Fractal

✔ Editorial: «Έχε το νου σου στο γάλα»

 

 

Yayoi Kusama

 

 

 

«Έχε τον νου σου μόνο στο γάλα. Όχι στον προορισμό, ούτε στην επιτυχία, ούτε στην καταξίωση. Μόνο στο γάλα. Μην ονειρεύεσαι τίποτα, μην αποσπάσαι. Όταν είσαι έτοιμος, θα τα καταφέρεις χωρίς καλά- καλά να το καταλάβεις ούτε εσύ ο ίδιος, θα το καταλάβουν όμως όλοι οι άλλοι».

Τελειώνει το σοφό βιβλίο του «Σουσάμι άνοιξε», εγχειρίδιο ζωής και μαγικό κλειδί του ψηφιακού κόσμου, ο δικός μας Γιάννης Φαρσάρης. Ξεκινώντας το κεφάλαιο με μιαν αφήγηση του Στανισλάφσκι, και παραδίδοντάς μας ίσως και το μοναδικό σωσίβιο επιβίωσης:

 

«Κάποιος ινδός μαχαραγιάς, θέλοντας να βρει έναν άξιο υπουργό, ανακοίνωσε πως θα διόριζε σ’ αυτήν την θέση εκείνον που θα κατόρθωνε να περπατήσει άκρη- άκρη πάνω στο τείχος της πολιτείας κρατώντας ένα πιάτο ξέχειλο με γάλα, χωρίς να χύσει ούτε σταγόνα. Παρουσιάστηκαν πολλοί, μα με φωνές και φοβέρες ή με άλλους τρόπους τράβηξαν την προσοχή τους και το γάλα τούς χύθηκε.

«Δεν κάνουν για υπουργοί αυτοί», είπε ο μαχαραγιάς.

Ώσπου πήγε κι ένας που καμιά φωνή, καμιά απειλή, τίποτα δεν κατάφερε να τον κάνει να πάρει τα μάτια του απ’ τα χείλια του πιάτου.

«Πυρ!», φώναξε ο αρχηγός του στρατού. Πυροβόλησαν όλοι, μα χωρίς αποτέλεσμα.

«Αυτός είναι υπουργός», είπε ο μαχαραγιάς.

«Μα δεν άκουσες τις φωνές;», ρώτησαν το νικητή.

«Όχι!»

«Δεν είδες όλα εκείνα που έκαναν για να σε τρομάξουν;»

«Όχι!»

«Τις τουφεκιές δεν τις άκουσες;»

«Όχι. Είχα τον νου μου στο γάλα».

 

Έχοντας το νου μας στο γάλα [το fractal είναι το δικό μας γάλα] γι’ αυτήν εδώ την Τετάρτη ιδού ο σελιδοδείκτη μιας εβδομάδας που υπήρξε για όλους μας ο απόηχος μιας τρομερής ήττας.

Μας την υπενθυμίζει η Χρύσα Φάντη στην εξαιρετική στήλη της «Λόγος ύπαρξης», μέσα από τα στόματα των παιδιών «γιατί θα μπορούσα να ήμουν εγώ ανάμεσα στους νεκρούς, θα μπορούσες να είσαι εσύ, θα μπορούσαν να είναι τα αδέρφια μας, οι φίλοι μας», «Τη στιγμή που το πτυχίο μου απαξιώνεται βλέπω παιδιά να σκοτώνονται στα τρένα…», με αποσπάσματα από τα βιβλία του Διονύση Μαρίνου (Μπλε Ήλιος),  της Νάσιας Διονυσίου (Στο φως) και  της Μαρίας Ε. Μαραγκουδάκη (Η Κάρμεν φορούσε μαύρα).

