Fractal
Home / Κριτική θεάτρου / Σημείωμα ενός θεατή για την παράσταση «ΜΗΔΕΙΑ» σε σκηνοθεσία Frank Castorf (Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου 21 και 22 Ιουλίου 2023)
01/08/2023, 6:38 μμ

Σημείωμα ενός θεατή για την παράσταση «ΜΗΔΕΙΑ» σε σκηνοθεσία Frank Castorf (Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου 21 και 22 Ιουλίου 2023)

Γράφει η Νάντια Τράτα //

 

 

 

Σημείωμα ενός θεατή για την παράσταση «ΜΗΔΕΙΑ» σε σκηνοθεσία Frank Castorf

(Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου 21 και 22 Ιουλίου 2023)

 

 

Ένα καυτό απόγευμα, μία υπέροχη δύση, ανηφορίζω προς το θέατρο, ένα θρόισμα ψιθύρων συνοδεύει τα βήματά μου. Φθάνοντας πίσω από τη σκηνή αρχίζω να την κυκλώνω σταδιακά για να προχωρήσω προς τη θέση μου. Στέκομαι ξαφνιασμένη, πλήθος από πλαστικά μπουκάλια, τόσα πολλά που κανείς (είμαι βέβαιη) θα δυσκολευόταν απίστευτα να τα παραμερίσει για να βαδίσει χωρίς να σκοντάψει στην ορχήστρα, σκηνές camping διαφόρων μεγεθών, ένα καρότσι σούπερ μάρκετ, λευκές πλαστικές καρέκλες, δυο-τρεις ειδικοί σάκοι για τα μπάζα, ένα συνοθύλευμα από ετερόκλητα, απροσδόκητα στην σημειολογία τους αντικείμενα, μία οθόνη LED στέκεται από πάνω τους, στη μαρκίζα που στεφανώνει την οθόνη βρίσκεται το λογότυπο της Coca Cola αποκαθηλωμένο.

Η παράσταση αρχίζει, εικόνες από ένα μέλλον σε χρόνο τετελεσμένο προβάλλονται στην οθόνη, εργοστάσια, έρημοι τόποι, κτίρια με συνθήματα, κόσμοι δυστοπικοί που σταδιακά αφυπνίζουν τον θεατή και τον παίρνουν από το χέρι για να τον οδηγήσουν σε ένα μονοπάτι θεατρικής ανάγνωσης δύσβατο αλλά με ουσιαστικό, πλούσιο αντάλλαγμα. Όσοι φυσικά ήρθαν απροετοίμαστοι και περίμεναν να παρακολουθήσουν μία συμβατική παράσταση αρχαίου δράματος, στερεοτυπική και αναμενόμενη εξεπλάγησαν, δυσκολεύτηκαν και κάποιοι πεισματικά αρνήθηκαν να περάσουν το όριο, τις συντεταγμένες μίας περίκλειστης, κλασσικής ανάγνωσης ενός αρχαίου δράματος….. Μα, πάλι, ο σκηνοθέτης υπήρξε ειλικρινής από την πρώτη στιγμή καθώς έχει ήδη δώσει το στίγμα του: Καλλιτεχνικός διευθυντής της Volksbühne am Rosa-Luxemburg-Platz από το 1992 έως το 2015, στοχαστικός και τολμηρός εκφραστής του λεγόμενου «postdramatic theatre», έννοια την οποία εισήγαγε ο σπουδαίος γερμανός θεατρολόγος Hans-Thies Lehmann στο ομώνυμο βιβλίο του, έδωσε στη Μήδεια του Ευριπίδη μία νέα, απροσδόκητα πολύπλευρη διάσταση.

