Fractal

Δύο λόγια για το έργο του Χαράλαμπου Κατσατσίδη: η αγία οικογένεια και οι πολυδιάστατες ανθρώπινες αναπαραστάσεις.

Γράφει η Χρυσάνθη Κούτρη //

 

 

Ο Χαράλαμπος Κατσατσίδης κάνει ένα ταξίδι στην ανθρωπογεωγραφία του υποσυνείδητου. Οι ανθρώπινη σκέψη συνδιαλέγεται με την ζωώδη φύση του ανθρώπου και εκφράζεται στο έργο του ως όλον. Αυτή η ιδέα ίσως ταράζει τα ήρεμα νερά της σκέψης όσων πιστεύουν πως ο άνθρωπος είναι ένα ανώτερο ζώο και η ανθρώπινη φύση αποκόπτεται από τη ζωώδη φύση του ανθρώπου έτσι απλά. Στο έργο του Κατσατσίδη φαίνεται πως δεν υπάρχει δυισμός μεταξύ ζωώδους και ανθρώπινης φύσης, ο άνθρωπος-ζώο είναι το όλον.  

 

 Στα έργα του οι «θαρραλέοι» αναζητητές ανατρέχουν στη θύμηση της εμπειρίας για να ενώσουν τις ψηφίδες του εαυτού τους και ανακαλύψουν τα λεπτά σύνορα, μεταξύ τις προσωπικής εμπειρίας και της “οικογενειακής” ή κοινωνικής. Στον πίνακα η «Αγία Οικογένεια», φαίνεται πως θέλει να ξεκαθαρίσει αυτά τα όρια, της προσωπικής εμπειρίας και της οικογενειακής. Θέλοντας να αποστασιοποιηθεί από το «μυστικό δείπνο», κατά τη διάρκεια της οικογενειακής συνάντησης στο τραπέζι, φαίνεται πως μπλέκεται σε μια εκστατική σεξουαλική έκφραση. 

Αυτή η «νέα» τελετή στην οποία υποβάλει την υπάρξει του, φαίνεται πως στόχο έχει την αναδημιουργία και την κάθαρση. Οι θεατές φαίνεται πως παρακολουθούν μια διαδικασία ανταλλαγής ενέργειας μεταξύ των πρωταγωνιστών των έργων. Ο καλλιτέχνης, έχει έναν ιδιαίτερο τρόπο να απεικονίζει την επικοινωνία μεταξύ των φιγούρων στα έργα του.

 

 

Τα μάτια επικοινωνούν με βλέμματα ή άλλοτε εκπέμποντας ενεργειακές ροές. Στο έργο του τερατογονίες, με κεντρικό έργο το σχηματισμό μεταξύ των τριών ανθρώπων, 2 έγχρωμοι άνδρες δέχονται την “θεία” εντολή εξ ουρανών, από λευκό άνδρα. Ο τίτλος της έκθεσης προϊδεάζει με τι ακριβώς θα έρθουμε αντιμέτωποι. Ζούμε σε μια εποχή τερατογονίας, τερατογονίας που λαμβάνει χώρο σε ανθρώπινο επίπεδο και σε βιολογικό ή ακόμα και σε περιβαλλοντικό.

(…) Στο έργο του Κατσατσίδη «Μάτια» δίνεται η αίσθηση πως το κάθε ένα ανήκει στο ίδιο πρόσωπο με τις ξέχωρες εκφράσεις, μια σοβαρή και μια λαίμαργα αλαζονική. Μια μαύρη σκιά διαπερνά το πορτραίτο, σαν υπενθύμιση της ύπαρξης, μιας ” μελάνης υποσυνείδητης” πινελιάς. Τα «Μάτια» συμβολίζουν πολλές διαφορετικές φορεσιές στο έργο των συμβολισμών, σε αυτή την περίπτωση μπορεί να προνοούν τον ερχομό κάτι δυσοίωνου, όπως της σημερινής κοινωνικής και περιβαλλοντικής αστάθειας. Σε πολλά έργα του Κατσατσίδη τα μάτια προέχουν της αφηγηματική διάθεσης του έργου, υπενθυμίζοντας πως εκτός από τον παρατηρητή που περιεργάζεται το έργο, μπορεί και το ίδιο το έργο να «ρίχνει το βλέμμα του» επισκιάζοντας τον παρατηρητή.

