Fractal

Σε βέρα ναπολιτάνα μεταμορφώνεται η Ελένη Ράντου για τις ανάγκες της «Φιλουμένας Μαρτουράνο»

Από την Αντιγόνη Καράλη //

 

«Η Φιλουμένα Μαρτουράνο είναι σχεδόν ένα επαναστατικό σύμβολο, σε μία συνθήκη που επανάσταση είναι να επιβιώνεις». Το μότο της; «Θέλω να γίνω άνθρωπος». Η Ελένη Ράντου μιλάει για τη «Φιλουμένα Μαρτουράνο», ρόλο τον οποίο υποδύεται στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή.

 

 

2015 FILOUMENA

 

«Οι προδιαγραφές της Φιλουμένας είναι να είναι το κοινωνικό σκουπίδι. Γεννήθηκε εκεί όπου η κοινωνία πετάει αυτό που της περισσεύει. Δεν ξέρω εάν είναι λόγω οικονομικής συγκυρίας που κι εμείς έτσι νιώθουμε: σα να είμαστε μέρος ενός μηχανισμού όπου, μάλλον, περισσεύουμε» σημειώνει η πρωταγωνίστρια. Στις φτωχογειτονιές της Νάπολης μας μεταφέρει η υπόθεση του έργου τού Ντε Φιλίππο, όπου ο ευκατάστατος έμπορος Ντομένικο Σοριάνο γνωρίζει σ’ έναν οίκο ανοχής τη νεαρή Φιλουμένα. Την ερωτεύεται, την παίρνει στο σπίτι του και της εμπιστεύεται τη διαχείριση του σπιτιού και της επιχείρησής του. Η Φιλουμένα τον υπηρετεί με πίστη και αφοσίωση, αλλά εκείνος δεν τη θεωρεί άξια να γίνει γυναίκα του. Ύστερα από είκοσι χρόνια συμβίωσης, ο Σοριάνο ετοιμάζεται να παντρευτεί μια πολύ νεότερή του γυναίκα…

Η «Φιλουμένα Μαρτουράνο» είναι ένα έργο που αποτελεί κορυφαίο δείγμα δραματικής γραφής που εισηγείται τον νεορεαλισμό και καθιερώθηκε ταχύτατα, τόσο στο θεατρικό γίγνεσθαι της Ιταλίας όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Το κλειδί που βοήθησε την Ελένη Ράντου να ξεκλειδώσει τον ρόλο είναι το γεγονός ότι η ηρωΐδα «δεν έχει κλάψει ποτέ. Αυτό το λέει και το ξαναλέει η Φιλουμένα κι είναι ο νόμος της ζωής της… Διάγει αυτή την αντίφαση: να σπαράζει και να μην μπορεί να χύσει δάκρυ». Σκηνικά είναι «ενδιαφέρον και πολύ δύσκολο. Μερικές φορές κι εξοντωτικό. Πρέπει συνέχεια να πιέζεις το συναίσθημά σου να φτάνει μέχρι τον σπαραγμό αλλά  χωρίς δάκρυ. Υπάρχουν στιγμές που με νικάει. Τα δάκρυα τρέχουν μόνα τους». Η «γνωριμία» με τη Φιλουμένα δεν ήλθε εύκολα. «Ξεκίνησα και ήμουν πολύ τρομαγμένη από την απόσταση που νόμιζα ότι μας χώριζε. Συστηθήκαμε τελικά. Κι  όταν τελειώνει το έργο και περιγράφει τη διαδρομή της, το πώς σηκώνεται ένας άνθρωπος, το πώς  πέφτει, το πώς φοβάται, όλο αυτό το γνωρίζω πολύ καλά. Νιώθω τη Φιλουμένα ως συγγενικό μου πρόσωπο σε μία πορεία ζωής κι όχι σε μία συγκεκριμένη στιγμή». Διασκεύασε το έργο, έχτισε από την αρχή την ιστορία της Φιλουμένας, διατηρώντας την κοινωνική ματιά αλλά και το υποδόριο χιούμορ του πρωτοτύπου. «Το κείμενο έχει γίνει πιο σύνθετο. Εχει μετατεθεί το στίγμα του από τον ρεαλισμό στον μαγικό ρεαλισμό». Η σκηνοθετική πρόταση είναι ότι «όλο αυτό συμβαίνει μπροστά στα μάτια μίας κοινωνίας που παρακολουθεί την ιστορία».

Η Ελένη Ράντου επιστρέφει στο Εθνικό Θέατρο, ύστερα από τριάντα χρόνια. «Το αισθάνομαι σαν κάτι πολύ φυσικό. Ούτε νοσταλγικό, ούτε συγκινητικό. Είναι ένα δώρο». Μιλώντας για την Κεντρική Σκηνή τονίζει ότι «νιώθω ότι μπορώ να την αλωνίσω και συγχρόνως να είμαι σε μία αγκαλιά». Τις δικές της παραγωγές δεν σκοπεύει να τις εγκαταλείψει αλλά «περιμένει να γεννηθεί η έμπνευση για το επόμενο έργο». Η πορεία της ως παραγωγός τη δίδαξε να «αγαπάει το σύνολο. Η ασθένεια του ηθοποιού είναι ο εγωκεντρισμός. Δεν κόλλησα ποτέ αυτή την ασθένεια… Τρέμω το τέρας του δικού μου εγωϊσμού. Θεωρώ ότι το έχω τιθασεύσει» δηλώνει.

 

2015 Filoumena

 

Παραγωγός, συγγραφέας, ηθοποιός, ιδιότητες που υπηρετεί ταυτόχρονα και με επιτυχία. Η κινητήριος δύναμη για όλα αυτά; «Η ανάγκη τού να υπάρχεις. Κι ύστερα, το πώς θέλεις να υπάρχεις». Εν προκειμένοις, «να υπάρχεις γιατί θεραπεύεις ψυχές, επικοινωνείς με τον κόσμο, μοιράζεσαι συναισθήματα… Σαν λαός έχουμε μεγάλη υπαρξιακή ανάγκη να υπάρχουμε. Υπάρχει έντονο μέσα μας το “εγώ είμαι”». Η διαδρομή που βαδίζει στη ζωή της δεν είναι προσχεδιασμένη. «Ανακαλύπτω εκ των υστέρων το γιατί δρω έτσι. Ασυνείδητα κάνω τις  κινήσεις. Λειτουργεί η παρόρμηση την οποία ακολουθώ, γιατί είναι μονόδρομος. Δεν ήξερα γιατί στα 25 είπα “θα κάνω δική μου παραγωγή κι ας καταστραφώ”. Με τα χρόνια, βλέποντας τις εμμονές του χαρακτήρα μου, κατάλαβα γιατί έχω κάνει τα πράγματα με αυτόν τον τρόπο».

 

Η ταυτότητα της παράστασης

 Η Ελένη Ράντου πρωταγωνιστεί και διασκευάζει τη «Φιλουμένα Μαρτουράνο», του Ντε Φιλίππο, σε μετάφραση Ερ.Μπελιέ,

σκηνοθεσία Στ.Φασουλή, σκηνικά Μ. Παντελιδάκη, κοστούμια Ντ. Βαχλιώτη, μουσική σύνθεση N.Green. Παίζουν επίσης: Αλ.Κούρκουλος, Β.Τσακίρη, Μ.Γεωργιάδης, Μ.Διακοπαναγιώτου, Μ.Κωνσταντάκη, Θ. Κούκιος, Γ. Στόλλας κ.α. Εθνικό Θέατρο (Κεντρική Σκηνή).

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top