Fractal

Focus στην υγεία | Ψυχο-ογκολογία: Πως και γιατί βοηθά τους ασθενείς μετά τη διάγνωσηFocus στην υγεία

Γράφει η Ρίτα Βελώνη //

 

 

 

Ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) εκτιμά ότι ο αριθμός των θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως θα έχει φτάσει περίπου τα 16,3 εκατομμύρια μέχρι το 2040. Όπως μάλιστα επισημαίνουν οι ειδικοί, ανεξάρτητα από τον τύπο του καρκίνου ή αν πρόκειται για ανθρώπους στην Αφρική, την Ασία ή την Ευρώπη, οι ανησυχίες και οι φόβοι που αντιμετωπίζουν οι πάσχοντας είναι σχεδόν οι ίδιοι. Και βέβαια, το χτύπημα είναι μεγάλο, όχι μόνο για τον ίδιο τον καρκινοπαθή αλλά και για το περιβάλλον του. Μελέτες έχουν δείξει επίσης ότι περίπου το 25 με 30% όλων των ατόμων που διαγιγνώσκονται με καρκίνο αναπτύσσουν ψυχολογικές διαταραχές ή ψυχοκοινωνικές βλάβες κατά τη διάρκεια της νόσου.

 

 

Τι είναι η Ψυχο-ογκολογία και πως βοηθά τους ασθενείς;

Όπως επισημαίνει η Δρ Γκούντρουν Μπρουνς επικεφαλής του Καρκινολογικού Κέντρου στο Μίντστερ της Γερμανίας «Πρόκειται για μια διεπιστημονική προσέγγιση μεταξύ της ψυχολογίας και της ογκολογίας. Ασχολείται με τις ιατρικές, ψυχολογικές και κοινωνικές πτυχές του καρκίνου καθώς και με τους παράγοντες που μπορεί να παίξουν ρόλο στην υποτροπή ή την εξέλιξη της ασθένειας. Η ίδια έχει μακρά εμπειρία με τις ψυχολογικές και κοινωνικές αλλαγές που δημιουργούνται από την ασθένεια του καρκίνου. Όπως επίσης τονίζει «υπάρχει σημαντική αλληλεπίδραση ανάμεσα στη σωματική και ψυχική κατάσταση του ασθενούς».

 

 

Ψυχολογική στήριξη και στους συγγενείς

Δεν είναι όμως μόνο ο ίδιος ο ασθενής που ωφελείται αλλά και το περιβάλλον του. Η διάγνωση του καρκίνου φέρνει τα πάνω κάτω στη ζωή των συγγενών. Μελέτες δείχνουν ότι εκτίθενται επίσης σε έντονο ψυχολογικό στρες, επειδή αλλάζει και η καθημερινότητά τους. “Οι συγγενείς έχουν συχνά την αίσθηση ότι πρέπει να στηρίξουν τον άρρωστο στο μέγιστο δυνατό βαθμό και τότε η δική τους ζωή χάνεται εντελώς από το οπτικό πεδίο. Αν όμως   κάποιος ικανοποιεί τις δικές του επιθυμίες και ανάγκες, αυτό  συχνά συνδέεται με ηθικούς ενδοιασμούς και ενοχές, ακόμη και αν πρόκειται απλώς για μια επίσκεψη στον ειδικό. “Για μένα ήταν πολύ σημαντικό να έχω συχνές επισκέψεις, να έχω υποστήριξη και να ξέρω ότι κάποιος είναι εκεί”. “Μετά από διάγνωση καρκίνου βγαίνει συνήθως στην επιφάνεια όλη η γκάμα των συναισθημάτων. Όχι μόνο ο φόβος, θυμός και διακυμάνσεις στη διάθεση, αλλά και θλίψη” λέει η Δρ Μπρουνς. “Θλίψη για την απώλεια του αγαθού της υγείας που είχε κάποιος πριν αρρωστήσει. Γιατί πριν από τη διάγνωση οι περισσότεροι θεωρούν την υγεία δεδομένη. Βέβαια στο μεταξύ οι καρκίνοι είναι πιο ιάσιμοι και καλύτερα θαραπεύσιμοι. Αλλά αυτό που μένει είναι ο συσχετισμός της ασθένειας με τον θάνατο. Η συνεχής ενθάρρυνση των καρκινοπαθών ξανά και ξανά είναι ένα από τα πιο σημαντικά».’

