Fractal
Home / ΒΙΒΛΙΟ / Γιατί Καστοριάδης σήμερα; – Είκοσι χρόνια από το θάνατό του
29/11/2017, 10:30 πμ

Γιατί Καστοριάδης σήμερα; – Είκοσι χρόνια από το θάνατό του

Του Τάκη Μεντή //

 

 

ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΣΤΟ ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΤΟΥ

 

Είκοσι χρόνια μετά το θάνατο του Κορνήλιου Καστοριάδη (Δεκέμβριος 1997) ο “καστοριαδικός στοχασμός” εξακολουθεί να εμπνέει. Η αντοχή και η διερεύνησή του, αν μη τι άλλο, οδηγεί αβίαστα στη διαπίστωση ότι ζητήματα, που έθεσε εξακολουθούν να βρίσκονται στο προσκήνιο. Να τίθενται, με τον ένα ή άλλο τρόπο, σε διάφορα πεδία και για πολλούς λόγους.

Γιατί Καστοριάδης σήμερα; Μια απάντηση ίσως να δίνει το συμπέρασμά του στην τελευταία δημόσια παρέμβασή του το 1997 στην Πράγα: «Μπαίνουμε στη φάση του αχαλίνωτου καπιταλισμού και θα επιχειρήσουν να πάρουν πίσω από τους λαούς ό,τι κέρδισαν από τη Γαλλική Επανάσταση και μετά».

Μια καίρια διαπίστωση, με φόντο τα όσα έχει γράψει και για την επανάσταση και το σοσιαλισμό. Τα οποία ουδέποτε πήρε πίσω.

Μια άλλη απάντηση δίνει η οργανωτική επιτροπή του διεθνούς συνεδρίου, που διοργανώνεται στο Πάντειο (Γιάννης Κτενάς, Άκης Λελεδάκης, Αλέξανδρος Σχισμένος, Γιώργος Φουρτούνης):

“Σήμερα, δύο δεκαετίες μετά τον θάνατό του, οι φιλοσοφικές του ιδέες εισδύουν όχι μόνο στον λόγο και τις πρακτικές των κοινωνικών κινημάτων, αλλά και σε διάφορα πεδία της φιλοσοφικής διαμάχης εκτός και εντός των ακαδημαϊκών θεσμών: διδακτορικές διατριβές, καινούρια βιβλία, άρθρα σε φιλοσοφικά περιοδικά, εξετάζουν την επίδραση και την επιρροή των ιδεών του Καστοριάδη…”

Αυτή την επικαιρότητα του Καστοριάδη επιχειρεί να προβάλλει το διεθνές συνέδριο με θέμα «Η κοινωνική και πολιτική σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη. 20 χρόνια μετά», που οργανώνει το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών «Πολιτική Επιστήμη και Ιστορία» του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου 1-3 Δεκεμβρίου, στο αμφιθέατρο Σάκης Καράγιωργας.

 

 

Στο συνέδριο (ελληνικά, αγγλικά και γαλλικά) συγκεντρώνει συνολικά εξήντα πέντε ομιλητές διαφορετικών ακαδημαϊκών πεδίων από επτά διαφορετικές χώρες.

Χαρακτηριστικό, σύμφωνα με τους διοργανωτές, είναι ότι η Liliana Ponce, καθηγήτρια Ιστορίας της Πολιτικής Σκέψης, θα ταξιδέψει στην Αθήνα από το Μπουένος Άιρες, ενώ η Sophie Richter-Devroe, καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Σπουδών Doha, θα έρθει από το Κατάρ.

Ανάμεσα στους ομιλητές ξεχωρίζουν η Ingerid Straume από το Όσλο (το διδακτορικό της για την εκπαίδευση με βάση τη φιλοσοφία του Καστοριάδη αποτελεί πρωτοποριακή εργασία), ο Eric Fabri, (διδάσκει στο Βέλγιο και έχει επιμεληθεί έναν συλλογικό τόμο για τον Καστοριάδη στα γαλλικά), και ο Yavor Tarinski (συγγραφέας, μεταφραστής και μελετητής του από τη Βουλγαρία) κ.α..

