Μετάφραση: Rose Ausländer – Δύο ποιήματα
Μετάφραση από τα Γερμανικά – Επίμετρο: Θεοδόσης Κοντάκης //
Το Τσέρνοβιτς πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο
[Czernowitz vor dem Zweiten Weltkrieg]
Γαλήνια πόλη του λόφου
τριγυρισμένη από δάση μ’ οξιές
ιτιές κατά μήκος του Προύθου
σχεδίες και κολυμβητές
του Μάη αφθονία από πασχαλιές
γύρω απ’ τα φανάρια
χορεύουν του Μάη σκαθάρια
το θάνατό τους
τέσσερις γλώσσες
κοινωνούν μεταξύ τους
κανακεύουν τον αγέρα
μέχρι που πέσαν οι βόμβες
ανάσαινε ευτυχισμένη
η πόλη
Μητρική γη
[Mutterland]
Η πατρική μου γη είναι νεκρή
τη θάψανε
στη φωτιά
Ζω
στη μητρική μου γη
τη Λέξη
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Η Rose Ausländer (1901-1988) θεωρείται, μαζί με τη Nelly Sachs και τη Hilde Domin, μια από τις σημαντικότερες, εβραϊκής καταγωγής, γερμανόφωνες «ποιήτριες της εξορίας».
Γεννήθηκε στο Τσέρνοβιτς της Μπουκοβίνα, μια πόλη με πολυτάραχη ιστορία κατά τον 20ό αιώνα. Στην πόλη αυτήν, η ποιήτρια ξεκίνησε σπουδές φιλολογία και φιλοσοφίας. Το 1921 εγκαταστάθηκε στις ΗΠΑ, αλλά επέστρεφε κατά διαστήματα στην «πατρική γη» και τελικά παγιδεύτηκε στο γκέτο του Τσέρνοβιτς στις αρχές της δεκαετίας του 1940. Κατά την εφιαλτική εκείνη εμπειρία γνωρίστηκε με τον, επίσης εβραϊκής καταγωγής, Paul Celan, τον οποίο η ποιήτρια έκτοτε θαύμαζε ως κορυφαίο ποιητή. Τις παραμονές του πολέμου, το 1939, είχε εκδοθεί η πρώτη της συλλογή ποιημάτων.
Μετά την απελευθέρωση, εγκαταστάθηκε στη Ν. Υόρκη για περισσότερο από είκοσι χρόνια. Εκεί έγραψε αρχικά ποίηση στην αγγλική γλώσσα, όμως, με την ενθάρρυνση της φίλης της και σημαντικής ποιήτριας Marianne Moore, επέστρεψε στη «μητρική γη», τη γερμανική γλώσσα[i]. Τελικά, η Ausländer εγκαταστάθηκε στη Γερμανία την τελευταία εικοσαετία της ζωής της.
Τα δραματικά βιώματα σημαδεύουν το μεταπολεμικό ποιητικό έργο της: σε αυτό, επανέρχονται θέματα, όπως τα νεανικά χρόνια στην «πράσινη μητέρα» (έτσι αποκαλεί η ίδια τη γενέτειρά της Μπουκοβίνα), ο πόλεμος και ο εγκλεισμός, η «εξορία» από την πατρίδα. Για την Ausländer, η ποίηση είναι ρητά μια ζωτική ανάγκη. Η γραφή της παραλληλίζεται συχνά με αυτήν του Celan, καθώς γίνεται προσπάθεια για μια απογυμνωμένη όσο και ξεκάθαρη έκφραση, μακριά από οποιαδήποτε ρητορεία που συσκοτίζει την (ποιητική) αλήθεια.
___
[i] Η «μητρική γη» στο τέλος του φερώνυμου ποιήματος ταυτίζεται με τη λέξη Wort, η οποία στα Γερμανικά είναι αμφίσημη: σημαίνει επίσης τον Λόγο. Στην παρούσα μετάφραση προτιμήθηκε η Λέξη (με κεφαλαίο το Λ, ως γενικότερη έννοια), καθώς στη γλώσσα μας ανήκει στο ίδιο γένος με τη Γη. Εξάλλου, η ίδια η Ausländer τονίζει τη σημασία της λέξης στην ποίησή της: «Γιατί οι λέξεις μού υπαγορεύουνε: γράψε μας! Θέλουν να ’ναι ενωμένες, να γίνουν ένα. Λέξη με λέξη με λέξη».
