✩ Νέες εκδόσεις: 12 καινούργια βιβλία

Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα //

 

Ελληνική πεζογραφία:

Βίλια Χατζοπούλου «Ακούω την καρδιά του παίχτη», εκδ. Θράκα

ΑΙΜΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΑΖΙ ΜΕ ΦΩΣ
“Στο νησί μου όλα καίγονται στο φως. Το ίδιο φως, απ’ το καλοκαίρι ως το χειμώνα, καίει ασταμάτητα. Σ’ αυτή τη φωτιά έμαθα, γι’ αυτό δε συνηθίζω εδώ. Ό,τι κι αν καίγεται σ’ αυτό το εργοστάσιο, με καίει κι εμένα, αλλά δε με θερμαίνει. Μοιάζει με το φως που φτιάχνουμε εγώ κι οι ναύτες. Είναι αναγκαίο, αλλά δεν είναι φως. Είναι μόνο το αντίθετο του σκοταδιού.”
ΜΕ ΤΟ ΕΝΑ ΧΕΡΙ ΚΡΑΤΟΥΣΕ ΤΟΝ ΚΑΡΑΓΑΤΣΗ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟ ΑΛΛΟ ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ
“Ανέπνεε σαν τους δρομείς των μεγάλων αποστάσεων. Πού το είχε μάθει;”
ΣΤΑ ΤΡΙΑ
“Μια ιδέα ήταν αρκετή. Δούλευα εξαντλητικά, για να την κάνω να λάμψει. Αν κέρδιζα, πίστευα ότι η νίκη αυτή θα μ’ έκανε αιώνιο.”
ΧΕΡΙΑ ΓΙΑΤΡΟΥ
“Το αίμα λερώνει τα ρούχα μου και το βρώμικο παλτό, που μόλις πλήρωσα για να το αποκτήσω. Σκέφτομαι το αίμα που τρέχει όταν χειρουργώ, το αίμα στα ψυγεία, στις μεταγγίσεις, στις εξετάσεις, κάτω απ’ τις μασχάλες των νοσηλευτριών. Το αίμα δεν το τρέμω ούτε με συγκινεί. Είμαι γιατρός και είναι ένα απ’ τα εργαλεία μου. Το αίμα είναι νερό για μένα. Όμως είμαι σίγουρος πως αυτή η τελευταία κρίση πανικού ήρθε απ’ το αίμα. Δεν ξέρω γιατί και το κρύο μ’ εμποδίζει να το συλλογιστώ καθαρά”.
ΑΚΟΥΩ
“Δεν τον έβλεπα ούτε τον άγγιζα. Τον ήθελα. Μου άρεσαν οι ήχοι του και η κάθε μυρωδιά του. Όλα μου ταίριαζαν. Ήταν παίχτης και εξαιτίας του, το παιχνίδι, τώρα, είχε γίνει συναρπαστικό”.
ΤΟ ΧΕΡΙ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΛΕΙΔΩΜΕΝΟ
“Ο πόνος! Ο πόνος με κάνει να μιλάω έτσι. Είναι τρομακτικές οι εικόνες του πόνου. Βλέπω το χέρι που πονάει να ξεφεύγει, να το σκάει”.

Γεωργία Μάμα «Τοπία εντός», εκδ. Θράκα, σελ. 214

Η Ελευθερία ετοιμάζεται να πάει στο Μέγαρο Μουσικής αγνοώντας μία προσωπική της ήττα, η Μαργαρίτα γίνεται απροσδόκητα η αγαπημένη ενός ζητιάνου στο μετρό, η Ευτυχία αγωνιά για το χαμένο κέντημα. Ο Nidal διακόπτει τις σπουδές του και καθαρίζει ψάρια, ο Αλέξης παρεμβαίνει στην ταφόπλακα του καλύτερού του φίλου, ο Κίμων ανακαλύπτει νόημα στα λαμπάκια των Χριστουγέννων.
Ένας άνδρας περιεργάζεται τα μυρμήγκια στα πλακάκια της κουζίνας του, μία γυναίκα επιστρέφει σε τόπο της εφηβείας, ένας ασθενής σε δωμάτιο νοσοκομείου παρατηρεί μία ανύπαρκτη πόρτα. Μία γυναίκα πανικοβάλλεται όταν σταματάνε τα επτά της ρολόγια ενώ στο πρωινό λεωφορείο ένα τρανζίστορ παίζει παλιά τραγούδια.
Οι ήρωες των 23 αυτών ιστοριών δουλεύουν σε γραφεία, κινούνται με τα μέσα μαζικής μεταφοράς, φοβούνται την ανθρώπινη επαφή, θυμούνται ή προσπαθούν να ξεχάσουν. Κοινό τους στοιχείο ότι βιώνουν τις καθημερινές απώλειες με το δικό τους ιδιαίτερο τρόπο. Κείμενα μικρότερα ή μεγαλύτερα, εσωτερικά, τοπία εντός της περίεργης πραγματικότητας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

