Fractal

Ξεχειλισμένα ποτάμια

Γράφει ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης //

 

 

 

Σχεδόν όλες οι πόλεις, οι κωμοπόλεις και τα χωριά του θεσσαλικού κάμπου καλοκαιριάτικα, θάφτηκαν κάτω από το νερό. Η στάθμη των νερών στα περισσότερα ποτάμια της Θεσσαλίας, με πρώτο και καλύτερο τον Πηνειό, ανέβηκε τόσο πολύ σε κάποιες περιοχές, που τρομακτικοί χείμαρροι νερών ξεχύθηκαν στους δρόμους και πλημμύρισαν μεγάλο αριθμό υπόγειων χαμηλών σπιτιών, όπως είναι η πλειοψηφία ειδικά στα πεδινά χωριά, με τις ανάλογες βεβαίως καταστροφές στις περιουσίες των εν πολλοίς ανυποψίαστων πολιτών, οι οποίοι για άλλοτε άλλο χρονικό διάστημα βρέθηκαν πολιορκημένοι από αναρίθμητα καθημερινά προβλήματα.  Όσες απίστευτες εικόνες είδαμε εμείς στις τηλεοπτικές οθόνες, εκείνοι τα βίωσαν έντονα προσπαθώντας να παραμείνουν όσο γινόταν ψύχραιμοι μπροστά σε εκείνη την απίστευτη θεομηνία που ενέσκηψε στην περιοχή. Όμως, το αποκρουστικό εκείνο φαινόμενο, μέσα σε τρεις μόλις μέρες και νύχτες δηλαδή, οι βροχές να προκαλέσουν τόσες απίστευτης έκτασης ζημιές σκεπάζοντας τις απέραντες πεδινές εκτάσεις με πρωτόγνωρους όγκους νερών, οικισμούς, σπίτια, δρόμους και εξαφανίζοντας σοδειές και ζώα, ήταν αναμφίβολα ακατανόητο. Όλοι οι ποταμοί και παραπόταμοι της Θεσσαλίας καθώς και ο μεγάλος Πηνειός ξεχείλισαν αναπάντεχα, αιφνίδια και δυστυχώς αλύπητα.

Όμως, υπήρχαν προειδοποιήσεις στο παρελθόν, κάπου τρία χρόνια πριν, με τη μορφή ορισμένων ξεχειλισμένων ποταμιών, τις οποίες δεν έλαβαν υπ’ όψιν οι ιθύνοντες της περιοχής. Κάποια έργα δεν σχεδιάστηκαν, ούτε φυσικά και υλοποιήθηκαν, ώστε να συγκρατήσουν την οργή των Θεών η οποία κατέβαινε κατρακυλώντας απ’ τα πανύψηλα και περήφανα βουνά της Πίνδου κάτω στα χαμηλά. Αλλά για τους περισσότερο υποψιασμένους, οι συστάσεις και οι ανάλογες προειδοποιήσεις πήγαιναν πολύ πίσω παράλληλα με τα σχετικά προαισθήματα! Εάν είχαν διαβάσει την ποιητική συλλογή ‘Το Νερό’ του Μανόλη Πρατικάκη, ώστε να δουν και να διαπιστώσουν τις ιδιορρυθμίες του νερού, τη γέννησή του, τις πηγές του, την συνολική προσέγγιση και τους χαρακτηρισμούς που του προσδίδει ο ποιητής μας, με τον προσήκοντα φυσικά σεβασμό και προσοχή από μεριάς μας, ίσως αντιμετώπιζαν διαφορετικά τις δύσκολες και δύστροπες καταστάσεις της πλημμύρας του κάμπου. Εάν ενθυμούνταν την ασταμάτητη βροχή στο χωριό  Μακόντο η οποία κράτησε τέσσερα χρόνια, έντεκα μήνες και δυο ημέρες, όπως  περιγράφει στα ‘Εκατό χρόνια μοναξιάς’ ο Γκαμπριέλ Γκαρθία Μάρκες, και είχαν αφιερώσει κάποιο χρόνο ή φαντασία, ίσως να έκαναν κάτι άλλο. Κι’ αν βεβαίως είχαν ακούσει για το ‘The dry salvages’, όχι εκείνο το μικρό σύμπλεγμα βράχων μ’ ένα φάρο, ανοιχτά της Β.Α. ακτής του ακρωτηρίου Ann της Μασαχουσέτης, αλλά αναφέρομαι στο ομώνυμο ποίημα από τα ‘Τέσσερα Κουαρτέτα’ (1941) του T. S. Eliot, θα γνώριζαν για όλα όσα ήξερε και για εκείνα που δεν ήξερε ο σπουδαίος ποιητής και θα τροποποιούσαν αναλόγως την συμπεριφορά τους:

 

Δε γνωρίζω πολλά για τους θεούς, αλλά θαρρώ πως  ο ποταμός

Είν’ ένας δυνατός καστανός θεός – σκυθρωπός, αδάμαστος και ατίθασος,

Υπομονετικός σχετικά, που στην αρχή χρησίμευσε για σύνορο,

Χρήσιμος, αναξιόπιστος, σαν μεταφορέας  εμπορίου,

Ύστερα, μόνο ένα πρόβλημα γι’ αυτόν που χτίζει γεφύρια.

Το πρόβλημα μόλις λυθεί, ο καστανός θεός σχεδόν αποξεχνιέται.

Απ’ τους κατοίκους των πόλεων – πάντα, όμως, αμείλικτος.

Συνεπής με  τις εποχές και τις οργές του, εξοντωτής, θυμίζει

Όσα οι άνθρωποι φροντίζουν να ξεχάσουν. Χωρίς τιμή, χωρίς προτροπή…

…περιμένοντας, παρακολουθώντας και αναμένοντας…

…Το ποτάμι είναι μέσα μας, η θάλασσα είναι παντού γύρω μας….

 

Τέτοιες ώρες, λοιπόν, από πολύ μακρυά και χωρίς να γνωρίζω εκείνες τις ιδιορρυθμίες των θεών πάνω από τον κάμπο της Θεσσαλίας,  ακόμα έστρεφα το νου μου σε κείνον τον έφηβο ποιητή που ταξιδεύοντας κάποτε βίωσε κάποιες παρεμφερείς πλημμύρες σε εκείνα τα αγαπημένα και μακρυνά χώματα, στον προσωπικό του ‘Θεσσαλικό κάμπο’:

 

Όταν γράφω/Πολλές φορές αναρωτιέμαι/Αν το κάνω γιατί/Είναι μόδα της εποχής  μου/Φαινόμενο του καιρού μου/Η μια βαθύτερη υπαρξιακή ανάγκη

Έτσι και τώρα/Ο νους, η καρδιά και το χέρι μου/Αφύλαχτες σιδηροδρομικές διαβάσεις/Στο πλημμυρισμένο κάμπο της Θεσσαλίας

Λοιπόν/Όταν γράφω ποιήματα για σένα/Μη με ρωτάς για ποιόν τα γράφω/Τα γράφω για μένα

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top