Fractal
Home / ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ / Ο Γιάννης Κουνέλης και η Arte Povera
29/01/2019, 11:55 μμ

Ο Γιάννης Κουνέλης και η Arte Povera

Γράφει ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης // *

 

 

Η δεκαετία του 1960 ξεχωρίζει για την πληθώρα των καλλιτεχνικών τάσεων. Εκτός από τη γνωστή Pop Art, η οποία κυριαρχεί αυτή τη δεκαετία, την ίδια εποχή εμφανίζονται η Op Art (Optical Art, Οπτική Τέχνη), η Κινητική Τέχνη, η Μινιμαλιστική Τέχνη (Minimal Art), η Εννοιολογική Τέχνη (Conceptual Art), η Τέχνη του Σώματος (Body Art) και η Arte Povera (Φτωχή Τέχνη).[1]

 

Γιάννης Κουνέλης, «Χωρίς τίτλο» (1969), Galleria L’ Attico, Roma.

 

Η Arte Povera (Φτωχή Τέχνη) είναι  σε  στενή σχέση με την  Μινιμαλιστική Τέχνη (Minimal Art) και την Εννοιολογική Τέχνη (Conceptual Art). Αυτή η τάση της τέχνης αναπτύχθηκε στην Ιταλία τις δεκαετίες 1960-1970 και στη συνέχεια εξαπλώθηκε στον κόσμο. Το όνομά της δόθηκε από τον Ιταλό τεχνοκριτικό Germano Gelant και είχε ως στόχο τόσο την αντίδραση στη σύγχρονη καταναλωτική κοινωνία όσο και την αποφυγή υποταγής της τέχνης στην επιστήμη και την τεχνολογία.

Τα υλικά που χρησιμοποιούσαν οι καλλιτέχνες της Arte Povera ήταν ο πηλός, το κάρβουνο, η πέτρα, το γυαλί, το ύφασμα, τα φυτά και τα ζώα, δηλαδή φυσικά υλικά. Σημαντικότεροι εκπρόσωποι ήταν ο Giuseppe Penone, ο Luciano Fabro, ο Mario Merz, ο Έλληνας Γιάννης Κουνέλης, κ.ά.[2]

Η φωτογραφία αποθανατίζει το έργο «Χωρίς τίτλο» του Γιάννη Κουνέλη, το οποίο παρουσιάστηκε το 1969 στην Galleria L’ Attico στη Ρώμη.  Ο καλλιτέχνης παρουσίασε μια «Εγκατάσταση», δώδεκα άλογα δεμένα με τα χαλινάρια τους στην κατάλευκη αίθουσα της γκαλερί. Ο θεατής αντιλαμβάνεται μια λογική, αναμενόμενη διάταξη με κανονικά διαστήματα μεταξύ των ζώων, η οποία όμως συνδυάζεται με τις κινήσεις τους, του ήχους από τα χλιμιντρίσματα, τις οσμές, δηλαδή με το απροσδόκητο. Εδώ παρουσιάζεται η πρωτότυπη σχέση του καλλιτέχνη με τη φύση, η οποία μεταφέρεται στον θεατή μέσω της προσπάθειας ενεργοποίησης των αισθήσεών του: όσφρησης, αφής, όρασης και ακοής.[3] Επίσης, τονίζει τηn αντίθεση του φυσικού και οργανικού (άλογο) με το τεχνητό και ανόργανο (αίθουσα). Σημαντική είναι και η διαπίστωση ότι ο Κουνέλης με τη συγκεκριμένη «Εγκατάσταση» αναθεωρεί και αμφισβητεί την καθιερωμένη άποψη του σαφώς οριοθετημένου πολιτιστικού χώρου. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται μια ασάφεια με  αναπάντητα ερωτηματικά, η οποία όμως εκφράζει την «ανάγκη επέκτασης των νοητών και φυσικών ορίων της τέχνης.[4]

 

Ο Γιάννης Κουνέλης (1936-2017).

 

Η Arte Povera είναι σημαντική, διότι ήταν η αφετηρία της προσπάθειας για «αλλαγή της φύσης της τέχνης, κατάργηση των τεχνοτροπικών κλισέ και διαφορετικής προσέγγισης του έργου τέχνης από το κοινό».[5]

 

 

Βιβλιογραφία

  1. Εμμανουήλ Μ., Πετρίδου Β., Η Ιστορία των Τεχνών στην Ευρώπη. Τόμος Β. Εικαστικές Τέχνες στην Ευρώπη από τον 18ο ως τον 20 αιώνα, ΕΑΠ, Πάτρα 2
  2. Χαραλαμπίδης Α., Η Τέχνη του 20ου αιώνα. Τόμος ΙΙΙ. Η Μεταπολεμική περίοδος, εκδ. University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1995.

[1]Μ. Εμμανουήλ, Β. Πετρίδου, Η Ιστορία των Τεχνών στην Ευρώπη. Τόμος Β. Εικαστικές Τέχνες στην Ευρώπη από τον 18ο ως τον 20 αιώνα, ΕΑΠ, Πάτρα 22008, σ. 158-165.

[2]Ό.π., σ. 163.

[3]Ό.π., σ. 163.

[4]Α. Χαραλαμπίδης, Η Τέχνη του 20ου αιώνα. Τόμος ΙΙΙ. Η Μεταπολεμική περίοδος, εκδ. University Studio Press, Θεσσαλονίκη 1995, σ. 247-248.

[5]Μ. Εμμανουήλ, Β. Πετρίδου, Η Ιστορία…, ό.π., σ. 164.

 

 

 

* Ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης είναι ιατρός ορθοπεδικός, πολιτισμολόγος.

 

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top