Πολύπλευρη είναι και η ελληνική παρουσία, με τη συμμετοχή καθηγητών από τα περισσότερα πανεπιστήμια.

Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με τις απόψεις παλιών γνώριμων του Καστοριάδη. Οπως ο Κώστας Σπαντιδάκης, στενός φίλος του φιλοσόφου και μεταφραστής της «Φαντασιακής Θέσμισης της Κοινωνίας», που θα μιλήσει για τον άνθρωπο Καστοριάδη. Ο πανεπιστημιακός Γιώργος Ν. Οικονόμου, διδακτορικός φοιτητής του Καστοριάδη, που θ΄ αναφερθεί στις δυνατότητες επανεπινόησης μιας δημοκρατικής πολιτικής στις μέρες μας. Ο Γιώργος Λ. Ευαγγελόπουλος, που θα επικεντρωθεί στην έννοια της ανάδυσης στη σύγχρονη Φυσική και Βιολογία.

Πέρα από τις ομιλίες, στο συνέδριο θα προβληθεί η αποκλειστική συνέντευξη του Vincent Descombes, συναδέλφου του Καστοριάδη και προέδρου της Association Castoriadis στη Γαλλία, την οποία σκηνοθέτησε ο Λουκάς Παλαιοκρασάς.

Το συνέδριο “έχει ως στόχο να υπογραμμίσει την επικαιρότητα της σκέψης του Καστοριάδη στις μέρες μας και να φέρει κοντά ερευνητές και φοιτητές από μια πληθώρα διαφορετικών ακαδημαϊκών υποβάθρων”, αναφέρεται στην πρόσκληση για το συνέδριο. Θέτοντας ερωτήματα, όπως: “Ποιες είναι οι καινούριες τάσεις στο εσωτερικό του καπιταλιστικού φαντασιακού; Πώς θα μπορούσαμε να σκεφτούμε σήμερα για το κοινωνικοῑστορικό; Μας βοηθούν οι ιδέες του φιλοσόφου να προσεγγίσουμε και να υπερβούμε τη σύγχρονη κρίση των κοινωνιών μας; Τι κατευθύνσεις ανοίγει το καστοριαδικό έργο για περαιτέρω θεωρητικό στοχασμό; ”

Στην επέτειο του θανάτου του δεν απουσιάζουν, βεβαίως, οι αμετροέπειες και οι απλουστεύσεις. Όπως για παράδειγμα άλλων φορέων, που έχουν προχωρήσει σ΄ ένα είδος αφηρωϊσμού, που ο ίδιος ο στοχαστής, μάλλον, θα στηλίτευε: “…Ο Κορνήλιος πέταξε στα ουράνια της δυτικής σκέψης. Βρέθηκε στα βαλτώδη πεδία της σύγχρονης φιλοσοφίας και τάραξε τα ήσυχα νερά. Δεν έκανε απλώς κριτική στον Μαρξ, δεν αντέστρεψε απλώς τη Χεγκελιανή διαλεκτική σύνθεση αλλά δημιούργησε μία καινούργια πρόταση για τον ριζικό μετασχηματισμό της κοινωνίας -όχι με τη μορφή μανιφέστου αλλά μαθαίνοντας μας να αλλάζουμε εμείς οι ίδιοι κάθε φορά που εγκλωβιζόμαστε στον εαυτό μας…”

Ο Καστοριάδης, αν εκλείπει μέχρι σήμερα η εμπορευματοποίησή του δεν ήταν ο. ..δαιμόνιος Ελληνας, που έβαλε τα γιαλιά στον Μαρξ! Ηταν ένας οικουμενικός δημόσιος διανοούμενος , που μπορεί ακόμη να διδάσκει. ..

 

– Χαρακτηριστικοί σταθμοί στη ζωή και το έργο του από τον Γιώργο Οικονόμου

http://oikonomouyorgos.blogspot.gr/2009/01/blog-post_03.html

– Το πρόγραμμα του συνεδρίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

https://castoriadis2017.blogspot.gr/

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top