Fractal
Home / ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ / Συνεντεύξεις συγγραφέων / ✔ Συνέντευξη με τις ποιήτριες Ιωάννα Καραμαλή και Ευτυχία Κατελανάκη
12/07/2022, 10:59 μμ

✔ Συνέντευξη με τις ποιήτριες Ιωάννα Καραμαλή και Ευτυχία Κατελανάκη

Συνέντευξη στον Γιάννη Παπαδόπουλο //

 

 

Ιωάννα Καραμαλή

 

 

Ιωάννα Καραμαλή: «Με ωθεί η αγωνία της ύπαρξης, η δίψα της μάχης με τον άλλον εαυτό, η ανάσα που πασχίζει να κερδίσει την αυταξία της και η κραυγή που μάχεται να μην αποσιωπηθεί»

 

Ευτυχία Κατελανάκη

 

 

Ευτυχία Κατελανάκη: «Το ποίημα ξεπηδά από μία ανάγκη για ζωή. Υποθέτω όσο υπάρχει αυτή η ανάγκη, θα γεννιούνται ποιήματα»

 

 

Πρόσφατα κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Βακχικόν, δύο ποιητικά βιβλία: οι «Χαρακιές σε άσπρους τοίχους» της Ιωάννας Καραμαλή και το «Ασθμένοντας» της Ευτυχίας Κατελανάκη. Ας γνωρίσουμε τις συγγραφείς.

 

 

-Τι είναι εκείνο που σας ωθεί να γράφετε;

Ιωάννα Καραμαλή: Με ωθεί η αγωνία της ύπαρξης, η δίψα της μάχης με τον άλλον εαυτό, η ανάσα που πασχίζει να κερδίσει την αυταξία της και η κραυγή που μάχεται να μην αποσιωπηθεί.

Ευτυχία Κατελανάκη: Μερικές φορές νιώθω το σώμα μου κόμπους που πάλλονται να λυθούν. Νιώθω να θέλω να μπω κι εγώ στον κόσμο, σε έναν κόσμο συχνά ξένο, αλλά δικό μας, όπου παλεύουμε να ζήσουμε αξιοπρεπώς, να ξορκίσω την αδικία και τον πόνο απ’ τη μία, να μη χάσω, ή, να βρω την ομορφιά και την αγάπη απ’ την άλλη. Αλλά να αδυνατώ. Εκεί έρχεται η ποίηση. Όταν ολοκληρώνεται η συγγραφή ενός ποιήματος, οι κόμποι στο σώμα λύνονται, υπάρχει μία αίσθηση “δικαίωσης”, καθώς οι πιο σύνθετες και αφηρημένες πτυχές της πραγματικότητας που ουρλιάζουν κάπου στο βάθος, αποκτούν μορφή, αναγνωρίζονται. Και μαζί με αυτές, αναγνωρίζεται και ο/η εαυτός/ή μας και η θέση μας στον κόσμο. Η ανάγκη για ζωή, λοιπόν, είναι η δύναμη που ωθεί στη συγγραφή.

 

-Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για εσάς είναι να καταφέρετε να εκφράσετε τη σκέψη σας πάνω στο χαρτί;

Ι.Κ.: Υπάρχουν φορές που είναι πολύ εύκολο γιατί συμβαίνει σαν μια έκρηξη, σαν λύτρωση, σαν το μόνο γιατρικό και τότε οι λέξεις σπάνε τα δεσμά και ελευθερώνονται πάνω στο χαρτί. Υπάρχουν όμως και φορές που είναι εξαιρετικά δύσκολο, όταν οι λέξεις φαντάζουν τόσο μικρές και αδύναμες στο να περιγράψουν και να προδώσουν τη σκέψη.

Ε.Κ.: Η καταγραφή της σκέψης πάνω στο χαρτί μου είναι κάτι πολύ οικείο και αναγκαίο. Είχα αρχίσει από πολύ μικρή να γράφω ημερολόγιο και είχα διαπιστώσει ότι με βοηθούσε πολύ στο να κρατώ μία ισορροπία και να συνειδητοποιώ τι μου συμβαίνει. Με τον καιρό, ωστόσο, ένιωθα ότι το ημερολόγιο δεν είναι αρκετό. Όσο και να γράφει κάποιος/α σε ημερολόγιο, δεν αρκεί, για να καλύψει την ανάγκη έκφρασης της περιπλοκότητας των σκέψεών του/της και του κόσμου. Έτσι, άρχισα να συνειδητοποιώ ότι μέσα σε έναν στίχο, πόσο μάλλον σε ένα ποίημα, μπορούν να χωρέσουν τελικά αναρίθμητες λέξεις και σκέψεις. Κάπως έτσι κατέληξα στην ποίηση ως τρόπο έκφρασης.

 

-Ποιες είναι οι επιρροές σας;

Ι.Κ.: Οι επιρροές μου τοποθετούνται κυρίως στην ιταλική και την ισπανοαμερικάνικη λογοτεχνία, που είναι τα δύο πιο σημαντικά πεδία των σπουδών μου. Αγαπώ τον Antonio Tabucchi, τον Ungharetti, τον Montale, τον Leopardi και την υπέροχη και αφοπλιστική Alda Merini. Αγαπώ ακόμα τον Octavio Paz, τον José Asunción Silva, την Castellanos, την Alfosina Storni, τον Leopoldo Lugones και τον Neruda. Ενώ από την ελληνική λογοτεχνία κρατώ μέσα στην καρδιά μου πάντα τον Καρυωτάκη, τον Λειβαδίτη, τον Γιάννη Ρίτσο, τη Γώγου, τον Χριστιανόπουλο και φυσικά τον Τίτο Πατρίκιο.