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
Μετάφραση | Joseph Roht, Ο ξεχωριστός μαθητής ( 1916)
30/01/2024, 7:39 μμ -
-
Mετάφραση: “Il dolore”, Irma Kurti
09/01/2024, 8:17 μμ -
Τρία ποιήματα του Κωστή Παλαμά στ’ αγγλικά
12/12/2023, 8:52 μμ -
Δύο ποιήματα του Mosab Abu Toha
12/12/2023, 8:51 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Διήγημα: “Η κούνια που με κούναγε.”
Γράφει η Άννα Mπαλτατζή // * Η κούνια που με κούναγε. Η θεία μου η Αμαλία ήταν κωφάλαλη. Αρρώστησε μικρή από μηνιγγίτιδα. Λέγαν ότι ήταν πολύ όμορφη νέα .Είχα δει και μια παλιά φωτογραφία,
Περισσότερα -
Ποίηση: “Ατελέσφορος Ικεσία”
Του Αριστείδη Ι. Φρυδά // Ατελέσφορος Ικεσία Γονυπετής ικέτης προσέρχομαι ‘μπρος τον βωμό, μα εσείς ανεστραμμένοι κορμοί της Κνωσσού τον εριόστεπτο κλάδο αποθώντας και τον κριγμό των αιώνων αφηφώντας, του Ταύρου το μαρτύριο προκαλείτε
Περισσότερα -
Διήγημα: «Απάνω τους ωρέ Έλληνες»
Του Ελισσαίου Βγενόπουλου // Απάνω τους ωρέ Έλληνες «Ο προς την θάλασσαν πύργος, είναι εξαίρετον δείγμα Ιταλικής φρουριακής τέχνης. Έχει το φρούριον εμβαδόν 24 στρεμμάτων, ήτοι όσον και το Παλαμήδι. Η άμυνα
Περισσότερα -
Δυο μονόπρακτα
Της Ελευθερίας Λαγού // * ΤΟ ΕΙΔΩΛΟ Ξεχύθηκαν οι σκιές στο πνιγηρό δωμάτιο από την ορθάνοιχτη μπαλκονόπορτα χρυσοκόκκινες. Οι μπορντό βελούδινες κουρτίνες τινάχτηκαν αέρινα στο αναπάντεχο ράπισμα του δειλινού για καλωσόρισμα. Προσπέρασε αδιάφορα το είδωλό του
Περισσότερα -
Δι’ εσόπτρου
Γράφει η Εύα Μ. Μαθιουδάκη // * «Οι αφετηρίες» Μαρία Λιάκου επιμέλεια σειράς: Νέστορας Πουλάκος Vakxikon.gr, 2015 92 σελ. ISBN 978-618-5144-33-3 Τα ταξίδια είναι σαν τα ισπανικά χάνια, les auberges espagnoles, έλεγε ο Stendhal, πηγαίνεις κουβαλώντας πάντα
Περισσότερα -
Ποίημα: “Μεγάλη Πέμπτη”
Της Νατάσας Αθηαινίτου – Κυπριανού // Μεγάλη Πέμπτη Ακίνητη κοιτώντας τ’ αγκάθινο στεφάνι που Σου φόρεσαν με ένα κρίνο λευκό απ’ τον παιδικό μου κήπο σου χαϊδεύω απαλά τις κατακόκκινες σταγόνες στο πάλλευκό Σου μέτωπο. Αίφνης τ’
Περισσότερα -
Τρία ποιήματα
Της Μαίρης Πέστροβα // Πνίγονται τα συναισθήματα; Φωνάζω να μ’ ακούσεις από παιδί επιμένω να διαρρηγνύω πόρτες χωρίς την άδειά τους σφιχτά χείλη έχουν για πόμολα και του Ιούδα το φιλί στην άκρη γλυκόπικρης αγάπης
Περισσότερα