Fractal

12 Aυγούστου – Τόμας Μαν

Eπιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα //

 

 

Ο  Τόμας Μαν που έφυγε σαν σήμερα το 1955 ήταν Γερμανός συγγραφέας, βραβευμένος με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1929. Τα ιδιαίτερα συμβολικά, ειρωνικά και ταυτόχρονα επικά μυθιστορήματα και νουβέλες του εμφανίζουν αξιοσημείωτη παρατήρηση της ψυχολογίας του καλλιτέχνη και του διανοούμενου. Η ανάλυση και κριτική του της ευρωπαϊκής και γερμανικής ψυχής χρησιμοποίησε εκσυγχρονισμένες γερμανικές και βιβλικές ιστορίες, όπως και τις ιδέες των Γκαίτε, Νίτσε και Σοπενχάουερ. Ο μεγαλύτερος αδελφός του ήταν ο ριζοσπάστης συγγραφέας Χάινριχ Μαν.

 

«Είναι ένας από τους ελάχιστους συγχρόνους μας, τον οποίο μπορούμε να θαυμάζουμε ανεπιφύλακτα. Το έργο του είναι αψεγάδιαστο, το ίδιο και η ζωή του», έλεγε το 1937 για τον Τόμας Μαν ο Αντρέ Ζιντ, επιδαψιλεύοντας επαίνους στη συνεπή αντιναζιστική στάση του Μαν, που προείδε τη ναζιστική λαίλαπα πολύ πριν αυτή ξεσπάσει στην Ευρώπη, αλλά και στο αδιαμφισβήτητο συγγραφικό ταλέντο του. Το πολυσύνθετο έργο του σφράγισε τον 20ο αιώνα.

Μετά τον θάνατο του πατέρα του το 1891 και το κλείσιμο της εταιρείας του, ο Τόμας Μαν και η οικογένειά του μετακόμισαν στο Μόναχο. Εκεί ο Τόμας Μαν τελείωσε το γυμνάσιο και σπούδασε ιστορία, οικονομικά, ιστορία της τέχνης και λογοτεχνία. Στο Μόναχο, όπου έζησε μέχρι το 1933, ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως συγγραφέας, δημοσιεύοντας το πρώτο του διήγημα Der Kleine Herr Friedmann στο περιοδικό Simplicissimus το 1898.

Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου υποστήριζε τον Κάιζερ Γουλιέλμο Β΄ (Wilhelm ΙΙ) και ήταν αντίθετος με τον φιλελευθερισμό. Σταδιακά οι πολιτικές του θέσεις άλλαξαν, άρχισε να υποστηρίζει τον φιλελευθερισμό και τις δημοκρατικές αρχές, ενώ αργότερα εξέφρασε συμπάθεια προς τις σοσιαλιστικές ιδέες. Κατήγγειλε δημοσίως τον εθνικοσοσιαλισμό και ενεθάρρυνε την αντίσταση από την εργατική τάξη. Τα βιβλία του, σε αντίθεση με τα βιβλία του αδερφού του Χάινριχ και του γιου του Κλάους, δεν κάηκαν δημόσια από το ναζιστικό καθεστώς το 1933, ίσως επειδή οι Ναζί φοβήθηκαν τον αντίκτυπο που θα είχε η δημόσια καταστροφή των βιβλίων ενός συγγραφέα που είχε τιμηθεί με το Νόμπελ Λογοτεχνίας τέσσερα χρόνια νωρίτερα.

Το 1936 πήρε την τσεχοσλοβακική υπηκοότητα και του αφαιρέθηκε η γερμανική. Το 1939 έφυγε για τις Η.Π.Α., όπου δίδαξε στο πανεπιστήμιο Πρίνστον και πέντε χρόνια αργότερα απέκτησε την αμερικανική υπηκοότητα. Στην Ευρώπη επέστρεψε το 1952 και εγκαταστάθηκε κοντά στη Ζυρίχη. Πέθανε το 1955.

Έχει πει:

 

• Οι ιδέες δεν επιβιώνουν αν δεν έχει κανείς την ευκαιρία να παλέψει γι’ αυτές.

• Ο πόλεμος είναι μια δειλή απόδραση από τα προβλήματα της ειρήνης.

• Η ανθρώπινη λογική το μόνο που χρειάζεται είναι να θέλει περισσότερο από τη μοίρα, και γίνεται μοίρα.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top