Χειροκρότησα με την ψυχή μου στο τέλος της παράστασης, ενθουσιάστηκα γιατί ένιωσα πως έτσι κάπως τα αρχαία κείμενα παραμένουν ζωντανά, διαχρονικά, σύγχρονα. Η ποιητική απόδοση του έργου από τον Στρατή Πασχάλη συνάντησε την εύστοχη μετάφραση από την Ελένη Βαροπούλου έργων του Heiner Müller (Ρημαγμένη όχθη, Μήδειας υλικό, Τοπίο με Αργοναύτες), ενώ συμπληρωματικά κείμενα-σπαράγματα ήρθαν σαν χορός αρχαίας τραγωδίας να συνοδεύσουν τη θεατρική πράξη. Οι εικόνες που προβάλλονταν στην οθόνη (η πράξη εντός και εκτός του κουτιού – ένα επακριβώς out of the box θέατρο) και τα videos (Andreas Deinert) γίνονται προάγγελος των μελλούμενων επί σκηνής, το σκηνικό του Aleksandar Denic κερδίζει το στοίχημα ως μέσο σωματικής άσκησης των ηθοποιών αλλά και ως αισθητικής προβοκάτσιας και τέλος οι μουσικές επιλογές, όλα αποτέλεσαν στοιχεία αλληλένδετα σε μία θεατρική πανδαισία υψηλών συχνοτήτων που, παρόλα αυτά, δεν στέκεται στην επιφάνεια αλλά επιτρέπει υπόγειες διαδρομές σε κοινωνικοπολιτικοοικονομικά συνθήματα που βρίσκουν τη φωνή τους και ηχούν καθάρια και δυνατά καθώς αναδύονται με ορμή στην επιφάνεια.

Φυσικά, τίποτε από τη θεατρική αυτή μυσταγωγία δεν θα μπορούσε να συντελεστεί εάν οι ηθοποιοί που συμμετείχαν στην εξαιρετική αυτή παράσταση δεν είχαν ολόψυχα δοθεί σε αυτή τη μυσταγωγία: οι πέντε ηθοποιοί που υποδύθηκαν την τραγική ηρωίδα έδωσαν όλες το στίγμα τους, με την εξαιρετική Ευδοκία Ρουμελιώτη, την δωρική Αγγελική Παπούλια, την ικανότατη Μαρία Ναυπλιώτου, την δυνατή Στεφανία Γουλιώτη και την άξια Σοφία Κόκκαλη. Από τους άνδρες ηθοποιούς ο Νίκος Χανακούλας εντυπωσίασε, ο Νίκος Ψαρράς κινήθηκε με άνεση στους ρόλους του, ο Αινείας Τσαμάτης απέδωσε ικανοποιητικά.

Θα ήθελα να κλείσω το σημείωμα αυτό με τη σκέψη ότι ο κόσμος της αρχαίας δραματουργίας είναι ένα σύμπαν ολοζώντανο που η αλήθεια του φθάνει ως τις μέρες μας και είμαι βέβαιη πως θα συνεχίσει να συγκινεί και να εμπνέει και τις μελλοντικές γενιές. Η παράσταση της Μήδειας σε σκηνοθεσία Frank Castorf υπήρξε μία εξαιρετική απόδοση του μύθου στο σήμερα, ο σκηνοθέτης επέλεξε να χρησιμοποιήσει εργαλεία σύγχρονης θεατρολογίας επιτυγχάνοντας ένα καλλιτεχνικό αποτέλεσμα που προάγει τη διακειμενικότητα, την καινοτομία, την ρηξικέλευθη ανάγνωση, την ώσμωση μεταξύ παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος. Στέκομαι με σεβασμό μπροστά στο αρχείο κείμενο και αντιλαμβάνομαι ότι η γοητεία του βρίσκεται ακριβώς εδώ : διασχίζοντας τα όρια του χρόνου και του τόπου τα κείμενα της αρχαίας τραγωδίας τροφοδοτούν με υλικό τους δημιουργούς οι οποίοι εμπλουτίζουν κάθε φορά την απόδοση με νέο υλικό, με φρέσκιες ιδέες, με ευθύνη απέναντι στον θεατή και σεβασμό στο πρωτότυπο κείμενο.

Ιούλιος 2023

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top