Το βιβλίο κι ο συγγραφέας του: Ποιος απ’ τους δυο μας επινόησε τον άλλον
Γράφει η Ελένη Γκίκα //
Ρεμόν Κενό «Η πτήση του Ίκαρου», Μετάφραση: Αχιλλέας εκδ. Ύψιλον
Γνωστός για τις «Ασκήσεις Ύφους» του ο Raymond Queneau, Γάλλος συγγραφέας, ποιητής, στιχουργός, μεταφραστής και μαθηματικός, όπου μας αποδεικνύει με πόσους τρόπους μπορεί να περιγραφεί ένα ασήμαντο επεισόδιο (απ’ αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, στην καθημερινή μας ζωή), με 99 (ενενήντα εννέα) απαντά υπογράφοντας ένα από τα πιο διασκεδαστικά και, σίγουρα, το πιο πρωτότυπο βιβλίο στην ιστορία της παγκόσμιας λογοτεχνίας (“Θεατρικό”, “Δεκαπεντασύλλαβο”, αλλά και “Φιλοσοφική”, “Μάγκικη”, “Οσφρητική”, “Κρυπτογραφική”, “Σημειολογική”, “Βοτανική”, “Γεωμετρική”, “Χωριάτικη” εκδοχή), στο βιβλίο του «Η πτήση του Ίκαρου» αποδεικνύει, επίσης, ότι και οι ήρωες των μυθιστορημάτων το σκάνε καμία φορά, δηλαδή στο βιβλίο το σκάνε κατ’ εξακολούθηση.
Όλα διαδραματίζονται στο Παρίσι το 1896. Ένας συγγραφέας, ο Υμπέρ Λυμπέρ ανακαλύπτει σοκαρισμένος ότι ο Ίκαρος, ο πρωταγωνιστής του μυθιστορήματός του, έχει εξαφανιστεί και προσλαμβάνει τον ντετέκτιβ Μορκόλ για να τον βρει για να μπορέσει να ολοκληρώσει το έργο του.
Δραπετεύοντας από τις σελίδες του χειρογράφου ο Ίκαρος περιπλανιέται στο Μονπαρνάς, μαθαίνει να πίνει αψέντι, να φλερτάρει, γνωρίζει την Ελ Εν και μπλέκεται σε σπαρταριστές περιπέτειες. Μονομαχεί με τον ήρωα ενός άλλου μυθιστορήματος, για την ακρίβεια αποφεύγει την μονομαχία και επιστρέφει στον συγγραφέα του απ’ όπου τον απαγάγουν δυο άλλοι συγγραφείς προσποιούμενοι τους στρατονόμους. Δραπετεύει κι απ’ αυτούς, μαθαίνει ποδήλατο, αυτοκίνητο και γίνεται υποκινητής και για άλλες φυγές. Από το μυθιστόρημα του Υμπέρ Λυμπέρ δραπετεύουν, επίσης, και η αγαπημένη του με τον πατέρα της.
Στο μεταξύ οι συγγραφείς αναζητώντας τους ήρωες των βιβλίων τους, υποπτεύονται ο ένας τον άλλον, μονομαχούν, καταφεύγουν στον γιατρό για να μπορέσουν να συνεχίσουν και στον Μορκόλ για να βρουν τους ήρωές τους και μας χαρίζουν σπαρταριστούς διαλόγους: για τον ανταγωνισμό, την υστεροφημία, την ματαιοδοξία, τη ζωή και την λογοτεχνία.
Ένα ιδιαίτερο μυθιστόρημα, ευφάνταστο και ιδιοφυές όπου δεν ξέρεις ποιος γράφει τι και τίνος είναι ο κόσμος και η πραγματικότητα του βιβλίου, στο οποίο ενώνονται εποχές (ο Ίκαρος ως ο μυθικός ήρωας στην τελευταία σκηνή), κόσμοι (ο κόσμος των συγγραφέων και των ηρώων), λογοτεχνικά είδη (το μυθιστόρημα αποτελείται από είκοσι τέσσερις σκηνές και εκτενείς σκηνικές οδηγίες).
Υβριδικό έργο και τελευταίο μυθιστόρημα του Ρεμόν Κενό, «Η πτώση του Ίκαρου» που εκδόθηκε οκτώ χρόνια πριν από το θάνατό του, εμπεριέχει στο μάξιμουμ όλες τις συγγραφικές του αρετές: είναι αιρετικό, έχει χιούμορ, είναι ιδιαίτερο και παράδοξο, αποκαλύπτοντας έναν συγγραφέα που ξέρει να γράφει και να παίζει. Που παίζει στα δάκτυλα είδη και λογοτεχνικά τερτίπια και γνωρίζει τόσο καλά πώς να τα διακωμωδεί.
Όλος ο Ρεμόν Κενό (Ασκήσεις ύφους, Η πτήση του Ίκαρου, Η Ζαζί στο μετρό, Το απόκρυφο ημερολόγιο της Σάλλυ Μάρα, Φταίμε εμείς που είμαστε καλοί με τις γυναίκες, Ιστορίας πρότυπον) ευτύχησε στα ελληνικά, μεταφρασμένος από τον υπέροχο Αχιλλέα Κυριακίδη.
