✩ Νέες εκδόσεις: 12 καινούργια βιβλία

Επιμέλεια: Ελένη Γκίκα //

 

Ελληνική πεζογραφία:

Ευγενία Μπογιάννου «Αυτές», εκδ. Πόλις, σελ. 96

Είκοσι τέσσερις τρόποι για να υπάρχεις μέσα στον χρόνο, μέσα στη διαδοχική αλληλουχία των ηλικιών.
Από την Α. μέχρι την Ω. και όλες τις άλλες ενδιάμεσες συνθήκες, είκοσι τέσσερις ιστορίες ανωνυμίας για τη γυναικεία κατάσταση.
Είκοσι τέσσερις τρόποι σαν νεύματα κατάφασης, άρνησης, υποταγής ή εξέγερσης.
Τα διηγήματα της συλλογής απαρτίζουν τα στάδια της ζωής μιας γυναίκας.
Αυτές. Που γίνονται αυτό που είναι. Αυτό που πάντα ήταν. Αυτό με το οποίο πάντα παλεύουν. Μόνες, λησμονημένες, σιωπηλές, ανένδοτες, εξεγερμένες.

Νόρα Πυλόρωφ «Το ξεχορτάριασμα», εκδ. Εντευκτήριο, σελ. 120

Τι φαρμάκι πότισες, κορίτσι μου, το μέσα σου κι έφτασες εδώ που έφτασες; Τι σε πιλάτεψε και το ’κανες αυτό στον εαυτό σου; Μυαλό απροσκύνητο είσαι, κοίταξες να φτιάξεις εσύ τη μοίρα σου! Αφού δεν είχες κανέναν να προστρέξεις.
Πήγαινε από κει που ξεκίνησες, πήγαινε με το κεφάλι χαμηλά, εσύ ξέρεις από βότανα, βρες αυτό που θα σε κάνει καλά. Ξεχορτάριασε το μέσα σου. Εκεί είναι, εκεί! Αυτό που ψάχνεις. Μίλα με τον Θεό! Κι αυτός εκεί. Φύγε τώρα! Λεφτά δεν θέλω!

Νοέλ Μπάξερ «Από δρυ παλιά κι από πέτρα», εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 656

“Ήρθε η ώρα να σου πω για το σκισμένο γράμμα, για ένα τόπι κασμίρι και για μια Κύπρια που μύριζε η αγκαλιά της πασχαλιά. Για μια μαγευτική πόλη, τη Σμύρνη μου, που κάηκε σαν φωτογραφία και για ένα πλοίο που μετέφερε μια γυναίκα που έσταζε γάλα. Για μια Τουρκάλα που χάθηκε και σώθηκε μόνο το τραγούδι της. Κι αν θέλεις, μόνο αν το θέλεις, θα σε αφήσω να κρατήσεις στα χέρια σου τα δυο μονάκριβα κλειδιά μου, του σπιτιού στο Αϊδίνι και του σπιτιού στη Σμύρνη”
Από το Αϊδίνι και τη Σμύρνη ως την Κύπρο, την Αθήνα και την εξωτική Ινδία, ξεδιπλώνεται η ιστορία μιας σύγχρονης Πηνελόπης με φόντο τις χαμένες πατρίδες. Γύρω από την Πηνελόπη, σαν γαϊτανάκι, πρόσωπα που τη σημάδεψαν: η Ζόι, ο Καλφατζής που “ξέρει να σώζει”, ο Παρασκευάς με το “παρασκευάκι” του, η Κατίνα που ο “Ιορδάνης της πέθανε”, ο βροχερός Φίλιππος και ο φωτεινός Φώτης, η μαγείρισσα η Φραγκώ…
Μια οικογένεια, τρεις γενιές ανθρώπων με φόντο τις χαμένες πατρίδες. Ένα σαγηνευτικό, πολυεπίπεδο μυθιστόρημα, μια εξαίσια τοιχογραφία του ελληνικού 20ού αιώνα, πλημμυρισμένο με εικόνες και μυρωδιές εποχής.
Το πρώτο μέρος της διλογίας που ολοκληρώνεται με την Επιστροφή της Πηνελόπης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Φώτης Κόντογλου «Το Αϊβαλί η πατρίδα μου», εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 472