 

 

Η έννοια της «κριτικής» και της «αρχής» φαίνεται πως έχουν προεξέχων χαρακτήρα στα έργα του. Στο έργο, έντονη είναι η παρουσία του στόματος από όλα τα μέλη του σώματος, στο οποίο σύμφωνα με τον Jung τελειώνει η αγάπη ή ο έρωτας, ξεκινάει από τα μάτια και καταλήγει στο στόμα. Σύμφωνα με τον Gerald Massey, ποιητή και συγγραφέα, το μάτι ήταν σύμβολο <<Εύνοιας των θεών>>, όμως εδώ παρατηρούμε μια περιπαικτική διάθεση των θεών, απέναντι μας… κατά την οποία εκδηλώνεται συναίσθημα περιπαικτικό απέναντι μας, παρά μια διάθεση να μας προστατέψουν ή διάθεση για να μας επιπλήξουν. Τέλος, το έργο του Κατσατσίδη μου θυμίζει έντονα τα λόγια του Escobar:  “Modernity is not the total reality of the world but a totalizing project” (Escobar, 2007), δηλαδή ότι το μοντέρνο ή οτιδήποτε το “μοντέρνο” σε κοινωνικό επίπεδο, δεν αποτελεί απόλυτη αλήθεια σε παγκόσμιο επίπεδο, ούτε ικανό να αποτυπώσει την πραγματικότητα, αλλά αποτελεί ένα Ολοκληρωτικό σχέδιο που έχει σκοπό να εξισώσει τα πάντα σε “μια κατηγορία”  που μπορεί να θεωρείται η μοναδική αλήθεια. Μια από τις εκφάνσεις του “μοντέρνου” είναι και η αποικιοποίηση. Η έννοια του μοντερνισμού ως μιας μορφής αποικιοποίησης εισχώρησε στις Aακαδημαϊκές συζητήσεις στα τέλη του ‘80, όταν ο ψυχρός πόλεμος έλαβε τέλος. Τη στιγμή που ο Francis Fukuyama ξεδιπλώνει την ιδέα του Τέλους της Ιστορίας, για να αναδείξει την νίκη της νεοφιλελεύθερης δημοκρατίας και των Οικονομικών της Αγοράς, παράλληλα ο Antony Giddens, ένας γνωστός Άγγλος Κοινωνιολόγος που ήταν σύμβουλος του Tony Blair επιχειρηματολόγησε υπέρ του ότι η  Παγκοσμιοποίηση είναι η ριζοσπαστικοποίηση και η ευρεία καθιέρωση  της έκφρασης του Μοντέρνου. Με άλλα λόγια, ότι δεν υπήρχε καμία διέξοδος από την καθιέρωση του Μοντέρνου.  Σήμερα βλέπουμε ποια ήταν τα αποτελέσματα της αποικιοποίησης και της καθιέρωσης των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, που δεν κατάφεραν να εντάξουν στο αφήγημα τους, την «αλήθεια» όλων των άλλων που δεν χωρούσαν στο αφήγημα τους, δηλαδή των ανθρώπων του Παγκόσμιου Νότου. 

“Modernity as Coloniality entered the academic debate at the end of the 1980s, when the Cold War ended. In that moment, Francis Fukuyama coined the idea of the End of History to mark the victory of liberal democracy and market economics. Meanwhile, Antony Giddens – a very well-known British Sociologist who was an advisor of Prime Minister Tony Blair- argued that globalization was the radicalization and totalization of modernity. In other words, that there was no scape or possibility for an outside of modernity”

 

Αναφορές:

Worlds and knowledges otherwise: The Latin American modernity/coloniality research program, A. Escobar, Cultural studies, 2007

 

30 Years of Painting Haralabos Katsatsidi

 

 

 

 

Paintings:

http://www.culturenow.gr/49016/on-faces-portreta-enstiktwn-ekthesh-toy-xaralampoy-katsatsidh-sthn-gkaleri-art-zone-42

https://www.thegreekfoundation.com/art/mysterious-creatures-haralambos-katsatsidis

 

 

 

* Η Χρυσάνθη Κούτρη έχει σπουδάσει Οικονομικές Επιστήμες στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών από το International Institute of Social Studies (Erasmus University of Rotterdam) MA in Development Studies.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top