Fractal

Ο απατημένος βασιλιάς λέει την ιστορία του

Γράφει ο Δημήτρης Καρύδας //

 

Χρήστος Χωμενίδης «Ο βασιλιάς της», εκδ. Πατάκη

 

Ο Χρήστος Χωμενίδης για πολλά χρόνια αποτέλεσε ένα σύγχρονο σατιρικό ηθογράφο. Από την αιρετική και αιχμηρή πένα του δεν γλίτωσε σχεδόν καμία κακή συνήθεια του σύγχρονου Έλληνα. Είναι φανερό όμως ότι στα τελευταία δημιουργήματα του τον θέλγουν ως έμπνευση περσόνες από την παλαιότερη Ελληνική ιστορία. Ενίοτε και από τη μυθολογία. Στα «Λόγια φτερά» ασχολήθηκε με ένα αρχαίο αοιδό τον Τήνελλο και στην τελευταία δουλειά του με τίτλο «Ο βασιλιάς του» (εκδόσεις Πατάκη) αλλάζει…. πεδίο. Αυτή τη φορά ασχολείται με τον Μενέλαο, τον πιο διάσημο απατημένο σύζυγο της Ελληνικής μυθολογίας. Πριν περάσουμε στο ‘’δια ταύτα’’ του βιβλίου νομίζω ότι μένει η απορία: Ο Χωμενίδης μεταφέρει αλληγορικά την αρχαία μυθολογία στις νέο-αστικές συνήθειες ή πάει τα χούγια του σύγχρονου Έλληνα στα χρόνια του Τρωικού πολέμου; Δυνητικά μπορεί να συμβαίνουν και τα δύο αν και σε πολλές περιπτώσεις οι ήρωες της ιστορίας του φροντίζει να μην έχουν την παραμικρή σχέση με όσα μάθαμε στο σχολείο γι’ αυτούς. Ο Χωμενίδης φροντίζει εξ΄ αρχής, μέσα από την αφήγηση του Μενέλαου, να ξεκαθαρίσει ότι τα πράγματα δεν έγιναν…. έτσι όπως τα ξέρετε αλλά έγιναν όπως θα μας τα πει ο μυθικός βασιλιάς της Σπάρτης. Και αφού φροντίζει από νωρίς να απαλλαχτεί από τις δεσμεύσεις της μυθ-ιστορίας βρίσκεται στα…. καλύτερα του. Αν εξαιρέσουμε τα σημεία που αναφέρεται σε θρησκευτικές ή κοινωνικές συνήθειες της εποχής οι ήρωες του δεν έχουν τίποτε να ζηλέψουν από σύγχρονους πολιτικούς ή πολιτικάντηδες, τσιφλικάδες του προηγούμενου αιώνα.

Ο Χωμενίδης μέσα από τη διήγηση του Μενέλαου θα αποδομήσει τα πάντα. Και θα τα ξανασυνθέσει με μοναδική μαεστρία. Ο Μενέλαος αφηγείται την ιστορία του με απόσταση περίπου 40 χρόνων από τον Τρωικό πόλεμο, υπέργηρος πλέον. Φυσικά, για τον Χωμενίδη ο Μενέλαος δεν είναι μια τραγική φιγούρα. Μετά τη φυγή του από την αυλή των Ατρειδών τον μετατρέπει σε ένα χίπη της εποχής που βρίσκει τον παράδεισο του σε ένα νησί ελευθέρων ηθών και απουσίας νόμων, αργότερα σε καταφερτζή ταβερνιάρη και τέλος του αποδίδει αυτό που ποτέ δεν ήθελε: Τον θρόνο της Σπάρτης. Ο Μενέλαος, που φυσικά για το σύμπαν του Χωμενίδη είναι απλά ένας δυστυχής και δαχτυλοδειχτούμενος κερατάς, δεν θέλει ούτε τον πόλεμο της Τροίας, ενώ φαίνεται να νιώθει και ανακούφιση από την αρπαγή της ωραίας Ελένης. Μοιάζει ενίοτε να έχει και τύψεις για τον θάνατο χιλιάδων νέων ανθρώπων στην Τροία απλά για να επιστρέψει στη Σπάρτη η μοιχαλίδα Ελένη. Η οποία, παραμένει ωραία στο βιβλίο του και περνάει από διάφορες φάσεις στη ζωή της. Φυσικά και τα γεγονότα της Τροίας μεταφέρονται από τον Χωμενίδη (πάντα δια στόματος Μενέλαου) ‘’πειραγμένα’’ και με πολλές διττές ερμηνείες και αμφισημίες.

Η αιρετική πένα του Χωμενίδη δεν αφήνει τίποτε στο πέρασμα της με μερικά εκπληκτικά gangs που θυμίζουν παλιές καλές κωμωδίες. Όπως το γεγονός ότι ο Οδυσσέας αποκαλεί απαξιωτικά τον Πάρη…. Αλέκο σε κάποιο σημείο του βιβλίου. Ο Χωμενίδης συνεχίζει να διανύει μια εξαιρετικά γόνιμη συγγραφική περίοδο και φροντίζει να δημιουργεί μικρές ή μεγάλες εκπλήξεις όχι μόνο με τη θεματική επιλογή των βιβλίων του αλλά και αυτή καθ’ αυτή τη δομή τους.

 

Χρήστος Χωμενίδης

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top