Fractal

☆ Θέατρο. Άργησα, αλλά την είδα. Την «Πόρνη από πάνω»

Γράφει ο Παύλος Λεμοντζής //

 

 

 

Κλείνει αισίως δέκα χρόνια στο σανίδι. Αυτή η πόρνη. Η από πάνω.  Όχι στο κρεββάτι ούτε στον δρόμο με τα κόκκινα φανάρια. Αυτή η πόρνη, η  κατ’ ουσία «από πάνω» πόρνη, δεν έχει  τα  φαντεζί  φτιασιδώματα, δεν έχει ζαρτιέρες κι ανοικτό, ξέχειλο μπούστο, δε ζει σε λαϊκή  γειτονιά, δεν έχει ταρίφα. Είναι σκέτα, από πάνω. Γι’ αυτό  έγινε θρύλος ως «πουτάνα ζωή». Έγινε και τραγούδι από  ευμεγέθεις συνθέτες, έγινε και  έργα.  Ένα, απ’ τον Αντώνη Τσιπιανίτη.

Πετυχημένο έργο με «γάντι» τίτλο. Δηλαδή, εύστοχο, καίριο, ευφάνταστο, ευρηματικό, εύστροφο,  εύσχημο αλλά  όχι ευσχήμονα. Επειδή η ευπρέπεια διδάσκεται. Και η ζωή –δάσκαλος, πρώτα σε περάνει απ’ το πεζοδρόμιο κι ύστερα απ’ τα βιβλία.

Αυτή η πόρνη, η από πάνω, γεμίζει θεατρικές  αίθουσες  εδώ και χρόνια. Κάθε φορά οι θεατές ανακαλύπτουν  κοινά σημεία  μαζί της, επειδή η ελληνική πραγματικότητα ξεδιπλώνεται από την πένα του συγγραφέα και μας δείχνει το πρόσωπο μιας κοινωνίας που, αφενός αποστρεφόμαστε και αφετέρου κρύβουμε κάτω από το χαλί της ηθικής μας.

 

 

 

 

Ένα κείμενο και, μάλιστα,  μονόλογος, σπάει το φράγμα του χρόνου για  μια δεκαετία, ενώ τα περισσότερα σύγχρονα  έργα «σβήνουν» σε λίγες  εβδομάδες, έστω μήνες. Η αλήθεια που πρεσβεύει, σε συνδυασμό με την πραγματική γλώσσα, τη  χωρίς εντυπωσιασμούς, με  την σκηνοθετική  απλή, γήινη ματιά  του Σταμάτη Πατρώνη και με το ρεσιτάλ ερμηνείας  της Κατερίνας Διδασκάλου δημιουργούν  ένα  χρονικό ελιξίριο.

Η Ερατώ, το κεντρικό  πρόσωπο της ιστορίας,  είναι  η εν δυνάμει μητέρα μας, η αδερφή μας, η γειτόνισσά μας, η συνάδελφός  μας , εμείς οι ίδιοι. Είναι η γυναίκα  που υποφέρει τα πάνδεινα, προκειμένου να συνεχίσει να ζει με την ελπίδα  ενός καλύτερου αύριο. Παλεύει, πέφτει, σηκώνεται και, μαζεύοντας τα κομμάτια της,  αναζητεί ξανά το φως. Σχεδόν αμπαρωμένη σ’ ένα διαμέρισμα, μακριά απ’ την ζωή, αναζητά τη ζωή. Ο άνδρας –αφέντης της, της ευνουχίζει τα όνειρα, της δεσμεύει τη νιότη της  και κείνη υπάρχει μονάχα στον πλασματικό της κόσμο. Δικαιολογεί τις πράξεις του, μα και επαναστατεί, όταν ο πόνος πιάνει κόκαλο. Μόνη συντροφιά στον εγκλεισμό της τα  βογγητά πόθου τής  πόρνης στο πάνω όροφο. Την ακούει απ’ το υπνοδωμάτιό της, τη φαντάζεται, τη ζηλεύει, την νιώθει, τη συμμερίζεται.

