✩ Σοφία Καλογεράκη, ΠΥΞΙΔΑ. Η πιο «αναλογική» παραγωγή τού φετινού απόλυτα επιτυχημένου θεσμού με τον διακριτικό τίτλο «ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΝΑΛΟΓΙΟ 2021».  

Από τον Κωνσταντίνο Μπούρα //

 

Σοφίας Καλογεράκη, ΠΥΞΙΔΑ. Η πιο «αναλογική» παραγωγή τού φετινού απόλυτα επιτυχημένου θεσμού με τον διακριτικό τίτλο «ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΝΑΛΟΓΙΟ 2021».

 

«Αυτό είναι αναλόγιο!!!», αναφώνησα, ευθύς ως είδα σκηνοθέτη, ηθοποιούς και τραγουδίστρια καθισμένους στη σειρά, όπως πανάρχαιο σανίδι αυτοσχέδιας σκηνής όπου ιερουργούν τελετουργικώς ιερείς του Διονύσου ή του κυνόμορφου Άνουβι, που η ορθόδοξη πίστη μας δεν παρέλειψε να μετονομάσει σε Άγιο Χριστόφορο.

Ο Ένκε Φεζολλάρι είναι κεφάλαιο για το νεοελληνικό θέατρο. Γνώστις, με αίσθηση τού μέτρου, συμμέτοχος τού ρυθμού, ακολουθεί τα συμπαντικά παγκόσμια ρεύματα και νοθεύει την απόλυτη μυσταγωγία με σοφά υπολογισμένες δόσεις αποστασιοποιητικού ορθολογισμού.

Το στοιχείο της ειρωνείας που συγγενεύει αναπόφευκτα με τον αυτοσαρκασμό και την υγιή σάτιρα δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα παραστασιακής σκοπιμότητος απολύτως στοχευμένης.

Τίποτα δεν είναι παρατημένο στην τύχη, κανείς δεν είναι αφημένος στα πείσματα της χωροχρονικής στιγμής. Όλα μελετημένα και όλα αυτοσχέδια. Φαντάζουν αλλά δεν είναι. Η διαρκής θεατρική εναλλαγή μεταξύ είναι και φαίνεσθαι, αιτιοκρατίας και αναρχικής αντίληψης τού παρ-Άλογου προκαλούν σκηνικές εντάσεις, ακόμα κι εκεί που κανείς δεν προϋποθέτει την ύπαρξή τους.

Αυτό είναι ταλέντο υποκριτικό, που εμφορήθηκε και κυοφορήθηκε από τους μίμους και τις μιμάδες, από τους παντόμιμους, τους μονωδούς και τους σολίστες χορευτές που οδήγησαν στην Αναγέννηση μέσα από σκοτεινά χρόνια, τότε που κάθε τι αρχαιοπρεπές ήταν κατασυκοφαντημένο και γελοιοποιημένο πριν καν τολμήσει να αρθρώσει το όνομά του, να απλώσει την βεντάλια των φτερών ενός χιλιοπλούμιστου παγονιού.

Με τα ετούτα και με τα εκείνα θέλω να πω πως το «αναλόγιο» ως είδος συνδέεται με την πανάρχαια «ιδιωτική» τελετουργία τής αναπαραστάσεως. Από αυτή τη «σχολή» διαιωνίστηκαν τα ποιήματα της Σαπφούς, τα έπη του Ομήρου, τα δημοτικά τραγούδια, οι παραλογές, οι επανατελετουργοποιημένες όπερες και τα εκλαϊκευμένα (ως άσματα) δημοφιλή έργα λογίων, όπως ο Αισχύλος, ο Ευριπίδης, ο Κορνάρος και ο Χορτάτσης.

Οι λαϊκοί αοιδοί, οι τροβαδούροι τού Μεσαίωνα και οι «σκυλούδες» ιέρειες των μυστηρίων Ίσιδος και Οσίριδων είναι περισσότερο «σοβαροί» από τους ακαδημαϊκούς επίσημους καλλιτέχνες και λογοτέχνες των βασιλικών και παπικών αυλών διαφόρων προνομιούχων διανοούμενων.

Ο Ένκε Φεζολάρι πρόσθεσε επί σκηνής χιούμορ σε ένα κείμενο μάλλον μελοδραματικό αλλά και λαϊκό συνάμα, που χάρη στους δύο εξαίσιους ηθοποιούς πήρε σάρκα και οστά αναλαμβάνοντας μιαν άλλη δευτερογενή οραματικότητα.

Εκπληκτικής φωνητικής πλαστικότητας οι ηθοποιοί Διαμαντής Καραναστάσης και Αγγελική Καρυστινού, αναπλήρωσαν σε θυμικότητα την αναπόφευκτη στέρηση κινητικότητας, χωρίς την οποία ο ερμηνευτής γίνεται ταχυδακτυλουργός αισθημάτων και ιδεολογημάτων. Άθλος η εκ των υστέρων ενισχυμένη υποκριτική τους.

Ονειρική η λαϊκότροπη έντεχνη φωνή τής Σοφία Παπάζογλου.

