Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Η χαμένη πατρίδα των παιδικών μας χρόνων
01/07/2020, 9:01 πμ

Η χαμένη πατρίδα των παιδικών μας χρόνων

Γράφει η Ελένη Γκίκα //

 

Καζούο Ισιγκούρο «Όταν ήμαστε ορφανοί», Μετάφραση: Αργυρώ Μαντόγλου, εκδ. Ψυχογιός, σελ. 432

 

«Ίσως να υπάρχουν και εκείνοι που είναι ικανοί να συνεχίσουν τη ζωή τους και να αποδεσμευθούν από τέτοιες έννοιες. Αλλά για κάποιους από εμάς, η μοίρα μας είναι να βλέπουμε τον κόσμο όπως τα ορφανά και να ψάχνουμε χρόνια ολόκληρα τις σκιές των χαμένων γονιών. Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε άλλο παρά να προσπαθούμε να φέρουμε εις πέρας την αποστολή μας, όσο καλύτερα μπορούμε, και μέχρι αυτό να εκπληρωθεί, δεν μας επιτρέπεται να ησυχάσουμε».

Θα μπορούσε να είναι η ιστορία της ζωής του. Ο συγγραφέας, εξάλλου, ως ντετέκτιβ, αυτό αναζητά μια ζωή, την αλήθεια της παιδικής του ηλικίας, τον γρίφο των παιδικών του χρόνων προσπαθεί να λύσει. Πόσο μάλλον ο νομπελίστας Καζούο Ισιγκούρο, γεννημένος στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας το 1954, αλλά Βρετανός υπήκοος πια, εφόσον ήρθε στη Βρετανία με την οικογένειά του σε ηλικία πέντε ετών.

Στο βιβλίο, γεννημένος στη Σαγκάη στις αρχές του εικοστού αιώνα, ο Κρίστοφερ Μπανκς, ο ήρωάς του, μένει ορφανός στην ηλικία των εννέα χρονών. Έτσι σήμερα, ο Κρίστοφερ Μπανκς, ως ο διασημότερος ντέντεκτιβ της Βρετανίας με υποθέσεις που συζητιούνται και προκαλούν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, την δική του ανεξιχνίαστη υπόθεση, την θεωρεί καρφί στην καρδιά. Οι γονείς του εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς στη Σαγκάη, όταν ο Μπανκς ήταν μικρός. Γι’ αυτό κι επιστρέφει. Όλοι, εξάλλου, κάποτε επιστρέφουν. Σε μια Σαγκάη όπου μαζεύονται πια τα τύμπανα του πολέμου, ελπίζοντας αυτή τη φορά να ρίξει φως στο επώδυνο και αβέβαιο παρελθόν του. Όμως όλα έχουν αλλάξει: η πόλη, οι άνθρωποι, η αβεβαιότητα που χαρακτηρίζει πια τις δικές του αλλά των άλλων τις αναμνήσεις. Ωστόσο εκείνος, προκειμένου να μάθει, θυσιάζει τα πάντα: «Υπήρξε κάποτε μια γυναίκα. Παλιά. Αλλά πήρε κι αυτή τον δρόμο που πήραν και όλα τα υπόλοιπα… Εν ολίγοις, το καθήκον μου στάθηκε εμπόδιο σε πολλά πράγματα».

Ένα ατμοσφαιρικό νουάρ μυθιστόρημα για τη μνήμη, την παιδική ηλικία, την ανάγκη επιστροφής μας στις ρίζες, την αναζήτηση των γονέων που ωστόσο αποτελεί και την διακαή αναζήτηση εαυτού. Πώς μπορείς να φτάσεις, εξάλλου, ως την αυτογνωσία, όταν κατ’ ουσίαν αγνοείς το ποιος είσαι. Κι έτσι άπατρις ποια να βαφτίσεις πατρίδα, εκείνη που επισφαλώς θυμάσαι ή την άλλη που σ’ αγκαλιάζει και σε φέρνει ως εδώ.

