«Η αρχαία Μούσα στη σύγχρονη Χιλή»: ποιήματα των C. Joannon και J. C. Romerο
Μετάφραση- επιμέλεια: Βιβή Λάζου //
Γεννήθηκαν και οι δύο το 1974, φέρουν το ίδιο βαπτιστικό όνομα, ο ένας κέρδισε υποτροφία του Ιδρύματος Νερούδα κι ο άλλος τιμήθηκε με το βραβείο «Πάμπλο Νερούδα». Δεν είναι όμως οι βιογραφικές συμπτώσεις ούτε η κοινή τους οφειλή στη λαμπρή ποιητική παράδοση της χώρας τους το κίνητρο της σημερινής παρουσίασης των Χιλιανών ποιητών Cristóbal Joannon και Juan Cristóbal Romerο· είναι η ομολογημένη οφειλή τους στην ελληνική παιδεία και δη την αρχαιογνωσία τους κι η ανταπόδοση σ’ αυτή: το πρώτο ποίημα, του C. Joannon, κομίζει στον πανάρχαιο τόπο της σχέσης «συμπάθειας» Μούσας – ποιητή μια ψηφίδα του θέματος της «συνωμοτικής συνεργασίας», που – ειρήσθω εν παρόδω – ανακαλεί στη μνήμη του Έλληνα αναγνώστη το καβαφικό αντίστοιχο· το δεύτερο, που προέρχεται μάλιστα από τη συλλογή του Romerο Πολύμνια, επιστρέφει στον Ησίοδο εμπλουτισμένη τη σχέση των τέκνων της Νυκτός και στον Πλάτωνα αντεστραμμένη τη μετενσάρκωση της μνήμονος ψυχής.
ΜΟΥΣΑ
Σφράγισέ μου τ’ ανώφελα σχέδιά σου.
Σ’ αυτή την ασχολία για γεννημένους κενόδοξους,
για άξεστους που αποβάλλουν φλουοξετίνη,
είναι τόσο λίγα αυτά που μπορείς να κάνεις:
να κοιτάξεις από την άλλη
και ν’ αφήσεις το κεφάλι να κάνει τα δικά του,
να ενώσεις λέξεις που δε σου ζήτησε κανένας.
Είναι πραγματικά απίστευτο να επιμένεις
για τόσο καιρό στο ίδιο πράγμα.
Στον κόσμο υπάρχει ομορφιά, αυτό είναι αρκετό.
Όμως όχι: ρίχνουμε πάνω στα πράγματα
την άχρηστη γραμματική μας,
ένα δίχτυ φθαρμένο και σχισμένο
ανίκανο να συγκρατήσει ένα χταπόδι τρομαγμένο.
Θα ήταν πολύ κακό να σκεφτούμε
πως γι’ αυτούς τους κόπους παίρνεις ανταμοιβή.
Τίποτα για τίποτα, αλλά πάνω απ’ όλα
ούτε καν την τιμή να τραγουδάς τα χαλίκια[1] σου
στ’ ακίνδυνα φαράγγια του Παρνασσού.
MUSA
Confírmame tus inútiles designios.
En esta ocupación de siúticos innatos,
de patanes que expelen fluoxetina,
es tan poco lo que uno puede hacer:
mirar hacia otro lado
y dejar que la cabeza haga lo suyo,
juntar palabras que nadie le ha pedido.
Es verdaderamente increíble que uno insista
durante tanto tiempo con lo mismo.
En el mundo hay belleza, eso es suficiente.
Pero no: arrojamos sobre las cosas
nuestra gramática en desuso,
una red gastada y descosida
incapaz de retener a un pulpo temeroso.
Habría que estar muy mal para pensar
que por estas fatigas se recibe recompensa.
Nada de nada pero sobre todo
ni siquiera el honor de cantar tus ripios
en las quebradas inofensivas del Parnaso.
Cristóbal Joannón, Tabula rasa, Ediciones Tácitas 2005
ΜΕΤΕΜΨΥΧΩΣΗ
Είμαι ήδη τριάντα οκτώ και, στο διάβα
των ηλικιών, άφησα πίσω μου, μακρινούς,
τους άλλους που υπήρξα, τους πρώτους
ενοίκους αυτού του δέρματος που τώρα ζαρώνει .
Πέθανε το αγόρι που είχε μια χελώνα,
πέθανε ο νέος από παραληρηματικούς πυρετούς,
ο φαντασμένος γκόμενος κι αρκετοί προηγούμενοι.
Τον πατέρα σήμερα τον τρώει ο σκόρος.
Πώς ν’ αποκαλέσεις ζωή αυτούς τους μακαρίτες
που κατοίκησαν τη σάρκα μου. Χτες μόλις ξυπνήσανε
και σήμερα μιλάνε με αντιστικτικούς κοιμισμένους.
Τόσο σύντομο ταξίδι σε τόσα λιμάνια·
αν το να πεθαίνεις είναι λήθη και όνειρο μαζί,
το να ζεις είναι μια διαδοχή πεθαμένων.
