Fractal
Home / ΑΠΟΨΕΙΣ / “Γλώσσα μας” η γλώσσα του παππού Ομήρου
24/04/2019, 11:55 μμ

“Γλώσσα μας” η γλώσσα του παππού Ομήρου

Γράφει η Ελένη Μανιωράκη –Ζωιδάκη // * 

 

 

Τι κι αν προσπαθούν οι παγκοσμοιοποιητές με τρόπο παραπλανητικό και αστείο να μας πείσουν ότι αν πέσουν τα σύνορα κι αν κοπαδοποιηθούμε όλοι οι λαοί, οι ανισότητες θα εξαφανιστούν ως δια μαγείας κι όλοι θα λαοί θα ζούμε ευτυχισμένοι στον ετοιμασμένο για όλους επίγειο παράδεισο; Όλοι παραπλανημένοι κι οι μετανάστες κι οι λαοί που τους φιλοξενούν. Ο καθένας λαός έχει τα δικά του χαρακτηριστικά τα οποία πρέπει να διατηρήσει πάση θυσία. Η ομορφιά του κόσμου είναι η διαφορετικότητα ηθών, εθίμων, πολιτιστικών δρώμενων και ιστορίας, του κάθε λαού. Ο κάθε λαός ας πολεμήσει να μην χάσει την διαφορετικότητα του. Κι ένα από αυτά είναι η γλώσσα.

 

 

Εμείς οι Έλληνες που διαθέτουμε την μητέρα των γλωσσών μπορούμε να αποδείξουμε ότι όσοι αιώνες σκλαβιάς κι πέρασαν, όσα βέλη εχθρικά κι αν δεχτήκαμε η τραγουδιστή γλώσσα μας έμεινε αλώβητη, και αναλλοίωτη.

«Από την εποχή που μίλησε ο Όμηρος ως τα σήμερα, μιλούμε, ανασαίνουμε και τραγουδούμε με την ίδια γλώσσα». Γιώργος Σεφέρης

Καταθέτω ορισμένα παραδείγματα για όσους πασχίζουν να καταργήσουν την απευθείας καταγωγή μας από τους αρχαίους ΈΛΛΗΝΕΣ και την θεωρία ότι η γλώσσα που ομιλούμε ουδεμίαν σχέση έχει με την γλώσσα των προγόνων μας. Κι όμως οι Έλληνες σήμερα ασχέτως μορφώσεως μιλάμε ομηρικά, αλλά δεν το ξέρουμε επειδή αγνοούμε την έννοια των λέξεων που χρησιμοποιούμε. Ειδικά η κρητική διάλεκτος χρησιμοποιεί τις λέξεις όπως ακριβώς τι αναφέρει ο Όμηρος. Πόδας, χέρα, ανέφαλο, χοχλιός, αμανίτης, μανίζω, εξά μου, έλα πώδε κι αναρίθμητες άλλες.

Αξίζει όμως να αναφέρουμε μερικά παραδείγματα για να δούμε ότι η Ομηρική γλώσσα όχι μόνο δεν είναι νεκρή, αλλά είναι ολοζώντανη στην καθημερινή μας συναλλαγή.

Αυδή είναι η φωνή. Σήμερα χρησιμοποιούμε το επίθετο άναυδος.

Αλέξω στην εποχή του Ομήρου σημαίνει εμποδίζω, αποτρέπω. Τώρα χρησιμοποιούμε τις λέξεις αλεξίπτωτο, αλεξίσφαιρο, αλεξικέραυνο αλεξήλιο Αλέξανδρος (αυτός που αποκρούει τους άνδρες) κ.τ.λ. Με το επίρρημα τήλε στον Όμηρο εννοούσαν μακριά, εμείς χρησιμοποιούμε τις λέξεις τηλέφωνο, τηλεόραση, τηλεπικοινωνία, τηλεβόλο, τηλεπάθεια κ.τ.λ.

Λας έλεγαν την πέτρα. Εμείς λέμε λατομείο, λαξεύω. «ΕΛΛΑΣ=φωτεινίς βράχος»

Πέδον στον Όμηρο σημαίνει έδαφος, τώρα λέμε στρατόπεδο, πεδινός. Το κρεβάτι λέγεται λέχος, εμείς αποκαλούμε λεχώνα την γυναίκα που μόλις γέννησε και μένει στο κρεβάτι.

Πόρο έλεγαν την διάβαση, το πέρασμα, σήμερα χρησιμοποιούμε την λέξη πορεία. Επίσης αποκαλούμε εύπορο κάποιον που έχει χρήματα, γιατί έχει εύκολες διαβάσεις, μπορεί δηλαδή να περάσει όπου θέλει, και άπορο αυτόν που δεν έχει πόρους, τον φτωχό.

