Με έντονο ιστορικό υπόβαθρο

Γράφει ο Δημήτρης Βαρβαρήγος //

Κώστας Νούσιας «Δακτυλικά Αποτυπώματα», εκδ. 24 γράμματα

Η συλλογή «Δακτυλικά αποτυπώματα» είναι το έκτο ποιητικό έργο του εκλεκτού ανθρώπου, μουσικού και βραβευμένου ποιητή Κώστα Νούσια. Μια συλλογή 80 ποιημάτων που -γίνονται γέφυρα- κι ενοποιούν με εικονοπλαστική δυναμική τα χρονικά επίπεδα του παρελθόντος με το παρόν καταθέτοντας με αυτό τον τρόπο ο ποιητής μέσα από το σημαντικό έργο του ένα λιθαράκι στον βωμό της λογοτεχνίας.

Ως άλλος ακρίτας του πονεμένου ελληνισμού, μεγαλωμένος κάτω από αντίξοα γεγονότα για τον ελληνισμό εκτός συνόρων κατάφερε όχι απλά να επιβιώσει, όχι απλά να περισώσει μέσα από τη λαίλαπα, την ελληνικότητα του, αλλά να παράγει συνεχώς ένα έργο άξιο της μίας και μοναδικής ελληνικής συνείδησης του.

Σε όλες του ανεξαιρέτως τις συλλογές όπως και στην εν λόγω, στους αφηγηματικούς στίχους του διαφαίνεται ξεκάθαρα η ακάματη αναζήτηση τόσο στα αισθητικά προβλήματα όσο και στα ιδεολογικά περιεχόμενα τους προερχόμενα πάντα από την αγάπη του για τον ελληνισμό

Εμφανής η νεωτεριστική του κατεύθυνση μέσα από τις γνωστικές του εμπειρίες που προβάλλει με ασίγαστη προσπάθεια για την καλλιέργεια της τέλειας και άψογης μορφής του λόγου του. Ο ποιητής στα βιβλία του αφήνει δείγματα μιας μεγάλης ποιητικής ψυχής και διανοητικής ικανότητας, θέλοντας με τον τρόπο αυτό, ο λόγος του να κρατήσει την αισθητική του ποιότητα και την πνευματική του διαφάνεια σε μια απ’ ευθείας επικοινωνία με τους αναγνώστες.

Στη συλλογή «Δακτυλικά αποτυπώματα», το ιστορικό υπόβαθρο των ποιημάτων γίνεται αντιληπτό από τον πρώτο μόλις στίχο καθώς, ο καλά οργανωμένος, μεστός όσο και το ποικιλόμορφο, απεριόριστο αφηγηματικό ύφος του να συνθέτει έναν πλούτο ιδεών που καταφέρνει να αγκαλιάζει όλα τα είδη γραφής από ρεαλιστική, επική, δραματική, λυρική.

Εύστοχα καταφέρνει και χρησιμοποιεί με άνεση και ιδιαίτερη λεκτική ικανότητα τις δυνατότητες που δίνει το μικτό είδος του ποιητικού λόγου δημιουργώντας με επιτυχία εκφραστικούς συνδυασμούς υμνώντας τη ζωή, τον έρωτα, και στιγμές από την πάλαι ποτέ ένδοξη αρχαία ιστορία μας.

απόσπασμα από το ποίημα!

Ο Δίας δεν είναι Χριστός

ενίοτε ανασταίνεται ο Ερμής

η Αφροδίτη, ο Απόλλων

ακόμα και ο Πάνας, από της γης τα βάθη

Εύκολα μεταπηδάει από τον λυρικό στίχο στην ένταση του ρεαλισμού, ενώ με σπάνια έκφραση ενώνει άρρηκτα το δραματικό με το επικό στοιχείο.

άλλο ένα απόσπασμα από το ποίημα:

Οι Πρόγονοι μας

Πρωτιά οι πρόγονοί μας στο λυκαυγές του κόσμου

Τις πεντατονικές πεδιάδες του Αίμου

και της Μεσογείου διάλεξαν πατρίδα.

Ποίηση με ένα καθ’ όλα προσωπικό και ιδιαίτερο ύφος που ανιχνεύει την ιστορία και αξιολογεί τις αιτίες και τα αιτιατά της ψυχικής αξίας της ανθρώπινης κοινωνικής ζωής. Με τρόπο απλό και κατανοητό που δίνει το νόημα της πραγματικά εμφανούς ποίησης, καταγράφει και μοιράζεται τις όποιες σκέψεις του.

