Fractal
Home / ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ / Ο Ιμπρεσιονισμός
22/08/2018, 9:14 πμ

Ο Ιμπρεσιονισμός

Γράφει ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης //

 

 

Εισαγωγή

            Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα εμφανίστηκε στη Γαλλία ένα νέο ρεύμα στην ζωγραφική, ο Ιμπρεσιονισμός (Impression = εντύπωση). Οι καινοτομίες του νέου ρεύματος ήταν η ζωγραφική στη φύση και η χρήση του φυσικού φωτισμού με τις μεταβολές και τις διαβαθμίσεις του με βάση τα καιρικά φαινόμενα, την επιρροή από τα γιαπωνέζικα χαρακτικά και την τεχνική της φωτογραφίας, καθώς και την διάλυση της φόρμας.[1] Σημαντικοί εκπρόσωποι ήταν ο Claude Monet (1840-1926), ο Edgar Degas (1834-1917), ο Auguste Renoir (1841-1903), κ.ά.[2] Αξιοσημείωτο είναι ότι στη λογοτεχνία το αντίστοιχο αισθητικό ρεύμα με τον ιμπρεσιονισμό είναι ο συμβολισμός.

 

Εικόνα 1. Claude Monet. «Ο σιδηροδρομικός σταθμός Saint-Lazare» (1877). Ελαιογραφία σε καμβά, 76 x 104 cm, Musée d’Orsay, Paris.

 

 

Ιστορικό πλαίσιο

Το νέο αισθητικό ρεύμα πρωτοεμφανίστηκε το 1874 στην έκθεση της Ανώνυμης Εταιρείας Καλλιτεχνών, Ζωγράφων, Χαρακτών και Γλυπτών, στην οποία πρωταγωνίστησε ο φτωχός ζωγράφος από τη Χάβρη Claude Monet με την παρουσίαση κάποιων τοπιογραφιών που τις ονόμασε Impressions (εντυπώσεις).

 

Ανάλυση του έργου

Στον πίνακα της εικόνας 1 παρουσιάζεται ένας σιδηροδρομικός σταθμός με τις ράγες, τρεις αμαξοστοιχίες, κτήρια και ανθρώπους. Οι δυο αμαξοστοιχίες παρουσιάζονται μετωπικά και φαίνονται οι ατμομηχανές με τα φουγάρα τους και τον καπνό τους καθώς εισέρχονται στον σταθμό. Η τρίτη απεικονίζεται με το τελευταίο βαγόνι κατά την αναχώρησή της. Μια  τεράστια γυάλινη σκεπή καλύπτει την οροφή του σταθμού, ενώ στην δεξιά πλευρά της σύνθεσης απεικονίζονται ανθρώπινες φιγούρες με τα πρόσωπα και τα ρούχα τους. Στο βάθος διακρίνονται πολυόροφα χρωματιστά κτήρια με φόντο τον  μπλε ουρανό και τον καπνό των τραίνων. Ο πίνακας απεικονίζει τον σιδηροδρομικό σταθμό του Αγίου Λαζάρου στη Γαλλία, η οποία φιλοτεχνήθηκε το 1877 και είναι μια ελαιογραφία του Claude Monet του σημαντικότερου εκπροσώπου του Ιμπρεσιονισμού, η οποία βρίσκεται στο Μουσείο d’Orsay στο Παρίσι.

 

Εικόνα 2. Ο Claude Monet το 1899. Φωτογραφία του διάσημου φωτογράφου Nadar.

 

Τεχνοτροπία

Η τεχνοτροπία της σύνθεσης χαρακτηρίζεται από την απουσία περιγράμματος στα απεικονιζόμενα αντικείμενα και πρόσωπα, την αποτύπωση της συγκεκριμένης εικόνας σε μια δεδομένη στιγμή και την δισδιάστατη απεικόνιση των ανθρώπινων φιγούρων. Η ασάφεια των περιγραμμάτων συνδυάζεται με τον σκιοφωτισμό, ο οποίος επηρεάζεται από την ηλιοφάνεια, τη συννεφιά και τον καπνό των ατμομηχανών. Το «παιχνίδι των χρωμάτων» εξασθενεί και τονίζεται ανάλογα με το φώς που περνά μέσα από τη γυάλινη σκεπή, η οποία πότε δίνει μια σκοτεινή σκιά σε μια μερίδα ανθρώπινων φιγούρων που περιμένουν και στα τραίνα, και πότε φωτίζει κάποιους επιβάτες, μια ατμομηχανή που έρχεται και τα πολυόροφα κτήρια της συνοικίας. Η δισδιάστατη απεικόνιση των ανθρώπινων φιγούρων θυμίζει τα γιαπωνέζικα χαρακτικά, ενώ η συγκεκριμένη εικόνα δίνει την εντύπωση φωτογραφικού στιγμιότυπου.

Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι ο ζωγράφος πήγε στο συγκεκριμένο σταθμό, γοητεύθηκε από τη σκέδαση του φωτός μέσα από τη γυάλινη σκεπή τη δεδομένη χρονική στιγμή και αποτύπωσε στον καμβά την πραγματική καθημερινή δραστηριότητα του παριζιάνικου σιδηροδρομικού σταθμού.[3]

 

Βιβλιογραφία

  1. Εμμανουήλ Μ., Πετρίδου Β., Τουρνακιώτης Π., Η Ιστορία των Τεχνών στην Ευρώπη, Τόμος Β, Εικαστικές Τέχνες στην Ευρώπη από τον 18ο ως τον 20ο αιώνα, ΕΑΠ, Πάτρα 2
  2. Gobrich Ε.Η., To Χρονικό της Τέχνης, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1994, σ. 520.

 

Διαδικτυακή πηγή εικόνων  www.webgallery of art.com, 7/4/2018.

 

 

[1]Μ. Εμμανουήλ, Β. Πετρίδου, Π. Τουρνακιώτης, Η Ιστορία των Τεχνών στην Ευρώπη, Τόμος Β, Εικαστικές Τέχνες στην Ευρώπη από τον 18ο ως τον 20ο αιώνα, ΕΑΠ, Πάτρα 22008, σ. 39-40.

[2]Ό. π., σ. 43-47.

[3]Ε. Η.Gobrich, To Χρονικό της Τέχνης, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1994, σ. 520.

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top