Fractal

Σκόρπιες σκέψεις για τη Φωτογραφία

Του Σίμου Ιωσηφίδη //

 

 

«Φωτογραφίζουμε πράγματα για να τα διώξουμε απ’ το μυαλό μας»

Franz Kafka

 

Λέγεται πως η πιο όμορφη και τίμια φωτογραφία είναι αυτή που ποτέ δεν τράβηξες, γιατί ήσουν πολύ ευτυχής εκείνη τη στιγμή. Την απαπολείς στο νου κρατώντας την ζωντανή.

Αντιπαρέρχομαι…

Με τον όρο φωτογραφία αναφερόμαστε στην 8η Τέχνη. Στο φως και στην εγ-γραφή του στη λεπτή διάφανη και διάτρητη λωρίδα. Αλλιώς: στην επιστήμη της δημιουργίας οπτικών εικόνων μέσω της αποτύπωσης του φωτός, με χρήση κατάλληλων συσκευών (φωτογραφικές μηχανές).

 

 

Επίσης η φωτογραφία μπορεί και να είναι μια στιγμιαία ρωγμή ενός (κάποιου) συμβατικού χρόνου. Ευνοήτως, η τάση προς την πιστή και ρεαλιστική απόδοση της πραγματικότητας στις αναπαραστατικές τέχνες έχει μακρά ιστορία. Ειδικά στον δυτικό πολιτισμό. Απαθανατίζω: χαρίζω σε κάποιον ή κάτι (μεταφορικά) την αθανασία εντυπώνοντας τη μορφή του σε ένα έργο τέχνης. Εν ολίγοις βάζω «χέρι» στη μνήμη. Σημειωτέον πως το ρήμα «απαθανατίζω» έχει δεύτερο συνθετικό τον θάνατο. Ήγουν, καθιστώ κάποιον/κάτι αθάνατο. Πρόκειται περί προϊόντος ανομοιώσεως των αλλεπαλλήλων -α- και παρασυσχετισμού προς τα πολλά σύνθετα με απο- (απο-θαρρύνω, απο-θησαυρίζω, απο-βλέπω κ.τ.ό.), θα σήμαινε περισσότερο πως αποτελειώνω κάποιον αφαιρώντας κάθε ίχνος ύπαρξης!

Μήπως ο θάλαμος εμφάνισης του φιλμ δεν είναι ένας θάλαμος νεκρικός, σκοτεινός, μια μετωνυμία του ίδιου του μνήματος; Μήπως δεν θα υπάρχει πάντα μια υστερία θεατρικότητας στην πόζα του πεθαμένου; Ω, τι ερωτήσεις!

Κάποιοι λένε πως η φωτογραφία προσποιείται πως είναι ποιητική. Ω, ναι! Σε πλησιάζει μ’ ένα βιμπράτο, η ομορφιά της όμως θεωρείται δυσοίωνη, εκφέρει ένα κάλλος αρκούντως οφηλιακό.

Λοιπόν, η φωτογραφία είναι πλάσμα του φόβου.

Η νεκρική, η οπτασιακή φύση του μυστικού της φωτογράφισης (να γιατί οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες σαγηνεύουν περισσότερο απ’ ό,τι οι έγχρωμες) είναι η ίδια υπεύθυνη για τον παλιό, χαρακτηριστικό φόβο των ανθρώπων μπροστά στο φακό. Ο τελευταίος με σημαδεύει ξέροντας ότι είμαι ήδη νεκρός. Η φωτογραφία είναι ψεύτρα! Μια ψεύτρα που σε κάνει αξιοθρήνητο για τα Ψέματα Του Θεού με τα οποια ζωγράφισε την ψυχή της. “Φωτογραφία” να αποκαλείς την αναστάτωση (ντροπή;) που νιώθεις όταν παύεις να ελπίζεις στο παρελθόν. Η φωτογραφία (σου) σε ταπεινώνει.

Επιστρέφοντας στην περίπτωσή μας, θα μπορούσε να πει κανείς πως εκείνοι που επέλεξαν να αναπαραστήσουν τεχνικά και να αποθηκεύσουν ψηφιακά τη μουσική και τις εικόνες του γλεντιού κινήθηκαν για να αποτρέψουν έναν «θάνατο», να αποφύγουν τη λήθη. Πατούσαν την σκανδάλη αδυσώπητα. Σκότωναν και συγχρόνως απαθανάτιζαν προκειμένου να συνεχίσουν να ζουν. Φονιάδες ζώντων στιγμών ανέμελων που φοβούνταν πως θα περιέλθουν στη λήθη. Όλα πεθαίνουν. Απλώς τα δολοφονούμε συντομεύοντας βίους…

 

Νέο Ικόνιο, 2023

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top