Οι στίχοι του είναι τόσο βαθιά κατανοητοί που οι λέξεις υπακούουν στον ρυθμό της καθημερινής κουβέντας με στερεή συνοχή που δεν μπορεί να αφαιρεθεί καμία γιατί καμία δεν είναι περιττή. Είναι όλες δομικές μονάδες, άκρως απαραίτητες που χτίζουν ένα άρτιο αποτέλεσμα στο σύνολο των ποιημάτων.

Έτσι πετυχαίνει ν’ ανασύρει μέσα από τις επείγουσες βουλές του την προσέγγιση κάποιων αισθήσεων που ασφυκτιούν μέσα στις συμβατικότητες της πνευματικής τυποποίησης. Δίχως ωραιοποιήσεις συναντώνται εκφραστικά σχήματα καθώς η συναισθηματική φόρτιση του ποιητή είναι μεγάλη.

Η ποιητική λειτουργία του ύφους απόδοσης κατά το πλείστον επιτρέπει μια πιο ελεύθερη ανάγνωση καθώς αναδύεται μια ισορροπημένη αισθητική οικονομία η οποία συμβάλει θετικά ως εξομολογητική έκφραση.

γράφει σε κάποιους στίχους:

Πόσοι παράγοντες συντελούν για τη ζωή σου

Ολόκληρος ο ήλιος ξοδεύει τις αχτίνες του

Η γη προσφέρει τα’ αγαθά

σαν πενταπόσταγμα.

Κώστας Νούσιας

Για τον Κων/νο Νούσια, το χθες της ιστορίας και το παρόν συγγενεύουν στην ποίηση του όπως το πιθανό με το απίθανο διαμορφώνοντας έτσι την ηθική της ανθρώπινης νόησης σε ουσία ανεξίτηλη. Συγχωνεύει τα χρονικά επίπεδα ώστε το παρελθόν να κινείται με άνεση στο παρόν.

Σαν εσωτερική ομιλία αποτυπώνεται ο υποκειμενικός τόνος του ποιητή. Αφήνει στα ποιήματα του την έντονη αίσθηση μιας εκμυστήρευσης και ο ίδιος ως αφηγητής να γίνεται ακροατής του εαυτού του και να γεννιέται ένας ζωντανός στρωτός λόγος που δημιουργεί εικόνες καθώς διατηρείται μια ουσιαστική ισορροπία στην έκφραση και στα νοήματα.

Μια απλή απόδειξη των λεγομένων μου βρίσκεται στο ποίημα,

Στην Αρχαία Ελληνίδα

Σαν με κοιτάζεις μαγικά

με το αρχαίο βλέμμα

με μάργωσες καρτερικά

μ’ ανάβλυσες το αίμα!

Η συλλογή «Δακτυλικά αποτυπώματα» είναι μια βαθιά φωνή στην παρόρμηση του ποιητή να καταβυθίζεται στα γεγονότα ως ανάγκη που επιβάλει και υποβάλλεται σε μια ψυχική εξέγερση να διαφύγει από το αδιέξοδο και το αίσθημα ασφυξίας μιας σκληρής πραγματικότητας.

Ο ποιητής αγγίζει τα μεγαλύτερα και δυσκολότερα θέματα που ενκρύπτουν ψήγματα ιστορικότητας φανερώνοντας στοιχεία που ενυπάρχουν ως αρετές: πίστη, φιλία, περηφάνια, αγώνας, αγάπη, ζωή.

Στοιχεία βασικά που χρησιμοποιεί έτσι κι αλλιώς η ποίηση ακολουθώντας της ζωής τα μονοπάτια.

Η θεματική των ποιημάτων ενδεικτικά όσο και ουσιαστικά αφορά εν πολλοίς τις ανθρώπινες σχέσεις, μέσα από γεγονότα που δομήθηκαν ανθρώπινοι χαρακτήρες. Η οπτική γωνία που απεικονίζει τις θεματικές των ποιημάτων του, ο ΚΝ, εκφράζεται από μία εντελώς προσωπικά εσωτερική στάση, χωρίς ποιητική υπερβολή, αδεία και λεκτικές περιαυτολογίες.

Με ύφος απλό και στέρεο χρησιμοποιεί τα υποκείμενα των εξαρτημένων προτάσεων μετατρέποντας τα σε κύρια αντικείμενα.