Ε.Κ.: Οι λογοτεχνικές μου επιρροές είναι κυρίως η μεταπολεμική ελληνική και νεότερη (ελληνική και ξένη) ποίηση.

 

-Ποια θεματολογία κρατεί τον κυρίαρχο ρόλο στα έργα σας;

Ι.Κ.: Θεωρώ ο κύριος θεματικός άξονας των ποιημάτων μου είναι η ύπαρξη με όσα εκείνη περικλείει μέσα της, πιο συγκεκριμένα θα το έθετα  ως ύπαρξη – συνύπαρξη – ανυπαρξία.

Ε.Κ.: Το παρόν μας. Tο “ασθμένοντας” αποτελεί μία οπτική των θεμάτων που μας απασχολούν σήμερα. Στην καθημερινή ζωή, το κάθε θέμα που μας απασχολεί σε προσωπικό επίπεδο τοποθετείται και καθορίζεται από ένα ευρύτερο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο. Έτσι και το κάθε ποίημα ξεκινάει με μία συγκεκριμένη προσωπική αφορμή συγγραφής, αλλά είναι δεμένο με το κοινωνικοπολιτικό περιβάλλον του.

 

 

-Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας.

I.K.: Οι Χαρακιές σε άσπρους τοίχους είναι η πρώτη μου ποιητική συλλογή και περιέχει ποιήματα που γράφθηκαν μεταξύ των χρόνων. Ποιήματα που φωτίζουν την εσωτερική πάλη, τον έρωτα και το πάθος σε κάθε έκφανση της ύπαρξης που αναφέρθηκε. Κάποια ποιήματα εκ πρώτης όψης μοιάζουν αρκετά λυπημένα, με μια δεύτερη ματιά μαρτυρούν το παράδοξο της γέννησης της δύναμης μέσω πλήρους αποδυνάμωσης του εαυτού.

Ε.Κ.: Το “ασθμένοντας” αποτελείται από 43 ελευθερόστιχα ποιήματα, γραμμένα τη χρονική περίοδο 2018-2022. Αφορμή για το κάθε ποίημα αποτελούν εικόνες, ήχοι, συναισθήματα της καθημερινότητας. Ο τίτλος είναι μία σύνθεση των εννοιών του “ασθμαίνω” και “μένω” και υποδηλώνει την ασθματικότητα η οποία θεωρώ ότι αποτελεί ένα χαρακτηριστικό της εποχής που ζούμε, ως αποτέλεσμα της αγωνίας και του αγώνα μας, της επιθυμίας μας για αλλαγή και ανάσα, και την παραμονή μας, ωστόσο, σε μία κατάσταση, στο παρόν.

 

-Συγγραφέας γεννιέσαι ή γίνεσαι;

I.K.: Είναι ένα ερώτημα στο οποίο δεν μπορώ να απαντήσω, γιατί κάθε απάντηση θα έμοιαζε αυθαίρετη αφού το μεν ή το δε, θα ήταν μια γενίκευση. Θεωρώ ότι η πορεία στη ζωή των ανθρώπων ακολουθεί τη λογική αντιστοιχία του: γεννιέσαι – φωτίζεσαι, γίνεσαι – φωτίζεις, οπότε θα ήταν σαν να έπρεπε να απαντήσω σε ένα ερώτημα ύπαρξης και δημιουργίας μεταξύ ήλιων και άστρων, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο καθώς ξεπερνά το πεδίο δράσης μου και το επίπεδο βεβαιότητας που θα περιείχε η απάντηση μου.

Ε.Κ.: Γίνεσαι. Επηρεάζεσαι καθοριστικά από το περιβάλλον στο οποίο γεννήθηκες και μεγάλωσες.

 

-Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι στον τομέα της λογοτεχνίας τι θα ήταν αυτό;

I.K.: Θα ήθελα όχι να αλλάξω αλλά να βιώσω ξανά ένα νέο κύμα κινημάτων καινοτομίας όπου θα ερχόμουν αντιμέτωπη ως αναγνώστρια ή ως συγγραφέας με νέα είδη έκφρασης και σύνθεσης, είδη ασύλληπτα ίσως στο τώρα όπως συνέβη στις αρχές του 20ου αιώνα. Με γοητεύει πολύ εκείνη η λογοτεχνική εποχή.

Ε.Κ.: Τη θέση της λογοτεχνίας στην καθημερινότητα. Η λογοτεχνία να μην είναι αποκομμένη από την πλειοψηφία των ανθρώπων. Να μη θεωρείται ότι αποτελεί “προνόμιο” των “διαβασμένων”.

 

-Έχετε επόμενα συγγραφικά σχέδια;

I.K.: Τα επόμενα συγγραφικά μου σχέδια περιέχουν σίγουρα μια συλλογή διηγημάτων σχετική με την μοναξιά και τον περιορισμό των ανθρώπων. Κάποια από αυτά τα διηγήματα έχουν γεννηθεί και βασιστεί πάνω στους αγαπημένους μου περιθωριακούς λογοτεχνικούς ήρωες που επιθυμώ να φέρω στο επίκεντρο. Η επόμενη ποιητική μου συλλογή, θα χρειαστεί λίγο περισσότερο χρόνο καθώς πρέπει να κοπάσουν οι κραυγές των ποιημάτων που ήδη κυκλοφορούν.

Ε.Κ.: Δεν υπάρχουν ξεκάθαρα μελλοντικά συγγραφικά σχέδια. Το ποίημα ξεπηδά από μία ανάγκη για ζωή. Υποθέτω όσο υπάρχει αυτή η ανάγκη, θα γεννιούνται ποιήματα.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top