Raymond Queneau
Ο Ρεμόν Κενό (Raymond Queneau, 21 Φεβρουαρίου 1903 – 25 Οκτωβρίου 1976), Γάλλος συγγραφέας, ποιητής, στιχουργός, μεταφραστής και μαθηματικός. Πολυσχιδής προσωπικότητα, με αίσθηση του χιούμορ και φαντασία, που ανανέωσε τη γαλλική γλώσσα και λογοτεχνία εισάγοντας τον προφορικό λόγο και υπογραμμίζοντας την έννοια του αστείου στα γαλλικά γράμματα, γεννήθηκε στη Χάβρη το 1903. Σπούδασε φιλοσοφία και ψυχολογία στη Σορβόνη (1921-1923), όπου παρακολούθησε και μαθηματικά, και υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στην Αλγερία και το Μαρόκο. Μέλος της ομάδας των Γάλλων σουρεαλιστών μεταξύ 1926-1933, διετέλεσε αργότερα διευθυντής της περίφημης “Encyclopedie de la Pleiade” και από το 1951 μέλος της Ακαδημίας Γκονκούρ. Μεταξύ 1955-1957 υπήρξε μέλος της κριτικής επιτροπής στο Φεστιβάλ των Κανών. Το 1959 γνώρισε την επιτυχία με το παιγνιώδες αφήγημα “Η Ζαζί στο μετρό”, που εισήγαγε εκδοχές της καθομιλουμένης στον τρόπο γραφής του, το οποίο μετέφερε την επόμενη χρονιά στον κινηματογράφο της νουβέλ βαγκ ο Λουί Μαλ. Το 1960 ίδρυσε μαζί με άλλους την ομάδα Ouvroir de litterature potentielle (OULIPO). Στις 3 Φεβρουαρίου του 1973, κατά τη διάρκεια έκθεσης προς τιμήν του, του απονεμήθηκε το Μετάλλιο της Πόλης του Παρισιού. Εξέδωσε πεζογραφήματα, ποιητικές συλλογές, δοκίμια και ημερολόγια. Πέθανε στο Παρίσι το 1976.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ο θάνατος ποτέ δεν βάζει τέλος
23/04/2024, 9:51 μμ -
Παρακείμενα: «Ωδή στην ηρωική παράδοση και ταυτόχρονα καταδίκη»
23/04/2024, 9:50 μμ -
Ο ‘δράκος’ κοιτούσε τη λίμνη
23/04/2024, 9:48 μμ -
Η αλχημιστική φαντασία της Μπουραζοπούλου
23/04/2024, 9:47 μμ -
Ο Δημήτρης Νόλλας συνεχίζει
23/04/2024, 9:45 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Κυριάκος Γιαλένιος: «Ένας συγγραφέας πρέπει να είναι καταρχήν σε κόντρα με τον ίδιο του τον εαυτό»
Συνέντευξη στην Πωλίνα Γουρδέα // Ο Κυριάκος Γιαλένιος είναι ένας νέος και ταλαντούχος συγγραφέας. Έχει ήδη κατακτήσει ένα κοινό που τον διαβάζει με πάθος και διαθέτει την ικανότητα να συνδυάζει την οπτική μνήμη με τη συγκινησιακή. Το τελευταίο
Περισσότερα -
Με λόγο και εικόνα
Γράφει η Διώνη Δημητριάδου // “modus vivendi” κείμενα: Ελευθερία Σταυράκη, ζωγραφική: Τάσος Παπαηλιού, εκδόσεις Παρουσία 36 κείμενα που ακροβατούν σε λεπτό σχοινί ανάμεσα στον ποιητικό και τον πεζό λόγο – όλα σε πολύ προσεγμένη γλώσσα που υπαινικτικά ανοίγει
Περισσότερα -
Υπαρξιακές αλήθειες
Γράφει η Αλίκη Κατσαρού // * Σπύρος Σίγμα “Η Αρρώστια του Ονείρου”, Εκδόσεις Σμίλη, Νοέμβριος 2016 Το τελευταίο του Σπύρου Σίγμα και τρίτο της τριλογίας του, «H Αρρώστια του Ονείρου» είναι ένα ακόμη βιβλίο του συγγραφέα που επαναφέρει
Περισσότερα -
Ερωτική, αστική, ντόμπρα ποίηση τού σήμερα
Γράφει ο Δημήτρης Φύσσας // Εύη Τζάκη, «Στις κόχες φως», «Σμίλη», Αθήνα 2020 Από την εποχή που είχα μόνιμη εκπομπή στον «Αθήνα 9,84» και σταθερή στήλη στην «Athens Voice», είχα θέσει στον εαυτό μου σαν «καθήκον», αν μπορώ
Περισσότερα -
Διήγημα: “Εξαπίνης”
Της Ειρήνης Γιαβάση // * Θα στα πω εγώ όπως τα έζησες. Μία αόρατη κλωστή έραψε το βλέμμα σου στην ευθεία. Κοίταζες το άσπρο παλιόχαρτο με τα καλλιγραφικά, στη δεξιά από το σπίτι κολώνα, εκείνη της ΔΕΗ.
Περισσότερα -
Διηγήματα: “Λευκές πουκαμίσες” & “Ήλιος και αλμύρα”
Γράφει η Βέτα Χρυσοπούλου // Λευκές πουκαμίσες Μέσα στον καυτό ήλιο φορτωμένος με φορέματα θαλάσσης περπατούσε στην αμμουδιά ανάμεσα στους λουόμενους. Τα μαύρα του σγουρά μαλλιά έπεφταν άτακτα στο σκουρόχρωμο νεανικό του πρόσωπο. Το
Περισσότερα -
«Στο παρελθόν κάποιου που σκοτώνει παιδεραστές, υπάρχουν ντροπιαστικά μυστικά…»
Από τον Άγγελο Πετρουλάκη // Αχμέτ Ουμίτ: “Η κραυγή του χελιδονιού” Μετάφραση: Θάνος Ζαράγκαλης, Εκδόσεις Πατάκη, σελ. 523 Ένα αστυνομικό μυθιστόρημα διαφορετικό. Ο Τούρκος Αχμέτ Ουμίτ γράφει αστυνομικό μυθιστόρημα, που αφορά κατά συρροή ανθρωποκτονίες, με ύφος
Περισσότερα
