Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Μια προσωποκεντρική σκιαγράφηση της ελληνικής επαρχίας
30/03/2021, 11:32 μμ

Μια προσωποκεντρική σκιαγράφηση της ελληνικής επαρχίας

Γράφει η Μαρία Δριμή // *

 

Γιώργος Θάνος: «Τα καύκαλα» – Διηγήματα, Εκδόσεις Ιωλκός 2019

 

Μεγάλη αναγνωστική απόλαυση εισέπραξα με τη συλλογή διηγημάτων «Τα καύκαλα» του Γιώργου Θάνου, που απέσπασε το βραβείο «Μένης Κουμανταρέας» για το 2020.

Τα δεκαεννιά διηγήματα που περιλαμβάνει η συλλογή  επιτυγχάνουν μια προσωποκεντρική σκιαγράφηση της ελληνικής επαρχίας. Με τρόπο γλαφυρό, αποφεύγοντας όμως οποιαδήποτε γραφικά στοιχεία, ο συγγραφέας περπατάει δίπλα στους πρωταγωνιστές-αντιήρωες των σύντομων ιστοριών, κάθεται μαζί τους στο τραπέζι, ιχνηλατεί τα μονοπάτια της ατομικής και της συλλογικής μνήμης των μικρών και δύσκολων τόπων. Στο ταξίδι αυτό πίσω στον χρόνο έρχεται αντιμέτωπος με τραυματικά γεγονότα, που εκτείνονται από το πρόσφατο παρελθόν, του Εμφυλίου και της Χούντας, μέχρι τις μέρες μας, με την οικονομική κρίση και το μεταναστευτικό.

Ο Γιώργος Θάνος χειρίζεται με εξαιρετική μαεστρία τα δομικά υλικά της αφήγησής του, καθημερινά αντικείμενα γίνονται αφορμές να ανασυρθούν ολόκληρες οικογενειακές ιστορίες. Ο τόπος δράσης  είναι η ίδια η επαρχία ή οι αστικές γωνιές που συγκεντρώνουν τους επαρχιώτες, καφενεία, εστιατόρια, μικρομάγαζα. Οδηγός αίσθηση σε αυτές τις περιηγήσεις συχνά είναι η γεύση, με παραδοσιακά τρόφιμα και φαγητά να δίνουν πάτημα στο ξετύλιγμα της ιστορίας με τρόπο χαμηλόφωνο και υπαινικτικό και με άκρως ευρηματικές αναλογίες: τα καύκαλα από τις σουπιές με τα λευκά κόκκαλα στην εκταφή του πατέρα, τα αρνίσια κεφαλάκια στο ξεμάτωμά τους με τη μνημονική εικόνα των εκτελεσθέντων ανταρτών, το βουνίσιο μέλι με τη ντροπή που δηλητηριάζει επί δεκαετίες αυτόν που δεν κατάφερε να σταθεί ήρωας των περιστάσεων.

 

Γιώργος Θάνος

 

Η γλώσσα είναι στρωτή, χωρίς ιδιολεκτικές ακροβασίες, και το ύφος αποστασιοποιημένο, σχεδόν φωτογραφικό. Οι αφηγηματικές τεχνικές του Γιώργου Θάνου πόρρω απέχουν από την επίπεδη ηθογραφική προσέγγιση. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί με μεγάλη ευρηματικότητα τα σχήματα λόγου, ενώ η συνειρμική χρήση των αντικειμένων του επιτρέπει την ευελιξία της αφήγησης σε τόπο και χρόνο.

Είναι άκρως γοητευτικές οι ιστορίες που απαρτίζουν τα «Καύκαλα». Μοιάζουν με λαϊκά τραγούδια που φτάνουν στ’ αυτιά μας από μακριά, όμως τόσο γνωστά κι αγαπημένα, που είναι σα να παίζονται ζωντανά δίπλα μας.

 

 

* Η Μαρία Δριμή γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι ιατρός Εντατικολόγος σε νοσοκομείο του ΕΣΥ και πτυχιούχος Φιλολογίας ΕΚΠΑ. Ασχολείται με την πεζογραφία και το θέατρο.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top