Ξένη πεζογραφία:

Mahi Bienebine «Χαράγκα: Αυτοί που καίνε τα χαρτιά τους», Μετάφραση: Έλγκα Καββαδία,  εκδ. Άγρα, σελ. 184

Μια ομάδα ανθρώπων που προέρχονται από διάφορα μέρη της Αφρικής έχουν συγκεντρωθεί στην Ταγγέρη και περιμένουν την κατάλληλη στιγμή για να μπαρκάρουν μ’ έναν διακινητή και να διασχίσουν τη θάλασσα για το Γιβραλτάρ: ο Αζούζ, ο αφηγητής, και ο ξάδερφός του ο Ρεντά απ’ το Μαρακές, η Νουαρά, μια νέα γυναίκα με το μωρό της, ένας Αλγερινός που έχει σωθεί από μια σφαγή, ο Γιουσέφ και δύο άντρες απ’ το Μάλι. Όλοι ενωμένοι από την επίμονη δύναμη της ίδιας αναζήτησης : Να αποσπάσουν από τη μοίρα τους μια καινούργια ζωή, μια δεύτερη ευκαιρία.
Η αναμονή τους είναι σημαδεμένη με μνήμες απ’ το παρελθόν, με διηγήσεις από βιώματα, πορτραίτα και παθητικές φιγούρες : Ο Μοράντ έχει ζήσει πολύ καιρό στη Γαλλία και είναι περήφανος για τον τίτλο του «ο Απελαθείς της Ευρώπης». Η νέα γυναίκα θέλει να συναντήσει τον άντρα της που δουλεύει στη Γαλλία και δεν δίνει πια σημεία ζωής. Ο Αζούζ έχει λάβει κλασική παιδεία χάρη στις καλόγριες, αλλά ο θάνατος εκείνης που τον προστάτευε τσάκισε την ορμή του· όσο για τον ξάδερφό του τον Ρεντά, αυτός κατόρθωσε να ξεφύγει από μια συντεχνία των ζητιάνων που τον είχε στρατολογήσει.
Τρέμοντας από το κρύο και το φόβο, όλοι περιμένουν το σημάδι της αναχώρησης και προσπαθούν να εξηγήσουν τα φώτα που λάμπουν στον ορίζοντα: Δείχνουν τη γη της επαγγελίας ή μήπως είναι κάποια παγίδα;

 

Παιδική και εφηβική λογοτεχνία:

Άννα Κουππάκου «Τη μέρα που σπάσαμε τον κόσμο», εκδ. Πατάκη, σελ. 186

Ο Ντίνος Λούλης μαθηματική διάνοια, με μυαλό που κόβει σαν ξουράφι, και ατάκες που κόβουν σαν σπαθί, συναντιέται με τον Αντώνη Χρυσό, βαρύ χεβιμεταλά, με μαλλιά που κρύβουν το ένα μάτι, με μάτια υπογραμμισμένα με μολύβι μαύρο, και ακουστικά στα δυο αυτιά. Ο πρώτος, χαμένος στις μαθηματικές εξισώσεις, ο δεύτερος σε μίζερους μαύρους στίχους! Τι θα γίνει όμως όταν αυτοί οι δύο χαμένοι γνωρίσουν τον τρίτο χαμένο, τον Στέφανο Αυγερινό, τον χειρότερο μαθητή του σχολείου και γιο της διευθύντριας, τη χαρά της φωτιάς και το ταλέντο του σπίρτου; Και τι θα γίνει ακόμα όταν στην παρέα προστεθεί η Λίζι Γκριν, μυστήρια καινούρια άφιξη από την Αμερική, που ξέρει πράγματα που κανείς δεν μπορεί να ξέρει; Οι τέσσερις τους θα ακολουθήσουν το μυστήριο φως, τα μηνύματα του σύμπαντος, τα κύματα του χρόνου και θα φτάσουν ένα τσακ πριν την καταστροφή ολόκληρου του κόσμου. Θα προλάβουν όμως;
Το πρώτο μυθιστόρημα μιας συναρπαστικής νεανικής σειράς!

