Επιχειρούμενες ξεναγήσεις στον αχανή κόσμο της Σκέψης
Από τον Κωνσταντίνο Μπούρα // *
«Το τέχνασμα. Γιατί κάποιοι άνθρωποι μπορούν να κάνουν λεφτά και κάποιοι άλλοι όχι», Ουίλιαμ Λάϊθ, εκδόσεις Κάκτος, Αθήνα 2021, σελ. 314
Από τα βιβλία αυτογνωσίας-αυτοκριτικής-αυτοβελτιώσεως, που χάρη στο χιούμορ, στην πολυμάθεια και στην επαγγελματική τεχνική γίνεται ευανάγνωστο ως λογοτεχνία.
Μπορείς να διαφωνήσεις (αν θέλεις) με τις νέο-κεϋνσιανικές θεωρίες, με τις νέο-μεσσιανικές αντιλήψεις περί αριστοκρατικής επενδυτικής φιλοσοφίας, όμως δεν μπορείς να αντισταθείς στη σαγήνη ενός οράματος που βασίζεται στην Ομορφιά και στην Πολυτέλεια, την οποία μόνον η Αφθονία μπορεί να την χαρίσει.
Τώρα, αν η Αφθονία δεν (πρέπει να) περιορίζεται στα υλικά αγαθά είναι θέμα αρχών, αξιών κι εγγενών ή επίκτητων πεποιθήσεων που βασίζονται στην «φύσιν» και στην ανατροφή, στις γονιδιακές καταβολές και στις προσωπικές κλίσεις, τάσεις και ροπές, που καθορίζουν τις επιλογές, οι οποίες με τη σειρά τους γίνονται η μοίρα μας.
Την ταυτότητά μας μπορούμε να την αλλάξουμε πολλές φορές κατά τη διάρκεια μιας ζωής και σ’ αυτό ακριβώς στοχεύει αυτό το ευπώλητο, πανάκριβο για τις συμβουλές του βιβλίο. Τι θέλουμε; Ποιοι είμαστε; Τι φοβούμαστε; Ποιες είναι οι ανασφάλειές μας; Γιατί τρομάζουμε να κάνουμε ένα βήμα στο κενό, ενώ για τους άλλους είναι διεγερτικό;
Τα επικίνδυνα σπορ, όπως η ανάβαση στον πάγο σε ύψος τέσσερις φορές όσο του Empire State Building δεν ανεβάζει τις αδρεναλίνες μας, αλλά καθορίζει τον πυρετό της φιλοδοξίας μας και πόσο άπληστοι, αχόρταγοι είμαστε για Δύναμη, που δεν είναι (πάντα) το ίδιο με την εξουσία, αλλά με την εσωτερική αίσθηση της αυτάρκειας, της πληρότητας, της ειρήνευσης με τον εαυτό μας (κι ενδεχομένως με τους άλλους).
Αυτό που λείπει από αυτό το βιβλίο δεν είναι βεβαίως η εκλεπτυσμένη σοφιστεία, μήτε ο άκρατος φιλελευθερισμός, μήτε η διαλογιστική περιπέτεια πάνω στα αξιοθέατα του πλούτου και της επίδειξής του. Λείπει η πνευματικότητα, γιατί επικρατεί ο άκρατος υλισμός και ο νεοπλουτισμός που δεν λογαριάζει την κλιματική αλλαγή και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις όταν κάποιος πετάει μοναχικά με learjet καίγοντας 20.000 δολλάρια σε καύσιμα.
Το θέμα σε αυτό το βιβλίο είναι η υπεροχή, η μετρήσιμη με εξωτερικούς τρόπους. Και τι πιο απλό από το χρήμα; Ο συγγραφέας όμως δεν το έχει, παρ’ όλο που κατέχει την γνώση και τις δεξιότητες για να το αποκτήσει. Τι συμβαίνει εδώ; Κρυμμένη ειρωνεία;
Ρητορική αντιστροφή; Μήπως είναι κι αυτός ένας μοναχός που θα πουλούσε την Ferrari του για να κερδίσει λίγο χρόνο ελευθερίας;
Τι συμβαίνει ακριβώς εδώ; Ομολογώ πως δεν κατάλαβα. Περιπλανήθηκα στις σελίδες, ανέλυσα τα νοήματα, διέκρινα πολιτικές και διπλωματικές ισορροπίες. Στο τέλος έμεινε η αναγνωστική απόλαυση και η ανάγκη να σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας με τον εαυτό μας αλλά λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις επιχειρούμενες ξεναγήσεις των άλλων στον αχανή κόσμο της Σκέψης.
