Μυθολογικά θέματα στο σώμα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας
Γράφει η Λεύκη Σαραντινού //
«Δέκατος χρόνος», Καρολίνα Μέρμηγκα, εκδ. Αλεξάνδρεια
Η Καρολίνα Μέρμηγκα είναι η συγγραφέας που κατορθώνει να συνδυάζει πάντα με τον καλύτερο τρόπο την ιστορική αφήγηση και τεκμηρίωση με την κατεξοχήν λογοτεχνική γραφή. Το νέο της βιβλίο “Δέκατος χρόνος” το πετυχαίνει αυτό και πάλι, υιοθετώντας ένα πολύ ιδιότυπο στυλ αφήγησης.
Ηρωίδα είναι η Βρισηίδα, η γνωστή σκλάβα του περίφημου Αχιλλέα. Μονάχη της σε μια ακτή κοντά στην Τροία, κατά τον δέκατο χρόνο του τρωικού πολέμου, ο οποίος έχει πλέον τελειώσει, συνομιλεί με τη Μούσα, τη θυγατέρα του Απόλλωνα, και της αφηγείται την πιο διάσημη ιστορία του κόσμου, εκείνη του Τρωικού Πολέμου, ιδωμένη από τη δική της οπτική.
Και, πράγματι, παρασυρόμενη από έναν χείμαρρο συναισθημάτων, η Βρισηίδα θα μιλήσει για όλα. Για τον αγαπημένο της Αχιλλέα, τον άντρα που αγάπησε και τη γνωριμία του μαζί του μετά από τη λεηλασία της Λυρνησσού της Μικράς Ασίας. Για τον φίλο του τον Πάτροκλο, τον δικό του παντοτινό αγαπημένο. Για την Ωραία Ελένη, την αιτία του Τρωικού Πολέμου. Για την Πενθεσίλεια, τη θρυλική βασίλισσα των Αμαζόνων που σκότωσε ο Αχιλλέας. Για τη Χρυηίδα, τη σκλάβα του Αγαμέμνονα. Ακόμα και για τα αθάνατα άλογα του Αχιλλέα, τον Ξάνθο και τον Βάλιο.
Αφετηρία για την εκ βαθέων εξομολόγηση της Βρισηίδας είναι η Μούσα. Αφορμή για όλα όσα αφηγείται-μα και για το ίδιο το έπος της Ιλιάδας-η μήνις, ο θυμός. Ο θυμός όχι μόνο του Αχιλλέα, μα και των Θεών, εκείνων των μνησίκακων υπερφυσικών όντων που δεν άφηναν σε ησυχία τους Έλληνες και ανακατεύονταν διαρκώς στις δικές τους έριδες. Κι αν ο θυμός της Άρτεμης εμποδίζει αρχικά την έναρξη της Τρωικής Εκστρατείας, ο θυμός του Αχιλλέα θα είναι εκείνος ο οποίος θα τελματώσει τελικά τον πόλεμο. Άραγε την αγαπούσε τόσο πολύ ο Αχιλλέας τη Βρισηίδα, γι’ αυτό και θύμωσε τόσο όταν του την άρπαξε ο Αγαμέμνονας μέσα από τα χέρια του; Ή ήταν απλά ζήτημα εγωισμού για εκείνον;
Η ίδια πάντως, όπως μας εξομολογείται εδώ, αγάπησε βαθιά τον ημίθεο ήρωα. Γνωρίζει πολύ καλά τη μοίρα της, τη μοίρα πολλών γυναικών εκείνης της εποχής, και την έχει αποδεχτεί: διότι η Βρισηίδα δεν ήταν παρά ένα λάφυρο, ένα γέρας. Και τα δικά της τα συναισθήματα δεν τα υπολόγισε ποτέ κανείς.
Συχνά τελευταία στην ελληνική λογοτεχνική παραγωγή συναντούμε μυθολογικά θέματα που επανέρχονται και εντάσσονται αρμονικά στο σώμα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Όλες αυτές οι εξομολογήσεις έχουν κάτι κοινό: δίνουν βάση στα συναισθήματα των πρωταγωνιστών, αυτών που αποσιώπησαν οι πηγές, παρέχοντας έτσι την καλύτερη αφορμή για μία μεστή, γεμάτη συναισθηματισμούς, λογοτεχνική δημιουργία.
Ό,τι κάνει, όμως, το συγκεκριμένο βιβλίο να ξεχωρίζει είναι, αναντίρρητα, η πρωτότυπη αφηγηματική ιδέα της συγγραφέως να δομήσει ολόκληρο το κείμενό της στον φανταστικό διάλογο μεταξύ της Μούσας, η οποία παρατηρεί και ακούσει προσεκτικά, άλλοτε επικροτώντας και άλλοτε καταδικάζοντας τα λεγόμενα της συνομιλήτριάς της, και της σκλάβας του Αχιλλέα, η οποία αποκαλύπτει εξολοκλήρου τον βαθύτερο ψυχικό της κόσμο στη Μούσα.
