Fractal
Home / ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ / Μαύρες τρύπες: η μεγάλη πρόκληση
02/05/2018, 11:52 πμ

Μαύρες τρύπες: η μεγάλη πρόκληση

Του Νίκου Τσούλια //

 

      Μπορούν να τις ονομάσουμε και ως αστρικούς κανίβαλους. Κατατρώνε ακόρεστα τα άστρα, ρουφάνε τα πάντα αλλά και βοηθάνε στο χτίσιμο γαλαξιών. Είναι ίσως οι πύλες για άλλα παράλληλα σύμπαντα. Αν θα βρισκόταν η Γη σ’ αυτές, θα συρρικνωνόταν σε ένα μέγεθος μιας μπάλας γκολφ διαμέτρου 5 εκατοστών.

      Μία «μαύρη τρύπα» είναι το σημείο εκείνο του διαστήματος, όπου κάποτε υπήρχε ο πυρήνας ενός γιγάντιου άστρου. Ένας πυρήνας που περιείχε περισσότερα υλικά από δυόμισι ηλιακές μάζες και ο οποίος στην τελική φάση της εξέλιξης του άστρου έχασε την πάλη του ενάντια στη βαρύτητα, με αποτέλεσμα τα υλικά του να καταρρεύσουν και να συμπιεστούν περισσότερο ακόμη και από τα υλικά ενός άστρου νετρονίων. Αν μπορούσαμε να συμπιέσουμε τη Γη μας ολάκερη στο μέγεθος ενός κερασιού, θα την είχαμε μετατρέψει σε μία «μαύρη τρύπα».

Φυσικά δεν υπάρχει καμία γνωστή διαδικασία που θα μπορούσε να μετατρέψει τη Γη ή και τον Ήλιο ακόμη, σε «μαύρη τρύπα». Ο καταρρέων πυρήνας μιας σουπερνόβα, με υλικά πάνω από δυόμισι ηλιακές μάζες, είναι ένα από τα ελάχιστα αντικείμενα στο σύμπαν που μπορούν να δημιουργήσουν κάτι τέτοιο. Και αυτού του είδους η «τρύπα», θα πρέπει, εκ των πραγμάτων, να είναι «μαύρη»[i].

      Η μελέτη τους δεν είναι μια θεωρητική άσκηση για τις στοχοθεσίες της λεγόμενης βασικής έρευνας. Όχι, η κατανόηση των ιδιαίτερων περιοχών του Σύμπαντος είναι ένα νέο πεδίο άσκησης της ερμηνείας μας για την ύλη που πάντα έχει πολλαπλές εφαρμογές στον πολιτισμό μας και στην καθημερινή μας ζωή. Αλλά και πέραν των ποικίλων εφαρμογών υπηρετούνται δύο ακόμα βασικές ανάγκες και επιλογές του ανθρώπου α) η κατανόηση του διαστήματος πέραν της μικρής γειτονιάς του πλανήτη μας προκειμένου να διαμορφωθεί ένα υπόστρωμα γνώσης και ένα προγεφύρωμα του μελλοντικού αποικισμού του ανθρώπου «σε άλλη γη, σε άλλα μέρη», γιατί αυτό δεν είναι μια απλή φαντασίωση πλέον αλλά απτός σκοπός των επόμενων δεκαετιών και β) η τροφοδότηση της περιέργειας και του θαυμασμού του ανθρώπινου στοχασμού απέναντι στους εξαίσιους και προκλητικούς νέους τόπους που γεννάει η απεραντοσύνη του σύμπαντος.

      Η μαύρη τρύπα αποτελεί σήμερα το όριο των γνώσεών μας. Τι συμβαίνει στο εσωτερικό της και που μπορεί να οδηγεί; Εδώ είναι ίσως η μεγάλη πρόκληση, για τη μεγάλη ανατροπή ακόμα και των σημασιολογικών όρων των βασικών εννοιών, του χώρου και του χρόνου. Ο ορίζοντας των γεγονότων μιας μαύρης τρύπας είναι μια φανταστική σφαίρα με κέντρο το σημείο της χωροχρονικής ανωμαλίας (σημείο απειρισμού της πυκνότητας). Οτιδήποτε περάσει το σύνορο αυτής της σφαίρας – του ορίζοντα των γεγονότων – είναι καταδικασμένο να καταρρεύσει στην χωροχρονική ανωμαλία και δεν μπορεί πλέον να διαφύγει από το βαρυτικό πεδίο της μαύρης τρύπας[ii].