Την πατρίδα των παιδικών του χρόνων αναζητά και ο συγγραφέας και ο ντετέκτιβ. Με το δικό του «δυτικο-ανατολικό στυλ» που τον ξεχωρίζει, τον βραβεύει, ωστόσο για πάντα τον καθιστά ορφανό.

Ας θυμηθούμε την μεγάλη συγγραφική πορεία του Καζούο Ισιγκούρο: Με το πρώτο του μυθιστόρημα “A Pale View of Hills” (1982, ελλ. έκδ. “Χλομή θέα των λόφων”, Λιβάνης 1984), κέρδισε το βραβείο Winifred Holtby. Το δεύτερο μυθιστόρημά του “An Artist of the Floating World” (1986, ελλ. έκδ. “Ένας καλλιτέχνης του ρευστού κόσμου”, Εστία 1990), βραβεύτηκε με τα βραβεία Whitbread και Scanno, στην Ιταλία, ενώ ήταν επίσης υποψήφιο για το βραβείο Booker. Το 1989, με το επόμενο μυθιστόρημά του “The Remains of the Day” (ελλ. έκδ. “Τ’ απομεινάρια μιας μέρας”, μτφρ. Γ. Κοβαλένκο, Καστανιώτης 1993/2005, μτφρ. Α. Μαντόγλου, Ψυχογιός 2017), κέρδισε το βραβείο Booker και έγινε διάσημος σ’ όλο τον κόσμο: το βιβλίο του μεταφράστηκε σε 24 γλώσσες και θεωρείται σήμερα ένα από τα σημαντικότερα μεταπολεμικά μυθιστορήματα στην αγγλική γλώσσα, ενώ η ομότιτλη ταινία του Τζέιμς Άιβορι, που ήταν υποψήφια για οκτώ βραβεία Όσκαρ, έγινε επίσης παγκόσμια επιτυχία.

Το επόμενο μυθιστόρημά του “The Unconsoled”, 1995 (ελλ. έκδ. “Ο απαρηγόρητος”, Καστανιώτης, 1997), τιμήθηκε με το βραβείο Cheltenham. Το 1995 του απονεμήθηκε ο τίτλος Officer of the Order of the British Empire/OBE, και το 1998 χρίστηκε από το Γαλλικό κράτος Ιππότης των Τεχνών και των Γραμμάτων. Το μυθιστόρημά του “When we Were Orphans”, 2000 (ελλ. έκδ. “Τότε που ήμασταν ορφανοί”, Καστανιώτης, 2001) ήταν κι αυτό υποψήφιο για το βραβείο Booker.

 

Καζούο Ισιγκούρο

 

Ακολούθησαν το μυθιστόρημα “Never Let me Go”, 2005 (ελλ. έκδ. “Μη μ’ αφήσεις ποτέ”, Καστανιώτης 2005), που συμπεριλήφθηκε από το “Time” στον κατάλογο με τα 100 σημαντικότερα μυθιστορήματα στην αγγλική γλώσσα από το 1923, η συλλογή διηγημάτων “Nocturnes: Five Stories of Music and Nightfall”, 2009 (ελλ. έκδ. “Νυχτερινά”, Καστανιώτης 2009), και το μυθιστόρημα “The Buried Giant”, 2015 (ελλ. έκδ. “Ο θαμμένος γίγαντας”, Ψυχογιός 2015).

Το 2017 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας επειδή, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Σουηδικής Ακαδημίας “αποκάλυψε στα μεγάλης λογοτεχνικής δύναμης μυθιστορήματά του την άβυσσο κάτω από την ψευδαίσθησή μας ότι είμαστε συνδεδεμένοι με τον κόσμο”.

Αλλά απ’ ότι αποδεικνύεται με το μυθιστόρημα «Όταν ήμαστε ορφανοί», για τον Καζούο Ισιγκούρο τίποτα δεν είναι αρκετό.

 

 

 

Δημοσιεύθηκε στον Φιλελεύθερο

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top