Κατερίνα Σέρβη «Αλεξάνδρα η μικρή Μυκηναία», εικονογράφηση: Αλεξία Λουγιάκη, εκδ. Πατάκη, σελ. 30

Η Αλεξάνδρα είναι στενοχωρημένη. Τσακώθηκε με την καλύτερή της φίλη, τη Θεοδώρα. Με ποιον θα πάει τώρα βόλτα στην Ακρόπολη, θα ανεβεί στο τείχος, θα κάνει σκανδαλιές; Με ποιον θα μοιραστεί τις εντυπώσεις της από τα μυστικά δωμάτια, τους πολεμιστές, τους τεχνίτες, τους γραφείς, το ανάκτορο; Γιατί τσακώθηκαν άραγε τα κορίτσια; Και πώς θα ξαναγίνουν φίλες; Για να δούμε…

 

Ποίηση:

Ηλίας Φραγκάκης «Γράμματα σε μια γυναίκα», εκδ. Θράκα, σελ. 126

Την ώρα που τα “Γράμματα σε μία Γυναίκα” έγιναν βιβλίο, οι παραλήπτριες έγιναν Γυναίκα. Τα πρόσωπα συγχωνεύτηκαν όλα σε μία, απρόσωπη, γυναικεία μορφή. Εμείς, οι αναγνώστες, άντρες ή γυναίκες, καλούμαστε να ταυτιστούμε μαζί της.
Συμβαίνει όμως κάτι μαγικό διαβάζοντας τα “Γράμματα”: χωρίς να το καταλάβει, ο αναγνώστης, που ξεκινάει την ανάγνωση ως παραλήπτης, αρχίζει σιγά-σιγά να ταυτίζεται με τον αποστολέα. Όλα συγχέονται, όλοι περνούν από τον έναν ρόλο στον άλλον με μεγάλη άνεση, διότι οι διαχωριστικές γραμμές κινούνται διαρκώς, από στίχο σε στίχο κι εμείς βρισκόμαστε πότε από δω και πότε από κει. Είμαστε μιά η γυναίκα και μιά ο ποιητής.

Ρία Φελεκίδου «Η Ιστορία ίδια», εκδ. Γαβριηλίδης, σελ. 72

Απόσπασμα

ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ

Γοητευτική η διαδοχή των διαθέσεων
Στο σώμα της ζέβρας.

Απομυζάς τα χείλη μου
Σε μια άλλη χώρα.

Το ζητούμενο είναι
Η χαμένη κραυγή των κορμιών μας.

Γιώργος Βέλτσος «MCMXLIV Κανένας εαυτός», εκδ. Πατάκη

Η ΒΡΕΦΟΔΟΧΟΣ

“Έτσι ακριβώς περιμένουμε τον θάνατο.
Περιμένουμε χωρίς να περιμένουμε”.
Jacques Derrida

Δύσκολη δεν είναι η υποσημείωση αλλά η αρίθμηση στο τέλος της σελίδας. Δύσκολο είναι να κρατάς λογαριασμό. Γράφοντας, κρατάω λογαριασμό των ετών που πέρασαν. Και είναι φυσικό να σημειώνω κάτω από ένα έργο που δεν έκανα, ένα σώμα που δεν είχα. Και ό,τι έκανα -ό,τι είμαι- είναι ένας μακρύς κατάλογος αναφορών όπου πασχίζω να εντάξω και τα ποιήματά μου. Δεν τους αξίζει. Δεν τον αναγνωρίζουν. Το ποίημα είναι αυτεξούσιο στο φως της λάμπας. Μόνο, εξυψωμένο. Κερδίζει χρόνο με τους αριθμούς, αλλά ως γράμματα μιας ξένης γλώσσας, ως εάν το τέλος του είναι λατινικό, “οι αριθμοί” άλλωστε “έχουν ιδιότητες που είναι απόλυτες”. Οπότε, σημειώνει ο Λακάν, “η γλώσσα δεν μπορεί παρά να υπάρχει ανεξάρτητα από εμάς”. ΜCMXLIV, λοιπόν, όπου και σημειώνεται εκτός από τη η χρονολογία της γέννησής μου η μητρόθεν κρύπτη των ποιημάτων μου. Μετά, στη βαθμίδα του γράμματος, υψώνω αριθμούς. Το γράμμα μου μετέχει στην υπόσταση, αγραμματοφώνητο. Γράμμα που μετράει και μετρά.
Έτσι μετρώ και γράφω και νοσταλγώ τη χρονολογία από την οποία έχω διά παντός απομακρυνθεί, μη μπορώντας να φανταστώ τη χρονολογία στην οποία θα καταλήξω. Έτσι υποσημειώνω και εκμετρώ. Όχι ο μνήμων αλλά ο επιλήσμων Άγγελος της ιστορίας μου. Στρέφομαι κι εγώ στο παρελθόν, όταν στα πόδια μου στοιβάζονται τα ερείπια στη Βρεφοδόχο.