METEMPSICOSIS
Ya cuento treinta y ocho y, en la fuga
de la edad, he dejado atrás, distantes,
a los otros que fui, los ocupantes
primeros de esta piel que ahora se arruga.
Murió el niño que tuvo una tortuga,
murió el joven de fiebres delirantes,
el novio envanecido y varios antes.
El padre es hoy mordido por la oruga.
Cómo llamarle vida a estos difuntos
que habitaron mi carne. Ayer despiertos,
hoy hablan con dormidos contrapuntos.
Tan corto viaje para tantos puertos;
si morir es olvido y sueño juntos,
vivir es una sucesión de muertos.
Juan Cristóbal Romero, Polimnia, Editorial U. Valparaíso 2014
[1] Ripios (: «χαλίκια») είναι κυριολεκτικά τα απορρίμματα τοιχοποιίας (:μπάζα) που χρησιμοποιούνται για την κάλυψη κενών και μεταφορικά οι λέξεις ή εκφράσεις που γεμίζουν το στίχο κι ας τον ασχημαίνουν.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
Μετάφραση | Joseph Roht, Ο ξεχωριστός μαθητής ( 1916)
30/01/2024, 7:39 μμ -
-
Mετάφραση: “Il dolore”, Irma Kurti
09/01/2024, 8:17 μμ -
Τρία ποιήματα του Κωστή Παλαμά στ’ αγγλικά
12/12/2023, 8:52 μμ -
Δύο ποιήματα του Mosab Abu Toha
12/12/2023, 8:51 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Ποίημα: “Χρυσαυγή”
Του Θάνου Καριά // * Χρυσαυγή Ας γινόταν, για μια ώρα, μια στιγμή, να ’χα του Ξυλούρη τη θεϊκή φωνή, ν’ ανέβω στην ψηλότερη βουνοκορφή, να τραγουδήσω για την πανώρια Χρυσαυγή. Κάτω στον πράσινο κάμπο, τον
Περισσότερα -
29 Σεπτεμβρίου – Μιγκέλ ντε Θερβάντες
Eπιμέλεια: Δήμητρα Ντζαδήμα // Ο Μιγκέλ ντε Θερβάντες, γεννημένος σαν σήμερα το 1547 ήταν Ισπανός συγγραφέας, ο οποίος θεωρείται ευρέως ως ο μεγαλύτερος συγγραφέας στην ισπανική γλώσσα και ο κατ’ εξοχήν μυθιστοριογράφος παγκοσμίως. Το έργο του ανήκει χρονικά στην «χρυσή
Περισσότερα -
Κυνηγώντας το όνειρο
Γράφει η Βιολέττα-Ειρήνη Κουτσομπού // * Natasha Lester «Ένα φιλί από τον κύριο Φιτζέραλντ», Μετάφραση: Φωτεινή Πίπη, εκδ. Διόπτρα, σελ. 448 Μου αρέσουν οι άνθρωποι και μου αρέσει να τους αρέσω, αλλά κρατάω την καρδιά μου εκεί που
Περισσότερα -
Τρία ποιήματα
του Χρήστου Βασματζίδη // * Ι. Απόκρουση ενός ερεθισμού, αντιέμπνευση «Το σήμερα δεν είναι σήμερα, είναι μία πικρή γεύση ενός εαυτού που αρνήθηκε να μεγαλώσει» ΙΙ. Τα δάκρυα των άλλων και οι ραγισμένες σιωπές τους δεν σε
Περισσότερα -
Με, ή χωρίς, τον Ηρακλή Πουαρό…
Από τον Άγγελο Πετρουλάκη // Άγκαθα Κρίστι: “Η δοκιμασία της αθωότητας” Μετάφραση: Γιώργος Μπαρουξής, Εκδόσεις Ψυχογιός Με, ή χωρίς, τον Ηρακλή Πουαρό, η μεγάλη κυρία τής παγκόσμιας αστυνομικής λογοτεχνίας, συναρπάζει τους αναγνώστες της… Άγκαθα Κρίστι – ένας
Περισσότερα -
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500 ΛΕΞΕΙΣ: Της ποίησης το πένθος
Γράφει η Διώνη Δημητριάδου // Ελευθερία Θάνογλου: “Ο θάνατος των πτηνών”, ΑΩ εκδόσεις Μια τρύπα ο χρόνος τάφος ανοιχτός η ποίηση Δεν είναι πρωτόγνωρη η συσχέτιση της ποίησης με τον θάνατο και με το πένθος· άλλωστε, γνωστό
Περισσότερα -
Οράματα και θαύματα
Γράφει ο Φίλιππος Φιλίππου // “Όταν έρθει η νύχτα”, Μάκης Πανώριος, Εκδόσεις Γρηγόρη, 2015, σελ. 246 Ο Μάκης Πανώριος (Κεφαλονιά, 1935) είναι ο σημαντικότερος έλληνας συγγραφέας του φανταστικού, λογοτεχνικού είδους που δεν καλλιεργείται συστηματικά στη χώρα μας και μάλλον δεν
Περισσότερα