Fractal

 3 Αυγούστου – Ηλίας Βενέζης

Επιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα //

 

Ο  Ηλίας Βενέζης (πραγματικό όνομα Ηλίας Μέλλος), που έφυγε σαν σήμερα το 1973, ήταν Έλληνας συγγραφεας, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Έγινε γνωστός για τα μυθιστορήματά του “Αιολική Γη”, “Το νούμερο 31328” και φυλακίστηκε στις φυλακές αβέρωφ στο block C.

 

Κατά τη μικρασιατική καταστροφή του 1922 πιάστηκε αιχμάλωτος και στάλθηκε στα εργατικά τάγματα της Ανατολής. Κατάφερε τελικά να επιβιώσει και κατέφυγε μαζί με άλλους πρόσφυγες στη Μυτιλήνη. Το 1923 έφθασε στην Αθήνα, όπου και εγκαταστάθηκε. Εργάστηκε ως ανώτερος υπάλληλος στην Εθνική Τράπεζα. Στα χρόνια της κατοχής συνελήφθηκε από τους Γερμανούς και στάλθηκε σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως στο Χαϊδάρι. Κατόρθωσε όμως κι αυτή τη φορά να επιζήσει. Το 1957 εξελέγη ακαδημαϊκός.

Έγραψε μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα και ταξιδιωτικές εντυπώσεις. Ολόκληρο το έργο του το σφράγισε η οδυνηρή περιπέτεια του ιδίου και ολόκληρου του Ελληνισμού στη Μικρά Ασία. Το 1931 εξέδωσε το μυθιστόρημα “Το νούμερο 31328”, το οποίο είναι εμπνευσμένο από τις προσωπικές του εμπειρίες ως αιχμάλωτος στην Ανατολή. Στο μυθιστόρημα αυτό περιγράφει με ζωντανά χρώματα και πολλή παραστατικότητα τις διώξεις, τις παντός είδους κακουχίες που υπέστη ο Ελληνισμός της Μ. Ασίας από την καταστροφή του 1922. Το 1939 δημοσίευσε το μυθιστόρημα “Γαλήνη”, ενώ το 1943 την “Αιολική Γη”.

…………..«Ηταν η μέρα που γύριζα στη Μυτιλήνη από τα κάτεργα της Ανατολής. Η αποβάθρα ήταν γεμάτη κόσμο. Ολοι ήθελαν να μου σφίξουν το χέρι, να μου μιλήσουν, να με ρωτήσουν για τους δικούς τους, που είχαν μείνει στην απέναντι αιολική γη… Τότε πλησίασε ένας άγνωστος άνθρωπος, ο Μυριβήλης! Μου έσφιξε το χέρι και με ρώτησε:

– Τι σκοπεύεις να κάνεις τώρα;
– Να ξεχάσω! είπα απλά.
– Πρέπει να τα γράψεις όλα.
– Ολα; ρώτησα με αγωνία.
– Ολα».

Ετσι άρχισαν όλα. Ο Ηλίας Βενέζης μόλις έχει γυρίσει στη Μυτιλήνη, ύστερα από την αιχμαλωσία του από τους νικητές Τούρκους στα κάτεργα της Ανατολής, και περιγράφει σε μια συνέντευξή του («Απογευματινή», 5.6.1969) πώς ο Μυριβήλης τον έπεισε να αρχίσει να γράφει τα δεινά του. Από αυτές τις προσωπικές μαρτυρίες προέκυψε η άτυπη τριλογία “Αιολική Γη”, Το “Νο 31328”, “Γαλήνη”, η οποία εκφράζει και τις τρεις περιόδους των περιπετειών των Ελλήνων της αιολικής γης, πριν, κατά και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. (πηγή:tovima.gr)

Έγραψε και ένα θεατρικό έργο με τίτλο “Μπλοκ C” (1945), το οποίο βασίζεται σε εμπειρίες του από τα χρόνια της γερμανικής κατοχής. Ακόμα έγραψε και ταξιδιωτικές εντυπώσεις όπως το “Φθινόπωρο στην Ιταλία” (1950) και την “Αμερικανική Γη” (1955).

Πέθανε το 1973 στην Αθήνα από καρκίνο του λάρυγγα. Σύμφωνα με τη θέλησή του, ο τάφος του είναι ανώνυμος με μόνη επιγραφή τη λέξη ΓΑΛΗΝΗ.

‘Έχει πει:


– Ο άνθρωπος αγαπά να χτυπά όσους του μοιάζουν. Αγαπά να σκοτώνει τον όμοιό του.

– Όταν κανείς είναι φτωχός και βασανίζεται, τι να λυπηθεί; Δεν έχει καιρό, όλα θέλουν ηρεμία. Το σώμα έγινε με πηλό, πρώτο, κ’ έπειτα,πολύ έπειτα, έγινε η καρδιά και αποτέθηκε μέσα του.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top