Σε αυτή τη συλλογή διηγημάτων του, ο Φώτης Κόντογλου αναπολεί και καταγράφει γεγονότα και ιστορίες της λατρεμένης πατρίδας του, τ’ Αϊβαλιού. Της μικρής πολιτείας, όπου έζησε τα νεανικά του χρόνια, που είναι κρυμμένη κάπου εκεί μες στα μπουγάζια και τις ακρογιαλιές της βλογημένης Ανατολής.
Νέα, μονοτονική έκδοση

Μυστήριο µεγάλο είναι το πώς έρχεται στον κόσµο ο άνθρωπος. Εµένα το γραφτό µου ήτανε να γεννηθώ στην Ανατολή, αλλά η ρόδα της Τύχης, που γυρίζει ολοένα, ξερρίζωσε από τα θεµέλια τον τόπο µου και µ’ έρριξε στην ξενιτειά, σ’ ανθρώπους που µιλούσανε την ίδια γλώσσα µε µένα, πλην όµως που είχανε άλλα συνήθια. Το πουλί το θαλασσοδαρµένο, πώς βρίσκει έναν βράχο µέσα στο πέλαγο και κάθεται και στεγνώνει τα φτερά του, έτσι βρίσκουµαι κ’ εγώ σε τούτα τα χώµατα.
Στα κείµενα αυτού του βιβλίου ο Κόντογλου µιλά για τη λατρεµένη του πατρίδα, το Αϊβαλί. Αναπολεί και καταγράφει γεγονότα και ιστορίες από τη µικρή πολιτεία, όπου έζησε τα νεανικά του χρόνια. Μας µιλά νοσταλγικά για τους ανθρώπους της και µας διηγείται µε αυθόρµητη ειλικρίνεια τις προσωπικές ιστορίες τους.

Σοφία Φιλιππίδου «Το τραγούδι της μαύρης τρύπας», εκδ. Σοκόλη, σελ. 200

Αν είναι αλήθεια πως η ιστορία του έρωτα και του ανθρώπου έχει από καιρό τελειώσει, μάλλον θα είμαι ένα παιδί που μιλάει για τη χαρά και για τα δάκρυα των πραγμάτων, ένα παιδί που παίζει με υλικά του νου, του ονείρου και της φαντασίας και με στίχους και ποιήματα καταραμένων και εθνικών ποιητών, ένα παιδί που παίρνει λόγια από μεγάλους λογοτέχνες, αποσπάσματα από ιστορίες πολέμων, από τον Θουκυδίδη και τις τραγωδίες και ανάσες από τα αριστουργήματα και παύσεις από τον Μπέκετ, που είναι σαν γκρεμοί, και από τον Σαίξπηρ, και από μνήμες και αισθήσεις, και από παραμύθια και από κείνο το ίδιο παραμύθι που έβαζα να μου λέει η γιαγιά μου η Σοφία, η πολύ φτωχιά, για μια κοπέλα που την κυνηγούσαν να την πιάσουν αλλά ποτέ δεν τη φτάνανε, και από τις προσευχές και τα ξόρκια που μου έλεγε η μάνα μου για να με ξεματιάσει, όταν την έπαιρνα κάθε μέρα στο τηλέφωνο, “μαμά, ξεμάτιασέ με μέ τα γαρίφαλα που σκάνε” (τι ωραία που μυρίζουν τα γαρίφαλα όταν καίγονται), κι έφευγε ο καπνός από το κεφάλι μου μαζί με το κακό το μάτι κι έλεγε η μάνα μου “όλα τα παιδιά μου είναι καλά, αλλά εσύ είσαι το καλύτερο, γι’ αυτό θα υποφέρεις. Έχεις καλή ψυχή”, μου έλεγε, “έτσι σ’ έκανε ο Θεός”, και πλάθω ιστορίες μ’ αυτό και με άλλα πιο ευτελή υλικά και με το χώμα από τις γλάστρες μου, και με αποφόρια και μεταχειρισμένα πουκάμισα… γαζώνω και με κουρέλια ράβω με τα χέρια μου και με την τρέλα μου, και δεν φοβάμαι να πω τη λέξη “τρέλα” για να ζω, να γράφω και να κάνω θέατρο. Κι ας κάνετε “αναγνώριση χώρου” αποστρέφοντας το βλέμμα σας όταν σας μιλάω! Εγώ τα βλέπω τα δάκρυά σας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