Υπάρχουν αποσπάσματα με πλούσιες διακειμενικές αναφορές καλοχωνεμένες κι αφομοιωμένες στο έπακρον. Τυπική δημοσιογραφική αναδίπλωση, αναδίφηση, ανάπλαση του πασιφανούς, που παύει να είναι κοινότοπο και φαντάζει καινοφανές, αν όχι κι ολοκαίνουργιο.
* Ο Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας είναι Επισκέπτης Καθηγητής Θεατρικής Κριτικής στο ΕΚΠΑ (www.konstantinosbouras.gr)
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ο θάνατος ποτέ δεν βάζει τέλος
23/04/2024, 9:51 μμ -
Παρακείμενα: «Ωδή στην ηρωική παράδοση και ταυτόχρονα καταδίκη»
23/04/2024, 9:50 μμ -
Ο ‘δράκος’ κοιτούσε τη λίμνη
23/04/2024, 9:48 μμ -
Η αλχημιστική φαντασία της Μπουραζοπούλου
23/04/2024, 9:47 μμ -
Ο Δημήτρης Νόλλας συνεχίζει
23/04/2024, 9:45 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
«Χαρτογραφώ ένα μονοπάτι»
Γράφει η Δάφνη Μαρία Γκυ-Βουβάλη // «Το ξυράφι του Όκαμ» του Αλέξιου Μάινα, εκδ. Μικρή Άρκτος Ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά βιβλία σύγχρονης ελληνικής ποίησης – όπου με τον όρο ‘σύγχρονη’ εννοώ την ποίηση που γράφεται μέσα στον
Περισσότερα -
«Αυτοκτονία: άρνηση του δώρου της ζωής»
της Βασιλικής Β. Παππά // * Με αφορμή τα κρούσματα αυτοχειριών των τελευταίων χρόνων θεώρησα σκόπιμο να αναφερθούμε στο θέμα της αυτοκτονίας από την άποψη των αιτίων που την προκαλούν καθώς και τη θέση της εκκλησίας σ’ αυτό
Περισσότερα -
ΧάιΚου
Της Φωτεινής Πεσματζόγλου // * Αιμοραγγούσα Λιβάδι με λαλάδες όνειρα ζωής * Γερμανία 1970, κορίτσι μαγιάτικο. Ονειρεύεται από μικρή επικοινωνία, μόρφωση, φίλους, οικογένεια. Η ζωή της τα χάρισε όλα στα άκρα. Ζει μέσω του φακού της φωτογραφίας,
Περισσότερα -
Ποίημα: “Φέτες του ουρανού”
Του Ανδρέα Γ. Λίτου // Φέτες του ουρανού Κυματίζω την ψυχή μου πάνω στους ιστούς των ιδεών και τη ζωή μου βορά στη νοσταλγία για το εδώ που ταξιδεύει στο πιο πέρα∙ στην έσχατη Αγάπη,
Περισσότερα -
Τρία ποιήματα
Του Κωνσταντίνου Καστραντά // * Αναμονή Το αλπικό περίγραμμα ενός κάδου σκουπιδιών, εν μέσω απεργίας, καθώς φωτίζεται από τον δύοντα ήλιο. Σε ένα κενό στο σοβά της πρόσοψης μιας πολυκατοικίας του κέντρου σχηματίζεται
Περισσότερα -
Απόσπασμα από το βιβλίο “Ο Αόρατος”
Της Μαρίας Ιωσηφίδη // * “Ο Αόρατος” Η Χριστουγεννιάτικη μοναξιά τον έκανε ώρες ώρες να ανατριχιάζει και να αγωνίζεται να τα βρει με τον εαυτό του για να νιώσει ισορροπημένος. Περνούσε από τον καθρέφτη του
Περισσότερα -
Οι «Χαμένες Ζωές» του Μιχάλη Τζανάκη
Γράφει ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης // Μιχάλης Τζανάκης: «Χαμένες Ζωές», Εκδόσεις Πανέκτυπον 2020 Μια αληθινή ιστορία ανθρώπινου πόνου από το μακρινό παρελθόν ξαναζωντανεύει το μυθιστόρημα Χαμένες Ζωές του γνωστού συγγραφέα Μιχάλη Τζανάκη. Η επιτυχημένη πρώτη έκδοση του 2013
Περισσότερα
