Fractal

☆ Τα πρώτα καφενεία της Ευρώπης

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού //

 

 

Όλοι γνωρίζουμε ότι ο καφές προέρχεται από την Αιθιοπία, κατά πάσα πιθανότητα, και ότι ο πρώτος που κατάλαβε τις ιδιότητές του ήταν ένας βοσκός κατσικιών από εκεί, ο οποίος παρατήρησε ότι οι κατσίκες του παρουσίαζαν ασυνήθιστη ενεργητικότητα όταν έτρωγαν τον κόκκινο καρπό του καφεόδεντρου. Τουλάχιστον έτσι μας παραδίδει ο γνωστός μύθος.

Στη συνέχεια έμποροι από την Υεμένη εξήγαγαν τον καφέ σε μοναστήρια του τάγματος των Σούφι, οι οποίοι έπιναν καφέ  προκειμένου να βοηθηθούν στην τέλεση της ολονύκτιας  λατρείας τους. Από εκεί, ο καφές ταξίδεψε σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Μέσης Ανατολής, δηλαδή τη Μέκα, τη Μεδίνα, τη Σμύρνη, την Αλεξάνδρεια, τη  Δαμασκό, το Κάιρο και το Χαλέπι προτού καταλήξει στην Κωνσταντινούπολη, όπου έγιναν γύρω στο 1550 τα πρώτα καφενεία. Συγκεκριμένα αποκαλούσαν εκεί τα καφενεία, όπου κουβέντιαζαν οι άντρες πίνοντας το τονωτικό μαύρο υγρό, «Ο οίκος των Κόφα». Ο σουλτάνος Μουράτ Δ΄(1612-1640) πάντως είχε απαγορεύσει τη λειτουργία καφενείων(όχι του καφέ ως ροφήματος) ως χώρων ύποπτων για πολιτικές συζητήσεις οι οποίες μπορεί να αφορούσαν την ανατροπή του σουλτάνου.

 

 

 

Οι Ευρωπαίοι, πάντως, γνώριζαν τον καφέ τουλάχιστον είκοσι χρόνια νωρίτερα από το 1683, εκείνο το έτος σταθμό, όταν κατά τη διάρκεια της αποτυχημένης πολιορκία της Βιέννης από τους Οθωμανούς, οι Ευρωπαίοι βρήκαν πολλά σακιά με καφέ εκεί όταν οι τελευταίοι υποχώρησαν.

Αυτός που έφερε τον καφέ στο Λονδίνο ήταν ο έμπορος από τη Σμύρνη Ντάνιελ  Έντουαρντς. Αυτός επιστρέφοντας από εκεί στο Λονδίνο το 1651 έφερε μαζί του και μία συσκευή παρασκευής καφέ καθώς και κόκκους καφέ. Αρχικά έδινε καφέ στους άλλους εμπόρους και ήταν οι συνεχείς εκκλήσεις τους για περισσότερη καφεΐνη που τον οδήγησαν στη δημιουργία του πρώτου καφέ του Λονδίνου, αλλά και της Ευρώπης, στο Σίτι του Λονδίνου, το οποίο διηύθυνε ο ελληνικής καταγωγής Σικελός υπηρέτης του, ο Πασκουά Ρόζε. Αυτός διαφήμισε έξοχα το νέο ρόφημα λέγοντας ότι κατέχει ευεργετικές ιδιότητες, όπως ότι προλάμβανε ή θεράπευε τους πονοκεφάλους, τους ρευματισμούς και τους μετεωρισμούς, τις ποδάγρες, το σκορβούτο, τις αποβολές, τους πόνους στα μάτια και πολλά άλλα.

Το αποτέλεσμα ήταν ότι, ως τη δεκαετία του 1660, η πόση του πιο δημοφιλούς έως τότε τσαγιού να έχει  παραμεριστεί αρκετά εξ’ αιτίας της νέας μανίας για τον καφέ. Εκείνη τη δεκαετία υπήρχαν ήδη στο Λονδίνο ογδόντα περίπου καφέ, κυρίως στην περιοχή του Γουεστμνίστερ και του Κόβεντ Γκάρντεν. Από εκεί κι έπειτα η νέα τρέλα εξαπλώθηκε σταδιακά στη Σκωτία, την Ιρλανδία και ακολούθως πέρα από τον Ατλαντικό καθώς και στο Άμστερνταμ και την Κεντρική Ευρώπη, και εξακολουθεί να κατακτά τους ουρανίσκους μας μέχρι και σήμερα.

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

-Bill Bryson, Στο σπίτι, εκδ. Μεταίχμιο

-Ben Wilson, Metropolis, η ιστορία των πόλεων, εκδ. Διόπτρα

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top