Γιώργος Σύρρος «Απόχρωση», εκδ. Στίξις, σελ. 56

Δείγμα γραφής:

Ενηλικίωση

“Κάποτε
λέγαμε πως έχουμε να επιτελέσουμε ένα μεγάλο έργο
και τώρα
περιμένουμε να τελειώσουμε το ποτό μας
για να μπορέσουμε να κλείσουμε ήσυχα τα μάτια.”

 

Βιογραφία:

Peter Ackroyd «Τσάρλυ Τσάπλιν: Μια βιογραφία», Μετάφραση: Ανδρέας Αποστολίδης, εκδ. Άγρα, σελ. 328

Ο Τσάρλυ Τσάπλιν υπήρξε το πρώτο μεγάλο ίνδαλμα της κινηματογραφικής οθόνης. Εκατό και κάτι χρόνια από την πρώτη ταινία του, παραμένει μια από τις πιο διάσημες μορφές του Χόλλυγουντ. Ποιός είναι όμως ό άνθρωπος πίσω από το μικρό, τετραγωνισμένο μουστάκι;
Η νέα βιογραφία του Πήτερ Ακρόυντ για έναν από τους μεγαλύτερους θρύλους του κινηματογράφου, που επηρέασε όσο λίγοι και εδραίωσε την έβδομη τέχνη, είναι ιδανική για τους αναγνώστες που θέλουν να μάθουν περισσότερα για τον μεγάλο σκηνοθέτη και ηθοποιό σε ένα σύντομο ανάγνωσμα. Αφηγείται τη ζωή και το έργο του, από το ταπεινό θεατρικό του ξεκίνημα στα μιούζικ χώλλ μέχρι τη βράβευσή του με το τιμητικό Όσκαρ.
Με εξαιρετικά διαυγή και οικονομικό τρόπο, ο Ακρόυντ περιγράφει την κινηματογραφική του πορεία από τις κωμωδίες του Μακ Σέννετ στις δικές του ανεξάρτητες ταινίες – πώς εξελίσσει και εμπλουτίζει τον χαρακτήρα του αλήτη, με κορύφωση στο Χαμίνι, το Τσίρκο και τον Χρυσοθήρα, δίνει νέες διαστάσεις στην παντομίμα και το κινηματογραφικό παίξιμο, ενώ παράλληλα διαμορφώνει το συχνά πικρό και τραγικό χιούμορ του- και μέχρι τις μεγάλες του συνθέσεις, όπως τους Μοντέρνους καιρούς και τον Μεγάλο δικτάτορα.
Τα περιλαμβάνει όλα, από την παιδική του ηλικία στα μιούζικ χώλλ του φτωχού Λονδίνου, με τη μητέρα του να μπαινοβγαίνει στα ψυχιατρικά άσυ­λα, ώς την αίγλη της χρυσής εποχής, τα σκοτεινά σκάνδαλα, τα προβλήμα­τα πολιτικής φύσεως στην Αμερική της δεκαετίας του 1940, και την αυτοεξορία του στην Ελβετία, ώς την καθυστερημένη βράβευση με το Όσκαρ για το σύνολο του έργου του. Διανθίζεται με γοητευτικά, ανεκδοτολογικά επεισόδια της ζωής του, τα ολονύκτια πάρτυ του Χόλλυγουντ με τη Μαίρυ Πίκφορντ και τον Ντάγκλας Φαίρμπανκς, τις σχέσεις του, τα ερωτικά σκάνδαλα, άλλα και τον εμμονικό χαρακτήρα του. Αυτή η αριστοτεχνική βιογραφία αποκαλύπτει τις πολλαπλές όψεις μιας από τις πιο χαρακτηριστικές φυσιογνωμίες του περασμένου αιώνα, που κάποτε έγινε το πλέον διάσημο και αναγνωρίσιμο πρόσωπο στον πλανήτη.