Ξένη πεζογραφία:

Αμπντουλραζάκ Γκούρνα «Άλλες ζωές», Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά, εκδ. Ψυχογιός, σελ. 392

Δραπετεύοντας από το χωριό όπου γεννήθηκε, από μια περιοχή ταλανισμένη από τη φτώχεια, την πείνα και τους λοιμούς, ο νεαρός Ιλιάς φτάνει σε μια μικρή παραθαλάσσια πόλη όπου έκθαμβος παρακολουθεί την παρέλαση των Δυνάμεων Ασφαλείας στη Γερμανική Ανατολική Αφρική. Χρόνια αργότερα, το 1914, ενώ επίκειται ο μεγάλος πόλεμος μεταξύ των Βρετανών και των Γερμανών, στην Τάνγκα της Τανζανίας, o Ιλιάς αποφασίζει να καταταγεί στον γερμανικό στρατό, που αποτελείται κυρίως από Αφρικανούς μισθοφόρους, υποσχόμενος στη μικρή του αδελφή πως σύντομα θα επιστρέψει. Η υπόσχεσή του δε θα εκπληρωθεί ποτέ και το μυστήριο για το τι απέγινε ο Ιλιάς θα σκιάζει τη ζωή της Αφίγια ώσπου να γνωρίσει τον Χάμζα, έναν γενναιόδωρο και ονειροπόλο λιποτάκτη ο οποίος κατάφερε να διαφύγει από τη φρίκη του πολέμου. Οι δυο τους θα ζήσουν μια αναπάντεχη ιστορία αγάπης που θα ενώσει δυο οικογένειες αλλά και δυο ηπείρους, την Αφρική με την Ευρώπη. Συνδυάζοντας ιστορικά στοιχεία σε μια συγκινητική μυθοπλασία, ο Αμπντουλραζάκ Γκούρνα μάς προσφέρει ένα σπουδαίο λογοτεχνικό έργο για την Αφρική, την κληρονομιά της αποικιοκρατίας, τις φρικαλεότητες του πολέμου, καθώς και για τις απροσμέτρητες αντιφάσεις της ανθρώπινης φύσης.