Την επιμέλεια κοστουμιών ανέλαβε, εξετέλεσε και υπογράφει ο Γιώργος Λυντζέρης.

Για το κείμενο δεν θα πω πολλά πράγματα, γιατί δεν λειτούργησε και δεν πέρασε στο κοινό αυτή η βεβιασμένη συνύπαρξη του Προμηθέα με την Μαντώ Μαυρογένους. Η συμβολική επιβάρυνση ποιητικών αφαιρετικών κειμένων υπό δραματικήν μορφήν καθιστούν ανέφικτο, ή – στην καλύτερη περίπτωση – δυσχερές το παραστασιακό καθήκον καλλιτεχνών πανάξιων και υπερεπαρκών.

Δεν θέλω να πω πως ήταν άστοχη και αποτυχημένη από τον Μάνο Λαμπράκη η επιλογή των θεατρικών κειμένων που προέκυψαν από τον βαρύγδουπο διαγωνισμό με την πολυάριθμη συμμετοχή γνωστών και αγνώστων εργατών τού Λόγου και της Τέχνης, απλώς το διαλογικό κείμενο δικαιώνεται μόνον στην σκηνική του πραγμάτωση (ή δεν δικαιώνεται, όπως στην συγκεκριμένη περίπτωση, σύμφωνα με την ταπεινή δι-υποκειμενική μου γνώμη πάντα).

Ίσως θα ήταν χρήσιμο να βρεθεί χορηγός και να τυπωθούν όλα τα έργα που υποβλήθηκαν στον διαγωνισμό και τότε μπορεί – λέω – να βρεθούμε προ ευχαρίστων εκπλήξεων.

Εξάλλου, ο εγκέφαλος έχει μάθει να αναγνωρίζει ως άριστον το συνηθισμένο, το τετριμμένο, το αναχαραγμένο, το αναμασημένο, το αναγνωρισμένο, το καταξιωμένο…

Απαιτείται τεράστια κριτική οξύνοια και πολιτισμική διορατικότητα για να αναδειχτούν οι μεγάλες φωνές τού μέλλοντος. Ας αναλογιστούμε τι συνέβη σε μεγάλες ποιητικές και καλλιτεχνικές υπογραφές τού παρελθόντος…

Η κριτική είναι λειτούργημα και λειτουργεί πυροσβεστικά, αλλά και προορατικά. Ίσως η δεύτερη λειτουργία να είναι η πολυτιμότερη…

info:

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΝΑΛΟΓΙΟ 2021

200 χρόνια Επανάσταση;
Ξαναγράφοντας τους αρχαίους μύθους σήμερα

***

Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου 2021

ΕΛΛΑΔΑ Σοφία Καλογεράκη ΠΥΞΙΔΑ

Το Διεθνές Φεστιβάλ Αναλόγιο 2021, που  ξεκίνησε με επιτυχία στις 21 Σεπτεμβρίου με όλες τις εκδηλώσεις να γίνονται γρήγορα sold out, αυτό το Σαββατοκύριακο παρουσιάζει τέσσερα νέα έργα και δύο σημαντικά αφιερώματα. Παράλληλα την Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιηθεί η απονομή των βραβείων στους συγγραφείς που διακρίθηκαν για τη συμμετοχή τους στον Διεθνή Διαγωνισμό συγγραφής θεατριακού έργου μικρής φόρμας με τίτλο «200 χρόνια Επανάσταση; Ξαναγράφοντας τους αρχαίους μύθους σήμερα».

Σάββατο 25 Σεπτεμβρίου 2021

20:00 ΕΛΛΑΔΑ Σοφία Καλογεράκη ΠΥΞΙΔΑ

Το έργο

Δύο εμβληματικές μορφές, η μία υπαρκτή της Μαντώς Μαυρογένους, της τολμηρής αγωνίστριας του 1821 αλλά και θαρραλέας γυναίκας που πάλεψε για τα προσωπικά της θέλω ενάντια σε κάθε μορφή εξουσίας και η άλλη η συγκλονιστική του Προμηθέα, του οποίου ο μύθος αποτελεί από τις αρχαιότερες αναφορές στην ιδέα της επανάστασης, συνομιλούν και αυτός ο ιδεατός διάλογος προσπαθεί να γίνει πυξίδα στη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου.

Απόσπασμα

ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ: Μόνο ο άνθρωπος που παλεύει διαρκώς γίνεται σηματωρός για τις εφησυχασμένες συνειδήσεις. Αλίμονο σε όποιον νομίζει πως η επανάσταση σταματά, όταν πέσουν τα όπλα. Η μεγαλύτερη επανάσταση τότε ξεκινά. Μέσα μας.

 ΜΑΝΤΩ ΜΑΥΡΟΓΕΝΟΥΣ: Καημένε, Προμηθέα! Η επανάστασή μας παραγκωνίστηκε από την φιλοδοξία, την απληστία και τη βολή του καθενός. Και μαζί της παραγκωνιστήκαμε και εμείς.

ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ: Τα κίνητρα των ανθρώπων διαφέρουν. Μα θα ήταν καταστροφικό να πιστέψουμε, ότι μόνο το συμφέρον παρακινεί τις πράξεις θεών και ανθρώπων. Εξάλλου, υπάρχουν πολλά φωτεινά παραδείγματα για το αντίθετο. Εσύ και το ατίθασο πνεύμα σου πήγατε κόντρα στους καιρούς, χωρίς να σε αγγίζει η κακογλωσσιά και ο χλευασμός του κόσμου, χωρίς καμία ανάγκη επιβεβαίωσης. Αυτό που κράτησε ζωντανή την επανάσταση μέσα σου, ήταν η διαρκής μάχη σου ενάντια σε ό,τι στερούσε την ελευθερία σου.

Σκηνοθετικό σημείωμα

Η Μαντώ Μαυρογένους συναντά τον Προμηθέα, ήρωες , ιδανικά, η αρχαιοτυπική μορφή του Προμηθέα και η ηρωίδα της Επανάστασης συναντιούνται και θέτουν το ερώτημα το αιώνιο, τελικά οι θυσίες και οι αγώνες για την ανθρωπότητα πόσο αναγκαίες είναι για την δική μας καθημερινότητα, ποιο το χρέος του ανθρώπου και ποιο τίμημα να θέλουμε να αλλάξουμε τον κόσμο.

Ένκε Φεζολλάρι

Συντελεστές

• Σκηνοθεσία: Ένκε Φεζολλάρι
  Επιμέλεια κοστουμιών: Γιώργος Λυντζέρης
  Διαβάζουν με αλφαβητική σειρά:
  Διαμαντής Καραναστάσης, Αγγελική Καρυστινού
  Τραγούδι επί  σκηνής: Σοφία Παπάζογλου

***

Η Σοφία Καλογεράκη κατάγεται από την Κρήτη. Σπούδασε στο Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. και τα τελευταία οκτώ χρόνια ζει και εργάζεται στο Μπίλεφελντ της Γερμανίας, ως εκπαιδευτικός σε γερμανικό σχολείο της πόλης. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια δημιουργικής γραφής και έχει λάβει μέρος σε διαγωνισμούς συγγραφής διηγημάτων και θεατρικών έργων μικρής φόρμας. Ένα διήγημά της έχει εκδοθεί ηλεκτρονικά στην «Ανοιχτή Βιβλιοθήκη». Παράλληλα ασχολείται με τη διασκευή θεατρικών έργων για την θεατρική ομάδα της ελληνικής κοινότητας του Μπίλεφελντ.

***

Διεθνές Φεστιβάλ Αναλόγιο 2021

• Διοργάνωση: Όμιλος «Φίλοι του Αναλογίου»
• Εκτελεστική Διευθύντρια: Σμαρώ Κώτσια
• Διεύθυνση Παραγωγής: Ράνια Παπαδοπούλου
• Επιμέλεια κειμένων: Θανάσης Βασιλείου, Ηλίας Καφάογλου
• Μεταφράσεις έργων στα ελληνικά: Σμαρώ Κώτσια, Λέανδρος Πολενάκης, Σόνια Στάμου Ντορνιάκοβα
• Μετάφραση προγράμματος στα αγγλικά και στα γαλλικά: Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο
• Επιμέλεια – διορθώσεις αγγλικών κειμένων: Θεοδώρα Λούκας
• Οργανωτική υποστήριξη: Κυβέλη Δραγούμη
• Ηχογραφήσεις έργων: Εργαστήριο Μουσικής Ακουστικής και Τεχνολογίας, Τμήμα Μουσικών Σπουδών Πανεπιστημίου Αθηνών. Υπεύθυνη εργαστηρίου: Αναστασία Γεωργάκη.
  Ηχολήπτης: Βίκτωρ Μαστέλα
• Υπεύθυνη πρακτικής άσκησης φοιτητών: Δέσποινα Κοσμοπούλου
• Ψηφιακές τεχνολογίες, περιπατητικές δράσεις: Geert Vermeire
• Γραφιστική επιμέλεια: Μαρία Στέφωση, Α4Αrt design
• Σχεδιασμός φωτισμού – σκηνική επιμέλεια: Ζωή Μολυβδά Φαμέλη
• Σχεδιασμός και ανάπτυξη ιστοχώρου: Δημήτρης Βαλλιανάτος
• Γραφείο τύπου: Culture Press
•  

ΧΩΡΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ

Αύλειος Χώρος Μουσείου Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Παλαιό Πανεπιστήμιο  Θόλου 5, Πλάκα 105 56

Ακολουθήστε μας στα social media:

• Facebook: https://www.facebook.com/analogiofestival
• Instagram: @analogiofest
• Website: www.analogiofestival.org

* Ο Κωνσταντίνος Μπούρας είναι ποιητής, θεατρολόγος και κριτικός, Επισκέπτης Καθηγητής Θεατρικής Κριτικής στο ΕΚΠΑ (www.konstantinosbouras.gr)