 

Δοκίμιο:

Tiffany Watt Smith «Schadenfreude: Οι κρυφοί νόμοι της ανθρώπινης χαιρεκακίας», μετάφραση: Ουρανία Παπακωνσταντοπούλου, εκδ. Πατάκη. Σελ. 230

Kάποιος σε σπρώχνει με δύναμη στις κυλιόμενες σκάλες τρέχοντας να προλάβει το τρένο – και το χάνει. Ο “τέλειος” συνεργάτης σου στη δουλειά δεν παίρνει την προαγωγή που περίμενε. Ένας πολιτικός “συλλαμβάνεται” με το παντελόνι κατεβασμένο. Το παιδί μιας γυναίκας παθαίνει υστερία στο σουπερμάρκετ. Εσύ τώρα γιατί χαμογελάς;
Schadenfreude είναι εκείνο το γαργάλημα ένοχης ευχαρίστησης που νιώθουμε όταν κάτι πάει στραβά σε κάποιον άλλο. Είναι η γλυκιά ικανοποίηση που αισθανόμαστε με τον χείμαρρο υβριστικών μηνυμάτων που δέχεται στο Twitter ένας δύστυχος πολιτικός. Το χαιρέκακο γελάκι που σκάμε όταν μια ρεπόρτερ μπερδεύει τα λόγια της μπροστά στην κάμερα. Η θριαμβευτική έξαψη που μας κυριεύει όταν ο γάμος του/της πρώην μας ακυρώνεται.
Μπορεί να μην καμαρώνουμε γι’ αυτό το συναίσθημα, δεν παύει όμως να είναι μια από τις μεγαλύτερες κρυφές χαρές της ζωής. Πώς μπορούμε λοιπόν να το εξηγήσουμε; Ποιοι είναι οι κρυφοί νόμοι της ανθρώπινης χαιρεκακίας;
Αντλώντας έμπνευση και υλικό επί του θέματος από πολλούς στοχαστές, από τον Νίτσε έως τον Χόμερ Σίμσον, η Tiffany Watt Smith καταδύεται στην άβυσσο της ανθρώπινης ψυχής, από την αρχαιότητα έως τον σημερινό κόσμο του Twitter, των video στο διαδίκτυο, της πολιτικής, των επιχειρήσεων. Εξωφρενικές εξομολογήσεις και χρήσιμες επισημάνσεις για μια ανθρώπινη αδυναμία που ίσως δεν είναι τόσο κακή τελικά… Σε μια εποχή εμμονής με την τελειότητα, θα μπορούσε κάλλιστα να είναι αυτό το ελάττωμα που θα μας σώσει.

 

Ψυχολογία:

Phillippa Perry «Το βιβλίο που θα ήθελες να έχουν διαβάσει οι γονείς σου», Μετάφραση: Ιωάννα Παπαγεωργίου, εκδ. Διόπτρα, σελ. 352

Κάθε γονιός θέλει δύο βασικά πράγματα:
Να είναι το παιδί του ευτυχισμένο και να μην τα θαλασσώσει με την ανατροφή του.
Πώς επιτυγχάνονται όμως αυτά;
Σε αυτό το καθηλωτικό, έξυπνο και με χιούμορ βιβλίο, η αναγνωρισμένη ψυχοθεραπεύτρια Philippa Perry εξηγεί πώς χτίζονται ισχυροί δεσμοί αγάπης με τα παιδιά μας και πώς αυτοί οι δεσμοί προάγουν την πνευματική και ψυχική υγεία τους τόσο στην παιδική όσο και στη μετέπειτα ζωή τους.
Αντί να καταστρώσει το «τέλειο» πλάνο ανατροφής, μας προσφέρει μια πλήρη εικόνα των στοιχείων που οδηγούν στη βέλτιστη σχέση γονέα-παιδιού. Με αυτό το φρέσκο και χωρίς επικριτική διάθεση βιβλίο μάς βοηθάει:
– Να καταλάβουμε πώς ο τρόπος που έχουμε μεγαλώσει και το ψυχολογικό μας υπόβαθρο επηρεάζουν την ανατροφή των παιδιών μας
– Να αποδεχτούμε τα λάθη μας και να μάθουμε τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτά
– Να σπάσουμε τα αρνητικά, επαναλαμβανόμενα μοτίβα ανατροφής
– Να διαχειριστούμε τόσο τα δικά μας συναισθήματα όσο και του παιδιού μας
– Να αντιληφθούμε τι μηνύματα περνούν οι διαφορετικές συμπεριφορές.
Mε εύστοχες και σοφές συμβουλές, είναι το βιβλίο που κάθε γονιός θα θέλει να διαβάσει και κάθε παιδί θα εύχεται να είχαν διαβάσει οι γονείς του!