Τζέιμς Γκρέιντι «Mad dogs», Μετάφραση: Άλκηστις Τριμπέρη, εκδ. Πόλις, σελ. 464

Κάπου στο Μέιν, στην καρδιά ενός δάσους, βρίσκεται κρυμμένο ένα πολύ ειδικό ψυχιατρικό νοσοκομείο. Εδώ εγκλείονται πράκτορες της CIA όταν επιστρέφουν από τις άκρως απόρρητες και ιδιαίτερες αποστολές τους, κουβαλώντας βαριά ψυχικά τραύματα, όπως τουλάχιστον ισχυρίζεται η Υπηρεσία. Ένα απόγευμα, ο ψυχίατρος που είναι επιφορτισμένος με την παρακολούθηση πέντε εξ αυτών βρίσκεται δολοφονημένος. Όλα δείχνουν −έτσι τουλάχιστον πιστεύουν οι πέντε, τέσσερις άντρες και μία γυναίκα− ότι πίσω από τον φόνο κρύβεται η Υπηρεσία και πως όλες οι κατηγορίες θα πέσουν πάνω τους. Μόνη τους διέξοδος, η φυγή προς την Ουάσινγκτον. Εκεί ίσως συναντήσουν τον άνθρωπο που ενδεχομένως γνωρίζει τι ακριβώς συμβαίνει. Όμως το σοβαρότερο πρόβλημά τους, για την ώρα, είναι πώς θα ταξιδέψουν χωρίς χρήματα, χωρίς όπλα και χωρίς τα ψυχοφάρμακα από τα οποία είναι απολύτως εξαρτημένοι…
Ο συγγραφέας του θρυλικού κατασκοπικού μυθιστορήματος Οι έξι μέρες του Κόνδορα μας προσφέρει, ακολουθώντας την ξέφρενη πορεία των αξιαγάπητων ηρώων του και εμποτίζοντας τη γραφή του στον παρανοϊκό τρόπο σκέψης τους, με υπέροχους παραληρηματικούς διαλόγους, μια συναρπαστική περιγραφή κατασκόπων σε απόγνωση, που αγωνίζονται μέσα στο ντελίριό τους να ανακαλύψουν την αλήθεια απέναντι σε έναν κόσμο που είναι όντως απειλητικός και εχθρικός. Ο Γκρέιντι καταφέρνει να γράψει κάτι πολύ σημαντικότερο και βαθύτερο από ένα εντυπωσιακό κατασκοπικό μυθιστόρημα. Καταθέτει μια οξυδερκή ματιά και αναπτύσσει έναν βαθύ στοχασμό για τα εγκλήματα που διαπράττονται ατιμωρητί, στο όνομα του εθνικού και του κρατικού συμφέροντος.

Charmian Clift «Το τραγούδι της γοργόνας», Μετάφραση: Φωτεινή Πίπη, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 368

Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, η Αυστραλιανή συγγραφέας Charmian Clift μαζί με τον σύζυγό της, επίσης συγγραφέα, George Johnston αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τη ζωή της πόλης. Έφυγαν από το γκρίζο μεταπολεμικό Λονδίνο για να έρθουν στην Ελλάδα, με τα δυο παιδιά τους και τις γραφομηχανές τους. Αρχικά εγκαταστάθηκαν στην Κάλυμνο, σκοπεύοντας να ζήσουν απλά και να αφοσιωθούν στη συγγραφή, μακριά από τον θόρυβο της μεγαλούπολης. Έμειναν στο νησί σχεδόν οχτώ μήνες, από τον Δεκέμβριο του 1954 ως τον Ιούλιο του 1955. Το αποτέλεσμα της παραμονής τους εκεί είναι Το τραγούδι της γοργόνας.
Στο βιβλίο η Clift μεταφέρει το πολιτιστικό σοκ αλλά και την απόλυτη ευχαρίστηση από την παραμονή του ζευγαριού στο νησί των σφουγγαράδων. Η Κάλυμνος όπως τη γνώρισε ήταν γυμνή και φτωχή – αποτελούσε απόδραση, αλλά σε καμία περίπτωση παράδεισο. Με το πέρασμα των μηνών όμως η Clift και η οικογένειά της έγιναν μέρος της κοινότητας.
Το τραγούδι της γοργόνας είναι ένα ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο, ένα αφήγημα που μας ταξιδεύει στην Κάλυμνο μιας άλλης εποχής, κάνοντάς μας να γνωρίσουμε τον τόπο, τα ήθη και τα έθιμα, αλλά πρωτίστως τους ανθρώπους, που κάνουν τη συγγραφέα να θεωρεί την Ελλάδα ως τη δική της Γη της Επαγγελίας.
Ένα ταξιδιωτικό memoir από μια Αυστραλή συγγραφέα που αγάπησε την Ελλάδα και έγινε μέρος της. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Bonnie Garmus «Μαθήματα Χημείας», Μετάφραση: Ιλάειρα Διονυσοπούλου, εκδ. Μεταίχμιο, σελ. 608