      Σήμερα έχουμε όλο και πιο νέα επαναστατικά δεδομένα για την ταυτότητα της μαύρης τρύπας. Το ερώτημα έχει τεθεί εδώ και καιρό. Τι γίνεται με καθετί που εισέρχεται στον ορίζοντα των γεγονότων της; Καταστρέφεται και χάνεται κάθε ίχνος της; «Ο Χόκινγκ σε συνεργασία με τους φυσικούς Μάλοκμ Πέρι και Αντριου Στρόμινγκερ σε μια προσπάθεια να διαπιστώσουν το που μπορεί να αποθηκεύονται οι πληροφορίες στον ορίζοντα των γεγονότων κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πληροφορίες που εισέρχονται στις μελανές οπές αποθηκεύονται σε μια κοσμική δομή την οποία ονομάζουν «μαλακά μαλλιά». Σύμφωνα με τον Χόκινγκ και τους συνεργάτες του αυτά τα… μαλλιά αποτελούνται από φωτόνια και βαρυτόνια. Τα βαρυτόνια είναι υποθετικά στοιχειώδη σωματίδια φορείς της βαρυτικής αλληλεπίδρασης. Όπως αναφέρουν οι τρεις επιστήμονες όταν η ύλη εισέρχεται σε μια μελανή οπή οι πληροφορίες τους «απογυμνώνονται» από αυτή και… πιάνονται στα «μαλακά μαλλιά» που βρίσκονται στον ορίζοντα των γεγονότων. Πιθανολογούν μάλιστα ότι η ακτινοβολία που εκπέμπεται από τις μελανές οπές είναι πιθανό να μεταφέρουν μαζί τους ορισμένες από τις πληροφορίες που έχουν διασωθεί και είναι αποθηκευμένες στον ορίζοντα των γεγονότων. Το ζητούμενο είναι όπως λέει ο Χόκινγκ να βρεθεί ένας τρόπος να εντοπίζονται και να ανακτώνται αυτές οι πληροφορίες που πιθανότατα θα είναι «ανάκατες» και μπερδεμένες μεταξύ τους ομολογώντας ότι δεν θα είναι κάτι εύκολο. Αυτός και οι συνεργάτες του ευελπιστούν ότι θα βρεθεί ένας τρόπος οι πληροφορίες αυτές να ανασυνθέτονται και δημιουργείται ένα «ολόγραμμα», όπως το ονομάζουν, των αρχικών πληροφοριών. Η μελέτη που τιτλοφορείται «Μαλακά μαλλιά σε μαύρες τρύπες» δημοσιεύεται στην διαδικτυακό αρχείο επιστημονικών προδημοσιεύσεων” (ΤΑ ΝΕΑ, 12.1.2016).

      Και όμως δεν είναι μόνο οι προκλήσεις της φύσης και του σύμπαντος αυτές που αναστατώνουν τόσο θετικά και δημιουργικά την επιστήμη και τον ορθολογισμό. Τίποτα δεν είναι τόσο επαναστατικό όσο το πνεύμα του ανθρώπου. Είναι αυτό ο μεγάλος οδηγός στην ιστορία μας, που ανοίγει όλο και πιο νέους ορίζοντες.

[i] http://www.eugenfound.edu.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=167

[ii]http://physicsgg.me/2015/12/21/%CE%B7-%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CF%87%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CE%BC%CE%AD%CE%B3%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7-%CE%BC%CE%AC%CE%B6%CE%B1-%CE%BC%CE%B9%CE%B1%CF%82-%CE%BC%CE%B1%CF%8D%CF%81/

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top