Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Η ζωή πριν τη φυλακή και η ζωή στη φυλακή
22/12/2021, 1:20 πμ

Η ζωή πριν τη φυλακή και η ζωή στη φυλακή

Γράφει ο Άγγελος Χαριάτης //

 

Jean-Paul Dubois «Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο», μετάφραση Μαρία Γαβαλά, εκδόσεις Δώμα

 

Ο Jean-Paul Dubois μέσα από το μυθιστόρημά του Δεν κατοικούν όλοι οι άνθρωποι τον κόσμο με τον ίδιο τρόπο (εκδόσεις Δώμα, μετάφραση Μαρία Γαβαλά) μας μεταφέρει στο Μόντρεαλ του Καναδά και συγκεκριμένα στις φυλακές του Μπορντώ, όπου μας συστήνει τον κεντρικό ήρωά του Πωλ Χάνσελ. Δίπλα στον Πωλ, συγκάτοικος στο κελί ο θηριώδης Πατρίκ Ορτόν, μέλος της συμμορίας των Hell’s Angels, φανατικός με ό,τι σχετικό με τις θρυλικές μοτοσικλέτες  Harley Davidson, έτοιμος να κόψει στα δύο όποιον έχει διαφορετική άποψη από τη δική του, η οποία λειτουργεί ―εντός του ασφαλώς― ως θέσφατο. Αν μη τι άλλο, μια δύσκολη, πολλή δύσκολη συγκατοίκηση. Τα όνειρα κι οι σκέψεις ασφαλώς αποτελούν μια κάποια παρηγοριά.

Το μυθιστόρημα κινείται σε τρία επίπεδα. Στο τώρα, στο μεταίχμιο παρόντος-παρελθόντος και στο παρελθόν. Ο συγγραφέας, χωρίς να χρησιμοποιεί από τη φαρέτρα του περίτεχνα λογοτεχνικά στολίδια, φροντίζει να αναπτύξει την ιστορία του κινούμενος σε δύο κεντρικούς άξονες: η ζωή πριν τη φυλακή και η ζωή στη φυλακή.

Ο συγγραφέας, χωρίς να χρησιμοποιεί ρηξικέλευθα σχήματα, χωρίς να εισάγει καινοτόμες τεχνικές, καταφέρνει ―και με τη βοήθεια της ιστορικής αναδρομής, η οποία κρίνεται απαραίτητη για τον μύθο που μας παρουσιάζει― να αφηγηθεί μ’ έναν τίμιο, λογοτεχνικά μιλώντας, τρόπο την ιστορία του.

Ο πρωταγωνιστής ανακαλεί στη μνήμη του την οικογένειά του, τον Δανό πάστορα πατέρα του και τη ελευθεριάζουσα Γαλλίδα μητέρα, ιδιοκτήτρια κινηματογραφικής αίθουσας. Περιγράφει τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια, τις σχέσεις με τους συγγενείς. Έχοντας ως αιχμή του δόρατος την απλή «καθαρή» γλώσσα ―σε καμία περίπτωση απλοϊκή― φροντίζοντας να εμποτίζει το κείμενό του με μια υφέρπουσα ελαφριά ειρωνεία και ένα λεπτό υποδόριο χιούμορ. Αυτά σαν μια πρώτη ανάγνωση. Συνεχίζοντας την αναδρομή στο παρελθόν, καθώς ο συγγραφέας ξετυλίγει τον μύθο, ανακαλύπτουμε το επάγγελμα του Πωλ Χάνσελ, τη σχέση του με την Ινδιάνα σύζυγό του και τη δεσποζόμενη σκυλίτσα τη Νουκ, όπου ο συγγραφέας αφήνει το κείμενο να πάρει ψυχή και συναίσθημα, να αναπνεύσει κατά μια έννοια άφθονο λογοτεχνικό αέρα.

 

Ζαν Πωλ Ντυμπουά

 

Μέσα από εκείνες τις σκέψεις του ήρωα που τον βοηθούν να αντέξει τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης εντός του σωφρονιστικού καταστήματος, ο συγγραφέας σπέρνει έννοιες όπως: δικαιοσύνη, κατανόηση, αλτρουισμός, αγάπη και συμπόνοια, για να τις θερίσει μετά με το δρεπάνι της σύγχρονης κοινωνίας η οποία είναι κατά βάση ατομιστική και άκρως συμφεροντολογική. Αυτό το δίπολο είναι, κατά τη γνώμη μου, εκείνο που προσδίδει τη μαγεία στο κείμενο. Αυτό το παιχνίδι θέσεων και αντιθέσεων που κυριαρχεί σε όλες τις σελίδες ―για παράδειγμα ο ατρόμητος Πατρίκ Ορτόν φοβάται τη μητέρα του και τον ήχο του ψαλιδιού του κουρέα― είναι που κάνει αυτή την απλή ιστορία τόσο ενδιαφέρουσα και τόσο συναρπαστική, ώστε ο αναγνώστης να το διαβάσει με μια ανάσα.

Τέλος, ουσιαστική είναι η μετάφραση της Μαρίας Γαβαλά που κρατά στον σωστό δρόμο το κείμενο αποδίδοντας με σαφήνεια το ύφος του συγγραφέα.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top