Το κείμενο του Αντώνη Τσιπιανίτη είναι ο καθρέφτης της κοινωνίας μας , έχει γωνίες με εκπλήξεις, αλλά  αντικατοπτρίζει την  πραγματική ζωή.

 

 

 

 

Μία γυναίκα από την Πρέβεζα ακολουθεί τον αστυνομικό σύζυγο της στην Αθήνα. Μένει σ’ ένα τυπικό διαμέρισμα του αθηναϊκού κέντρου. Ακριβώς από πάνω μετακομίζει μία πόρνη. Το δράμα μίας  χώρας εκτυλίσσεται στη σκηνή παράλληλα με την τραγωδία της γυναίκας από την Επαρχία. Ο θεατής  σύντομα  συμμαζεύει σε μια άκρη του μυαλού του  την ιστορία, τα μηνύματα, την καταπίεση, την πόρνη, τον αστυνομικό, τον πόνο της Ερατώς. Επειδή η ερμηνεία της Κατερίνας Διδασκάλου καθηλώνει και υπερέχει όλων.

Παρακολουθούμε  τη ροή του έργου  ακολουθώντας  την έκφραση του προσώπου της. Ο μονόλογος,  ίσως  να  πείτε,  είναι μόδα που επικρατεί για συγκεκριμένους λόγους. Είτε οικονομικούς, είτε αυταρέσκειας, επιδειξιμανίας. Πιθανώς ναι, αλλά εδώ η εξαιρετική ηθοποιός  Κατερίνα Διδασκάλου, δεν αναλώνεται  σε υπερβολικές σωματικές δράσεις, δεν καταφεύγει  σε αλλεπάλληλες, περιττές αλλαγές κοστουμιών, μόνο στη μια- συμβολική και  στα χρώματα μαύρο – κόκκινο-  που απαιτεί το κείμενο. Κι η ερμηνεία της είναι  αυτή που μας κρατά  δέσμιους στα εβδομήντα λεπτά της παράστασης. Όχι με το ελάχιστο, αλλά με το ουσιώδες.

Η ουσία θριαμβεύει. Η  ίδια η πράξη της αφήγησης, το ήθος κι η ακρίβεια με την οποία τελείται , είναι απείρως σημαντικότερη από το αφηγούμενο περιεχόμενο.

Πρόκειται για έναν εσωτερικό μονόλογο, όπως αναφέρεται στις γραφές. Η σημαντική  ερμηνεύτρια φέρνει  στην επιφάνεια την αδιάκοπη ροή σκέψεων, εικόνων, αναμνήσεων, συνειρμών και εντυπώσεων που διασχίζουν την ψυχή και το νου της ηρωίδας, σα να ήταν δυνατόν να διατυπωθούν αυτόματα  όλα αυτά σε λόγο, τη στιγμή ακριβώς που γεννιούνται.

Δικαίως  αποθεώνεται στον χαιρετισμό. Πιστεύω ότι  αυτή η «Πόρνη από πάνω» δεν τελείωσε τις στάσεις της. Έχει μπόλικη διαδρομή ακόμη.

 

Η παράσταση περιοδεύει. Αυτές  τις μέρες είναι στην Κύπρο.

 

Συντελεστές

  • Σκηνοθεσία: Σταμάτης Πατρώνης
  • Φωτισμοί: Ελένη Αναγνωστοπούλου
  • Καλλιτεχνική επιμέλεια: Μηνάς Μινατσής
  • Κοστούμια: Δημήτρης Ανδριανός
  • Μουσική επιμέλεια: Μιχάλης Ρουμπής, Ιωάννης-Ιόλαος Μανιάτης
  • Βοηθός σκηνοθέτη: Μιχάλης Ρουμπής
  • Επιμέλεια σκηνικού: Ματθαίος Δαμίγος

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top