Η δομή του έργου σε ό,τι αφορά τη χρήση της γλώσσας με την προοικονομία, τα αποφθέγματα σχετικά με τη ζωή, τη μοιρολατρία και την έντονη περιγραφικότητα, θυμίζει γλώσσα αρχαίας ελληνικής τραγωδίας, από τις οποίες η συγγραφέας άντλησε εμφανώς υλικό. Σε αυτήν παρεμβάλλεται ενδιάμεσα ο χορός, τον οποίον αποτελούν εδώ τα τζιτζίκια και ο άνεμος.
Καρολίνα Μέρμηγκα
Η Μέρμηγκα θα λέγαμε ότι προχωρά τον γνωστό μύθο που ενέπνευσε πάμπολλους συγγραφείς στο διάβα των αιώνων πολλά βήματα παρακάτω, συμπληρώνοντας με την ιδιότυπη αφήγησή της τα κομμάτια του “παζλ” που λείπουν. Μία ιδιαίτερη λογοτεχνική προσέγγιση ενός πασίγνωστου μυθολογικού θέματος, η οποία διατηρεί μέτρο και ρυθμό στη γοητευτική του ανάγνωση, τον κερδίζει και αξίζει να διαβαστεί.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ο θάνατος ποτέ δεν βάζει τέλος
23/04/2024, 9:51 μμ -
Παρακείμενα: «Ωδή στην ηρωική παράδοση και ταυτόχρονα καταδίκη»
23/04/2024, 9:50 μμ -
Ο ‘δράκος’ κοιτούσε τη λίμνη
23/04/2024, 9:48 μμ -
Η αλχημιστική φαντασία της Μπουραζοπούλου
23/04/2024, 9:47 μμ -
Ο Δημήτρης Νόλλας συνεχίζει
23/04/2024, 9:45 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Διήγημα: “Τελευταίο ταξίδι στο Μοντρέ”
Γράφει η Άννα Mπαλτατζή // * “Τελευταίο ταξίδι στο Μοντρέ” Είκοσι χρόνια στην ίδια εταιρεία. Μα γιατί, ρώταγαν στις παρέες, λες κι ήταν τίποτα παράλογο να μείνει κανείς στην ίδια διαφημιστική τόσο καιρό. Μαθημένοι όλοι
Περισσότερα -
Ποίηση: “Ένα έγκλημα της προκοπής”
Της Μαρίας Πέστροβα // Έγκλημα χρονοβόρο η αναμονή σου. Με τα ”χέρια θηλιά” σε περιμένω στερούμενη συνεχώς το οξυγόνο ασφυκτιώ οσμιζόμενη την απορία να διαγράφεται στο τόξο του φρυδιού. Βάλτωσα ξέρεις με γυμνά και πληγιασμένα πόδια, ό,τι μου
Περισσότερα -
3 ποιήματα
του Σάκη Αθανασιάδη // * Το αίμα της δημοκρατίας Τώρα που κοιμήθηκαν οι φωνές Θα βγω απ’ τη φυλακή των λέξεων Με γραμμένα συνθήματα στο σώμα Ντυμένος στις εκπτώσεις των Μ.Μ.Ε. επανάσταση. Κουρασμένος απ’ τις νύχτες του καιρού
Περισσότερα -
Ιστορίες για την αγάπη, τη φιλία, τις αγκαλιές που όλοι θέλουν και περιμένουν. Για ταμπέλες που κάποτε πρέπει να «πέσουν». Για Υποσχέσεις που οφείλουν να τηρηθούν.
Γράφει η Ελένη Μπετεινάκη // * Μπορεί να πέρασε το Πάσχα, οι διακοπές όμως τν παιδιών συνεχίζονται. Κι ίσως να πέρασαν τόσο καλά που το Πάσχα τούτο να ήταν …Ένα Πάσχα και μισό. Κι ίσως πάλι να
Περισσότερα -
Η λεμονιά
Γράφει η Ανθούλα Δανιήλ // Σκίστηκε το ένα μπράτσο και έμεινε ανάπηρη κατά το ένα τρίτο. Λίγο μετά σκίστηκαν και τα άλλα δυο. Λύγησαν από το βάρος του χρόνου τα κλαδιά της, κατάφορτα από καρπούς και
Περισσότερα -
«Εκείνοι που ξέρουν να άρχουν»
Από τον Άγγελο Πετρουλάκη // Ρόμπιν Γουέτερφιλντ: «ΣΩΚΡΑΤΗΣ – Η ζωή του, ο θάνατός του» Μετάφραση: Θεοδώρα Δαρβίρη, Εκδόσεις Ψυχογιός «Βασιλείς και άρχοντες είναι όχι εκείνοι που έχουν τα σκήπτρα, ούτε εκείνοι που εξελέγησαν από τους τυχόντες,
Περισσότερα -
Τρία ποιήματα
Του Χρήστου Ντικμπασάνη // ΤΟ ΙΔΙΟ ΡΕΦΡΑΙΝ Έρχομαι απ’ το πουθενά Διένυσα έτη φωτός, κυλώντας ένα αμαξίδιο με δυο όνειρα για ρόδες Η περιπλάνησή μου σε ανίσκιωτους δρόμους η μία ρόδα Η άλλη ένα τραγούδι ελπίδας
Περισσότερα
