφαγιάσθηκαν κατά τον 19ο αιώνα.  ΜΑΠΟΥ σημαίνει γη και ΤΣΕ σημαίνει άνθρωποι…

 

Ο συγγραφέας Caryl Ferey (από τη Βρετάνη) που ζει στη Γαλλία και ταξιδεύει στον κόσμο,  έχει δηλώσει ότι αγαπά τις διασκεδάσεις και τον άνθρωπο. Επιλέγει να γράφει για χώρες (Αργεντινή, Νότια Αφρική, Νέα Ζηλανδία) όπου η ιστορία είναι «βαριά» για τον άνθρωπο… Έχω συγκρατήσει την εντύπωση που εξέφραζε κάπου μετά από ένα μεγάλο ταξίδι στη Λατινική Αμερική, ότι ένας μήνας σπουδών στη Χιλή κοστίζει όσο ένας μηνιαίος μισθός εργάτη.

Κυκλοφορούν επίσης του ιδίου από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ οι «Νύχτες του Σαν Φραντσίσκο», «ΧΑΚΑ», «Κόνδωρ» και «ΟΥΤΟΥ»

 

 

* Η Μαίρη Σάββα γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Δίκαιο της Ευρώπης.  Για αρκετά χρόνια, εργάσθηκε ως Δημοσιογράφος στην Τηλεόραση, το Ραδιόφωνο, σε Περιοδικά κι Εφημερίδες, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Έμεινε κάποια χρόνια στο Βέλγιο.  Πάντα της άρεσε  να διαβάζει, να ακούει, να λέει, ακόμη και να τραγουδάει ιστορίες.   Λατρεύει το θέατρο και τα ταξίδια και γενικά ότι άλλο την πλουτίζει με ιστορίες.  Για να μπορεί  να τις λέει και να τις γράφει καλύτερα, πήγε σε σχολείο για παραμυθάδες, γιατί πιστεύει ότι κανείς δεν σταματά ποτέ στη ζωή να μαθαίνει και να ονειρεύεται. Έχει δημοσιεύσει μερικές ιστορίες, τις οποίες συζητά με μαθητές, όταν τους επισκέπτεται στις τάξεις τους:

  • Η Άννα και οι Καλικάντζαροι (εκδ. ΛΙΒΑΝΗ)
  • Ο Κόσμος Τρελάθηκε ή ο Κόσμος Ζεστάθηκε? (εκδ.ΛΙΒΑΝΗ)
  • Το Μαξιλάρι της Γνώσης (Εκδ. ΕΠΙΝΟΙΑ)
  • Κολλημένος με την Οθόνη (εκδ.ΙΝΔΙΚΤΟΣ)
  • Τα κρυμμένα σεντούκια του Αλή Πασά (εκδ.ΜΙΝΩΑΣ)
  • Δεν είμαι η Αδελφή μου (εκδ.ΜΙΝΩΑΣ)
  • Κόρη στον Βυθό (έκδ.ΜΙΝΩΑ)

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top