Fractal

Από το σκοτάδι στο φως

Γράφει ο Πάνος Ιωαννίδης //

 

Deon Meyer «Δεκατρείς Ώρες», Μετάφραση: Κάλλια Παπαδάκη, εκδ. Στερέωμα,

 

Ίσως ο βασικότερος λόγος, που σταδιακά μα διεισδυτικά, το νουάρ μυθιστόρημα,  αναπτύσσεται, είναι o μετασχηματισμός του σε κοινωνικό νουάρ μυθιστόρημα. Η εν λόγω εξέλιξη, δεν έχει γίνει από τη μια ιστορική περίοδο στην άλλη, μα έχει αρκετά χρόνια και κοινωνικές-πολιτισμικές καμπές στην πλάτη της. Θα μπορούσαμε να υποθέσουμε, κάπως συμβατικά, ότι τα απόνερα του Μάη του 1968, προκάλεσαν την πρώτη παλίρροια τούτης της ενδιαφέρουσας συγγραφικής διαταραχής.

Μια από τις ενδιαφέρουσες διαστάσεις της εν λόγω διαταραχής, είναι ότι μέσω του κοινωνικού νουάρ, μαθαίνουμε πολλά, για κοινωνίες που είτε έχουμε πλήρη άγνοια, είτε γνωρίζουμε τα πολύ βασικά. Μια τέτοια περίπτωση, είναι και τα μυθιστορήματα του Νοτιοαφρικανού Deon Meyer, για το βιβλίο του οποίου Δεκατρείς Ώρες (Στερέωμα, Κάλλια Παπαδάκη), συζητάμε εδώ. Όπως και στο προηγούμενο μυθιστόρημα του Κόμπρα (Στερέωμα, Ανδρέας Αποστολίδης), βασικός ήρωας και εδώ, είναι ο αστυνομικός ντετέκτιβ Μπένι Γκρίσελ και η ομάδα του.

Η χρονική έκταση του μυθιστορήματος καλύπτει ακριβώς αυτό που δηλώνει ο τίτλος του: Δεκατρείς ώρες. Μέσα σε κάτι παραπάνω από ένα μισό μερόνυχτο, ο Μπένι Γκρίσελ, καλείται να σώσει μια Αμερικανίδα νεαρή τουρίστρια, από του Χάρου τα δόντια και συνάμα να ισορροπήσει την προσωπική του ζωή. Η Ρέιτσελ Άντερσον παρέα με μια φίλη της, είδαν κάτι που δεν έπρεπε να δουν, με αποτέλεσμα η φίλη της να χάσει τη ζωή της και, η ίδια να μπλέξει σε ένα φοβερό κυνηγητό μέσα στον λαβύρινθο του Κέιπ Τάουν. Παράλληλα, ένα σημαίνον στέλεχος της νοτιοαφρικανικής βιομηχανίας, ο Άνταμ Μπάρναρντ βρίσκεται νεκρός στο σπίτι προκαλώντας επιπλέον αναστάτωση στην τοπική κοινωνίας, και δυσκολεύοντας το έργο της αστυνομίας.

Τα δυο αυτά γεγονότα, παρέχουν στον συγγραφέα να ερευνήσει το υπόστρωμα της τοπικής κοινωνίας, να αναλύσει τα αδιέξοδα  των ηρώων, τους περιορισμούς στην κοινωνική ανάπτυξη που επιβάλει η παγκοσμιοποίηση και να αναδείξει τα προβλήματα ταυτότητας που αντιμετωπίζει η νοτιοαφρικανική κοινωνία στη μετά-Απαρτχάιντ εποχή.  Και όλα αυτά δίχως να μας στερεί από την αγωνία της πλοκής, η οποία διογκώνεται σε ένα μυθιστόρημα πεντακοσίων σελίδων, που όπως αναφέραμε καλύπτει μόλις δεκατρείς ώρες από τις ζωές των ηρώων.

Πέρα από όλα αυτά, διαβάζοντας τις Δεκατρεις Ώρες, ο αναγνώστης μαθαίνει και κάτι ακόμα: ότι η διαλεκτική ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι, στην προκειμένη περίπτωση, ανάμεσα στο οργανωμένο έγκλημα και στην ειρηνική στάση ζωής, μπορεί να χάνει (συνήθως) στη ζωή, αλλά κερδίζει στην τέχνη. Στην τέχνη που λέγεται κοινωνικό νουάρ μυθιστόρημα.

 

Deon Meyer

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top