“Η γραφή της Garmus είναι εκπληκτική. Τα οξυδερκή της σχόλια για τη ζωή, τη θρησκεία, τον φανατισμό, τον μισογυνισμό και την ανθρώπινη βλακεία καταλήγουν σε αξιομνημόνευτα αποφθέγματα. Ετοιμαστείτε να γελάσετε, να κλάψετε και να αγαπήσετε την Ελίζαμπεθ για πάντα”. (BOOK REPORTER)
“Η Garmus γοητεύει. Έχει δημιουργήσει ένα αξέχαστο σύνολο πεισματάρικων, ιδιόρρυθμων χαρακτήρων. Μας παραδίδει ένα αστείο μυθιστόρημα ακριβώς τη στιγμή που το χρειαζόμαστε”. (WASHINGTON POST)
“Γοητευτικό, ελπιδοφόρο, και γεμάτο ενέργεια! Κι ένας από τους ήρωες είναι αυτός ο υπέροχος σκύλος! Απολαυστικό!” (PEOPLE MAGAZINE)
“Ακαταμάχητο, χορταστικό και γεμάτο ορμή. Σου θυμίζει ότι πάντοτε η αλλαγή χρειάζεται χρόνο και πάθος”. (NEW YORK TIMES)

Robert Jones, Jr «Οι προφήτες», Μετάφραση: Ρηγούλα Γεωργιάδου, εκδ. Διόπτρα, σελ. 504

Ο Αϊζάια ήταν του Σάμιουελ και ο Σάμιουελ του Αϊζάια. Έτσι ήταν από την αρχή κι έτσι θα ήταν ως το τέλος. Στον στάβλο φρόντιζαν τα ζώα αλλά κι ο ένας τον άλλο, κάνοντας την άδεια καλύβα καταφύγιο της ανθρωπιάς, της τρυφερότητας και της ελπίδας σε έναν κόσμο που τον όριζαν σκληροί αφέντες. Αλλά, όταν ένας μεγαλύτερος άντρας -σκλάβος κι αυτός- προσπάθησε να κερδίσει την εύνοια του αφέντη κηρύττοντας τη θρησκεία του στη φυτεία, οι σκλάβοι στράφηκαν ο ένας εναντίον του άλλου. Και η αγάπη του Αϊζάια και του Σάμιουελ, κάποτε τόσο απλή, έγινε ξαφνικά αμαρτία και απειλή για την αρμονία της φυτείας.
Μ’ έναν λυρισμό που θυμίζει Toni Morrison, ο Robert Jones, Jr. δίνει φωνή σε σκλάβους και αφέντες μιας φυτείας του αμερικανικού Νότου, από τον Αϊζάια και τον Σάμιουελ έως τον άκαρδο κύριό τους και τις γυναίκες που τους πλαισιώνουν, γυναίκες που κουβαλούν στους ώμους τους την ψυχή της φυτείας. Καθώς το βάρος αιώνων -το βάρος των προγόνων αλλά και των γενεών που θα έρθουν- συσσωρεύεται και η ένταση αυξάνεται προς μια σαρωτική κορύφωση, το βιβλίο αποκαλύπτει την κληρονομιά της οδύνης και των βασάνων, αλλά ταυτόχρονα δονείται από ομορφιά, αλήθεια και την τεράστια, ηρωική δύναμη της αγάπης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

Αστυνομικό μυθιστόρημα:

Ευτυχία Γιαννάκη «Οι ναυαγοί του Αυγούστου», εκδ. Ίκαρος, σελ. 480

Αθήνα. Τατόι. Πάρος. Αστυπάλαια. Αύγουστος 2021.
«Ξέρω ποιος σκότωσε τον Ταχτσή», ψιθυρίζει ο παλαιοβιβλιοπώλης, ενώ ένας καθηγητής του Ποινικού Δικαίου, υποψήφιος για την Ακαδημία Αθηνών, βρίσκεται νεκρός στη μονοκατοικία του στο Ψυχικό, δίπλα σε γυναικεία ρούχα, σε έναν τόπο εγκλήματος που μοιάζει με θεατρικό σκηνικό. Ο αστυνόμος Χάρης Κόκκινος επιστρέφει εσπευσμένα από τις διακοπές του στην Πάρο σε μια φλεγόμενη πόλη, για να βρεθεί αντιμέτωπος με μια περίπλοκη υπόθεση, που ξεδιπλώνεται σαν μια μεγάλη παρτίδα σκάκι.
Θα χρειαστεί να φωτιστεί το παρελθόν, η μυστική ζωή θυτών και θυμάτων, αλλά και του ίδιου του αστυνόμου, προκειμένου να ξετυλιχτεί το κουβάρι αυτής της υπόθεσης, που τον φέρνει αντιμέτωπο με τον μικρόκοσμο του πανεπιστημίου, με κυκλώματα παράνομων υιοθεσιών, σχέσεις εξουσίας, πάθους και εκδίκησης, στόματα που παραμένουν ερμητικά κλειστά, όταν χρειάζεται να προστατεύσουν το δικό τους μυστικό, και σκιές που κυκλοφορούν στο υπόγειο δίκτυο των αγωγών της Αθήνας.
Οι ναυαγοί του Αυγούστου, το τρίτο μέρος της «Τριλογίας του βυθού», ισορροπεί στο λεπτό όριο όπου ένα πραγματικό και ανεξιχνίαστο έγκλημα, η δολοφονία του συγγραφέα Κώστα Ταχτσή, και ένα χαμένο χειρόγραφο τρυπώνουν στη μυθοπλασία, πυροδοτώντας μια ιστορία για όσους παλεύουν με τη φωτιά. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Βαγγέλης Μπέκας «Παγωμένα πέλματα», εκδ. Ψυχογιός, σελ. 408

Η υπαστυνόμος Σοφία Μήτση νομίζει πως είναι τυχερή. Το όνειρό της να πάρει μετάθεση στο Ανθρωποκτονιών επιτέλους πραγματοποιείται και είναι σίγουρη ότι η ζωή της θα αλλάξει προς το καλύτερο. Ο προϊστάμενός της, όμως, καυχιέται ότι βάζει τα θηλυκά στη θέση τους και την προσγειώνει απότομα στην πραγματικότητα.
Την ημέρα που η Σοφία αναλαμβάνει υπηρεσία, μια γυναίκα εντοπίζεται νεκρή στο διαμέρισμά της – και αυτό είναι μόνο η αρχή. Αναζητώντας τη διαλεύκανση του μυστηρίου, η Σοφία θα οδηγηθεί σε σκοτεινά στενά της Αθήνας και του Πειραιά. Τα βήματά της θα διασταυρωθούν με εκείνα του Θωμά Δήμου, πρώην δημοσιογράφου και νυν ιδιωτικού ερευνητή. Και οι δύο μάχονται να επουλώσουν πληγές του παρελθόντος, μπλέκουν σε παγίδες του παρόντος και αναμετρώνται με τα όριά τους. Κάποιος δολοφονεί γυναίκες που αστράφτουν στις οθόνες των κινητών και παίζει πόκερ με τα αγαπημένα τους πρόσωπα.
Συναρπαστικοί ήρωες και ανατρεπτική πλοκή σε ένα σύγχρονο μυθιστόρημα για την αξία της φιλίας και τη μάχη των φύλων σε μια Αθήνα που ανοίγεται στη θάλασσα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)