για του λόγου μου το αληθές παραθέτω δυο στίχους απολύτως κατανοητούς από το ποίημα:

Να ευωδιάσει η πλάση

Διάσπαρτα αετώματα ανά τον κόσμο

Λέξεις ελληνικές, σαν αποχρώσεις να κοσμούν την Οικουμένη.

Με φράσεις λιτές, λυρικά αρμονικές να απουσιάζουν έντεχνα οι ελλείψεις και οι επαναλήψεις, πολλά από τα ποιήματα πλησιάζουν τη δυναμική των ρήσεων και καταφέρνουν να υποβάλλονται στον αναγνώστη δίνοντας τη θετική σημασία της ποιήσεως ή ακόμα να δημιουργούν ερωτήματα ή κάποια άλλα από αυτά (τα ερωτήματα) να απαντώνται.

διαβάζω τους πρώτους στίχους από το ποίημα:

Κράτα στην ψυχή μαργαριτάρια

Ίσως να σου έχουνε παγώσει την ψυχή

απάνθρωπες και άδικες συκοφαντίες

και την καρδιά να σου ραγίζουν τη ζωή

αληθινά οι ψευδείς κατηγορίες

Η ποίηση του ΚΝ διακρίνεται για το πηγαίο αίσθημα μιας φανταστικής ταύτισης της μυθικής ιστορίας αναδεικνύοντας το πλάτος μιας πολυμορφικής θεματικής που έχει άμεση υπαρξιακή σχέση, παράλληλα με την ελληνική ψυχή, που παραμένει αναλλοίωτη και ζωντανή στους αιώνες.

Ζητήματα που απασχολούν όλους τους ανθρώπους κι αγωνιζόμαστε στη ζωή μας να τα αποκτήσουμε. ειρήνη – ισότητα – ελευθερία.

Μακρά η θητεία στη γραφή και πάντα εμφορούμενη με το ψήγμα ενός παράπονου που ο ελληνισμός εκτός συνόρων δεν τρέφει την προστασία που του αναλογεί και δικαιωματικά του πρέπει. Έτσι η ποιητική εκφορά του λόγου του απλώνεται κι εναρμονίζεται ως προς την καθημερινή ζωή και τον αγώνα των συνανθρώπων του. από το παρελθόν ως σήμερα.

Αφοσιωμένος στην τέχνη του λόγου, δίνει όλο τον εαυτό του και όλη τη συγγραφική του έμπνευση ξεπερνώντας τα όρια της προσωπικής ικανοποίησης του ως δημιουργός και εισέρχεται με υποδειγματική συγγραφική ικανότητα στο δύσκολο κομμάτι, στο ουσιαστικό περιεχόμενο των ιστορικών συμβάντων.

Κείμενα έτοιμα όχι μόνο να αφυπνίσουν μνήμες και συνειδήσεις, αλλά έτοιμα προς διάθεση και στο χώρο της λογοτεχνίας, καθώς με τη γραφή του ξεπηδούν στο φως μεταξύ άλλων και πολλά γνωστά άγνωστα ιστορικά ενσταντανέ.

γράφει στο ποίημα:

Θα μας ξεναγήσεις πάλι στην πατρίδα

Πάλι θα μας ξεναγήσεις στην πατρίδα

με τα αρχαία στολίδια,

τους θρυλικούς θεούς της,

στα λεηλατημένα αγάλματα;

Ποίηση με αφηγηματικό χαρακτήρα, αφήνει την αίσθηση της καταφυγής να εξανεμίζεται μπροστά στην ενεργό δύναμη της τραγικότητας των ανθρώπινων αισθήσεων και καταστάσεων, θέτοντας σε κίνηση τη διαδικασία του νου να πραγματοποιεί την υπέρβαση μέσα από τον ανθρώπινο λόγο.

Γραφή που οριοθετείται και κυρίως καταφέρνει να επεκτείνεται με συναισθηματική δεινότητα στην ανίχνευση οντολογικών προβλημάτων.

Άρτια δομημένη η μορφική διάταξη του λόγου, υποβάλλει τις λέξεις σε πρωταρχικά μέσα που εκφράζουν άψογα το θέμα αισθητικά και αφηγηματικά δημιουργώντας το νόημα που στην ποίηση εμφανίζεται με διάφορες μορφές για να παρουσιάσει τη χαμένη αθωότητα, την ένταση του έρωτα, το αίσθημα της μοναξιάς, το φόβο του θανάτου.

Ιόνιο

Πρώτα το φως να λάβεις της αλήθειας εσαεί.