Φρην είναι η λογική. Από αυτήν την λέξη προέρχονται το φρενοκομείο, ο φρενοβλαβής, ο εξωφρενικός, ο άφρων κ.τ.λ.

Δόρπος, λεγόταν το δείπνο, σήμερα η λέξη είναι επιδόρπιο.

Λώπος είναι στον Όμηρο το ένδυμα. Τώρα αυτόν που μας έκλεψε (μας έγδυσε το σπίτι) το λέμε λωποδύτη.

Ύλη ονόμαζαν ένα τόπο με δένδρα, εμείς λέμε υλοτόμος.

Άρουρα ήταν το χωράφι, όλοι ξέρουμε τον αρουραίο, άροτρον. Τον θυμό τον αποκαλούσαν χόλο. Από την λέξη αυτή πήρε το όνομα της η χολή, με την έννοια της πίκρας. Λέμε επίσης αυτός είναι χολωμένος.

Νόστος σημαίνει επιστροφή στην πατρίδα. Η λέξη παρέμεινε ως παλιννόστηση, ή νοσταλγία..

Άλγος στον Όμηρο είναι ο σωματικός πόνος, από αυτό προέρχεται το αναλγητικό. Το βάρος το αποκαλούσαν άχθος, σήμερα λέμε αχθοφόρος. Ο ρύπος, δηλαδή η ακαθαρσία, εξακολουθεί και λέγεται έτσι – ρύπανση. Από τη λέξη αιδώς (ντροπή) προήλθε ο αναιδής. Πέδη, σημαίνει δέσιμο και τώρα λέμε πέδιλο. Επίσης χρησιμοποιούμε τη λέξη χειροπέδες. Από το φάος, το φως προέρχεται η φράση φαεινές ιδέες.

Άγχω, σημαίνει σφίγγω το λαιμό, σήμερα λέμε αγχόνη. Επίσης άγχος είναι η αγωνία από κάποιο σφίξιμο, ή από πίεση.

Βρύχια στον Όμηρο είναι τα βαθιά νερά, εξ ου και τo υποβρύχιο.

Φερνή έλεγαν την προίκα. Από εκεί επικράτησε την καλά προικισμένη να την λέμε «πολύφερνη νύφη».

Υπάρχουν λέξεις, από τα χρόνια του Ομήρου, που ενώ η πρώτη τους μορφή μεταβλήθηκε – η χειρ έγινε χέρι. Από τη λέξη χειρ έχουμε: χειρουργός, χειριστής, χειροτονία, χειραφέτηση, χειρονομία, χειροδικώ. το ύδωρ νερό (νεαρό). Από το ύδωρ έχουμε τις λέξεις: ύδρευση υδραγωγείο, υδραυλικός, υδροφόρος, υδρογόνο, υδροκέφαλος, αφυδάτωση, ενυδρείο.

Η ναυς έγινε πλοίο. Από την λέξη ναυς έχουμε: ναυπηγός, ναύαρχος, ναυμαχία, ναυτικός, ναυαγός, ναυτιλία, ναύσταθμος, ναυτοδικείο, ναυαγοσώστης, ναυτία,

Το άστυ έγινε πόλη, στην σύνθεση διατηρήθηκε η πρώτη μορφή της λέξεως. Από τη λέξη άστυ έχουμε: αστυνομία, αστυνομικός, αστυφιλία. Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα παραδείγματα προκύπτει ότι: Δεν υπάρχουν αρχαίες και νέες Ελληνικές λέξεις, αλλά μόνο Ελληνικές. Η Ελληνική γλώσσα είναι ενιαία και ουσιαστικά αδιαίρετη χρονικά. Από την εποχή του Ομήρου μέχρι σήμερα προστέθηκαν στην Ελληνική γλώσσα μόνο ελάχιστες λέξεις. Η γνώση των εννοιών των λέξεων θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε ότι μιλάμε την γλώσσα της ομηρικής ποίησης, μια γλώσσα που δεν ανακάλυψε ο Όμηρος αλλά προϋπήρχε πολλές χιλιετίες πριν από αυτόν. Η γλώσσα μας είναι η μητέρα των γλωσσών κι όμως η παιδεία ηθελημένα ελλιπής όπως και σε άλλα θέματα που αφορούν την καταγωγή, τον πολιτισμό μας και την συμβολή μας στο παγκόσμιο γίγνεσθαι μας άφησε έξω από την γνώση. Κι όμως «έσσεται ήμαρ» ΈΛΛΗΝΕΣ «Έσσεται ήμαρ»

 

 

 

* Η Ελένη Μανιωράκη –Ζωιδάκη είναι δασκάλα, λογοτέχνις

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top