Η Τζένη Μανάκη στην κριτική της για το βιβλίο του Joseph Roth «Η κρύπτη των καπουτσίνων», μας υπενθυμίζει τους κύκλους της ζωής και την άνοδο και την πτώση μεγάλων οικογενειών και ανθρώπων: «Σ’ αυτή την ατμόσφαιρα έζησα τα καλύτερά μου χρόνια. Σε μια ατμόσφαιρα, όπου τα συναισθήματα δεν είχαν καμία θέση, τα πάθη μάλιστα προκαλούσαν χλευασμό. ( Οι φίλοι μου είχαν μικρές ασήμαντες liaisons: γυναίκες που τις άφηνες, ή ακόμα τις έδινες δανεικές σε άλλους, σαν να ‘ταν πανωφόρια, γυναίκες που τις ξεχνούσες, σαν την ομπρέλα σου ή τις παρατούσες επίτηδες σαν βαρύ κι ενοχλητικό φορτίο, που δεν γυρίζεις να το δεις από φόβο μη σου το ξαναφορτώσουν. Στον κύκλο όπου σύχναζα, τον έρωτα τον θεωρούσαν παραστράτημα, τον αρραβώνα αποπληξία και τον γάμο ανίατη ασθένεια». Εξάλλου, οι υπαρξιακοί φόβοι, οι αδυναμίες και τα πάθη των ανθρώπων είναι ίδιες σε βάθος χρόνου και στο πέρασμα των εποχών.

Ωστόσο «δεν έχει σημασία από πού ξεκινάς, αλλά πού θέλεις να φτάσεις!» υπογραμμίζει ο Πασχάλης Λαμπαρδής στην «Πρόβα ζωής» μέσα από την κριτική του Πολύβιου Στράντζαλη: «Μέσα από την πλοκή του έργου αντιλαμβάνεται κανείς ότι δεν πρέπει να σταματά να κάνει όνειρα, γιατί ο πραγματικός του εαυτός είναι αυτός που ονειρεύεται να φτάσει και δεν θα πρέπει να επιτρέψει σε κανένα να του στερήσει το όνειρο.»

Ακόμα κι όταν στενεύουν τα περιθώρια και το μέλλον ξεπροβάλει απειλητικό στο βιβλίο της Anna Kavan «Ο Πάγος»: «Πίσω μου, στο βάθος πέρ’ από τα βουνά, μαύρα απειλητικά σύννεφα συνέκλιναν προς τη θάλασσα. Παρατήρησα αυτά τα σύννεφα  κατάλαβα το νόημα τους, με ολοένα αυξανόμενο φόβο ένιωθα το κρύο να δυναμώνει. Ήξερα ότι αυτό μπορεί να σήμαινε μονάχα ένα πράγμα: πλησίαζαν οι παγετώνες. Στη θέση του κόσμου μου, σύντομα θα υπήρχαν μονάχα πάγος, χιόνι, ακινησία, θάνατος, δεν θα υπήρχαν πια βία, πόλεμος, θύματα, δεν θα υπήρχε τίποτα άλλο πέρα από παγωμένη σιωπή, απουσία ζωής».

«Η γραφή της Καβάν είναι ένας άνεμος που ουρλιάζει. Ένα ατέλειωτο παιχνίδι αντικατοπτρισμών, με φόντο την ακραία κλιματική αλλαγή. Το σκηνικό γίνεται ακόμα πιο απελπιστικό καθώς βρισκόμαστε στα πρόθυρα ενός νέου παγκοσμίου πολέμου», σημειώνει στην οξυδερκή κριτική της η Γεωργία Χάρδα.

Η Ρίτα Βελώνη μας προτρέπει «να πάρουμε την καρδιά μας στα χέρια μας», παρέχοντάς μας εκείνες τις απαραίτητες προϋποθέσεις ζωής σε έναν κόσμο που μας μαστιγώνει αλύπητα με άγνωστα δεδομένα.

 

Yayoi Kusama

 

Όσο για μας, προχωράμε. Ακολουθώντας το συγκινητικό μέιλ ενός παιδιού «Γεια σας, με το περιοδικό σας μου προσφέρεται μια μοναδική ευκαιρία να ακουστεί η φωνή μου.»

Μαζί με το ποίημα, η ηλικία, άλλοτε 14άρων, 16, 18 χρονών.

Το όνομά της Βάλια, Μαρία, Νεφέλη ή Μίνα.

Και ξαφνικά ανθίζει ακόμα και μια άνυδρη ζωή, αποκτά νόημα η κάθε Τετάρτη και η Κυριακή, δεν αγωνιζόμαστε εις μάτην σ’ αυτή τη ζωή, μπορεί κάτι να κάνουμε «κτίζοντας πάνω στην άμμο, σα να χτίζουμε πάνω στην πέτρα».

 

Γιατί για όλους εμάς στο fractal, σημασία έχει το γάλα!

 

 

Εκ μέρους όλων,

Ελένη Γκίκα

 

 

Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top