 

 

Να Θυμάστε:

* Η διάγνωση του καρκίνου σηματοδοτεί ένα μεγάλο ταξίδι που επηρεάζει την σωματική, την ψυχική υγεία και τις σχέσεις με τα αγαπημένα πρόσωπα. Όταν κάποιος έρχεται αντιμέτωπος με τη διάγνωση του καρκίνου για πρώτη φορά, η πρώτη αντίδραση είναι η δυσπιστία που συνοδεύεται από πολλά αρνητικά συναισθήματα και τον υπερβολικό φόβο.

* Οι ασθενείς με θετική στάση μπορούν να αντιμετωπίσουν καλύτερα τα προβλήματα που σχετίζονται με τη νόσο και ανταποκρίνονται καλύτερα στη θεραπεία. Πολλοί γιατροί έχουν παρατηρήσει ότι μπορεί να έχουν δύο ασθενείς ίδιας ηλικίας με την ίδια διάγνωση και την ίδια θεραπεία που τελικά έχουν τελείως διαφορετικά αποτελέσματα.

* Για να αντιμετωπίσει και να νικήσει τον καρκίνο ο άνθρωπος χρειάζεται να έχει την καλύτερη δυνατή ψυχολογία, να μην πανικοβληθεί. Οι φόβοι μπορεί να περιλαμβάνουν τον φόβο θανάτου, το φόβο για την ίδια την ασθένεια και τις συνέπειες της θεραπείας, αμφιβολίες για την επιτυχία της θεραπείας και το πως ο καρκίνος θα επηρεάσει τη ζωή.

* Οι σωματικές και οι ψυχολογικές αντιδράσεις μπορεί να αλλάξουν με τον καιρό (για παράδειγμα, με κάποια αλλαγή στην θεραπεία, ή μετά από τις εξετάσεις), αν ο καρκίνος επιδεινώνεται ή αν υποχωρεί.

* Γενικά, όσο επιθετικότερη είναι η νόσος και τα σωματικά προβλήματα τόσο πιο δύσκολο είναι κάποιος να προσαρμοστεί ψυχολογικά στη νόσο.

 

 

 

INFO

* Ο καρκίνος είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για την περιγραφή μιας ομάδας χρόνιων νόσων, που μπορούν να προσβάλουν οποιοδήποτε σημείο του σώματος. Άλλοι όροι που χρησιμοποιούνται είναι κακοήθεις όγκοι και νεοπλάσματα. Καθοριστικό χαρακτηριστικό του καρκίνου είναι η ανεξέλεγκτη αύξηση και εξάπλωση μη φυσιολογικών κυττάρων, τα οποία είναι επιθετικά (αυξάνονται και πολλαπλασιάζονται με ρυθμούς πολύ ταχύτερους από τους φυσιολογικούς), διηθητικά (εισβάλλουν στους παρακείμενους ιστούς και τους καταστρέφουν) και/ή μεταστατικά (εξαπλώνονται σε άλλα σημεία του σώματος). Εφόσον η εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων δεν ελεγχθεί, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.

* Οι επιπτώσεις του καρκίνου στην ψυχική σφαίρα είναι σημαντικού ενδιαφέροντος ζήτημα, που αποτελεί εδώ και δεκαετίες αντικείμενο μελέτης από γιατρούς και ψυχολόγους και έχει οδηγήσει στην ταξινόμησή τους σε στάδια.

*H πιο γνωστή από τις ταξινομήσεις είναι εκείνη της Elisabeth Kuebber Ross, που διακρίνει τις ψυχολογικές αντιδράσεις σε πέντε στάδια. Τα στάδια αυτά δεν ισχύουν μόνον για τους ασθενείς με αρχικού σταδίου καρκίνους, αλλά και για τους πάσχοντες από καρκίνο τελικού σταδίου, ενώ ισχύουν και για τους συγγενείς τους οι οποίοι περνούν από ανάλογες ψυχικές διεργασίες. 

* Η ψυχο-ογκολογία είναι ο ιατρικός κλάδος που απευθύνεται σε ασθενείς με καρκίνο που χρειάζονται ψυχολογική στήριξη παράλληλα με την ιατρική θεραπεία για να αντιμετωπίσουν τις ψυχολογικές, βιολογικές, συμπεριφορικές και υπαρξιακές αλλαγές και δυσκολίες που επιφέρει η νόσος.

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top