Fractal

✩ “The Big Lebowski”. ‘Ενα διεθνές κινηματογραφικό αριστούργημα με πολλά πολιτικά, οικονομικά, θρησκειολογικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά μηνύματα.

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας //

 

 

 

“The Big Lebowski”, ένα διεθνές κινηματογραφικό αριστούργημα με πολλά πολιτικά, οικονομικά, θρησκειολογικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά μηνύματα.

 

Πέρα από μια επιδερμική, πρώτη προσέγγιση, αυτό το κομψοτέχνημα κρύβει πολλά περισσότερα από μια αφελή, λαϊκίστικη φιλειρηνική δήλωση κατά τού πολέμου στο Βιετνάμ, στην Κορέα ή όπου αλλού εκτός Αμερικής.

Όπως και στις «Τρωάδες» του Ευριπίδη τα μηνύματα είναι πολυσήμαντα και διαβάζονται απ’ όλες τις πλευρές. Εξ ου και δεν εξαντλούνται ποτέ οι ερμηνευτικές προσεγγίσεις.

Δοκίμιο και μανιφέστο υπέρ τού αμερικάνικου φιλελευθερισμού είναι (κατά την ταπεινή μου γνώμη) αυτό το φιλοσοφικό πόνημα. Στο Βιετνάμ οι καουμπόηδες τής πάλαι ποτέ Άγριας Δύσης μεταφέρθηκαν στην Άπω Ανατολή, με την φιλοδοξία τού Μεγάλου Αλεξάνδρου να εκπολιτίσουν και να μετατρέψουν και αυτή την καθυστερημένη θεοκρατική ήπειρο με τα απολυταρχικά καθεστώτα σε ονειρική, ιδανική γη τής Ελευθερίας, όπου το παγκόσμιο πλέον Σύνταγμα θα προστατεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα, με πρώτο και κυρίαρχο την ελευθερία τής έκφρασης («την ελευθερία μου κι ας μην έχω να φάω»). Την Πρώτη Τροπολογία τού Αμερικάνικου Συντάγματος επικαλείται σε μία φαινομενικώς μόνον αστεία σκηνή ενός φωναχτά διαμαρτυρόμενου σε ένα μπαρ. Κάτω από τα παραγλωσσικά σημεία, τις μιμικές και παντομιμικές εκφράσεις φαίνεται, διαφαίνεται, κατισχύει η δύναμη τού ατόμου να βροντοφωνάξει την γνώμη του.

Άλλες συνυποδηλώσεις όπως, η διπλωματία, η αυτοδικία, η εξισορρόπηση τού χάους, η αυτορύθμιση τού παράλογου (με τη βοήθεια τής Χημείας) περνάνε σε δεύτερο επίπεδο, συναπαρτίζουν όμως ένα υπόγειο ρεύμα τού οποίου το βουητό φτάνει μέχρι τα κατάβαθα τής πανανθρώπινης ψυχής.

Το κατόρθωμα εδώ δεν είναι σεναριακό μήτε αυτοσχεδιαστικό μήτε σκηνοθετικό, είναι συν-ΟΛΙΚΟ. Είναι τόσο διαποτισμένοι όλοι από τον αμερικάνικο τρόπο ζωής που το λεγόμενο «αμερικάνικο όνειρο», όχι μόνον δεν τσαλακώθηκε από τις αντιπολεμικές διαδηλώσεις αλλά ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΘΗΚΕ στην τρανότερη μορφή του: γιατί τι να τα κάνεις τα λεφτά χωρίς την ελευθερία;

Το πώς επιβιώνει στο ημίφως, στο λυκόφως, ένας εσμός που θα τον χαρακτηρίζαμε εμείς οι Ευρωπαίοι «υπόκοσμο» είναι βεβαίως αντικείμενο διακωμώδησης (ακόμα κι ενδυματολογικά – ο πρωταγωνιστής φαίνεται σαν να κυκλοφορεί διαρκώς με τα εσώρουχα), όμως κάτω κι από αυτήν την καρναβαλίστικη ελευθεριότητα σχολιάζεται (ευνοϊκά) και πριμοδοτείται (πάλι) η ατομική ανεκτικότητα και η μεγέθυνση τής ατομικής αύρας στα όρια τής κοινωνικής «ανάσας».

Ο καλύτερος ύμνος στο αμερικάνικο πολιτικό σύστημα είναι αυτή η ταινία. Την επικροτώ.

 

 

Jeff Bridges as “The Dude” hangs out at the bowling alley with his buddies Walter (John Goodman) and Donny (Steve Buscemi). Courtesy Universal Studios.

 

info: https://www.athinorama.gr/cinema/movie/the_big_lebowski-

 

 

 

The Big Lebowski, 1998, Έγχρ., Διάρκεια: 117′, 5, Κωμωδία, Αμερικανο-αγγλική

Ο άνεργος χίπης Τζέφρι «The Dude» Λεμπόφσκι και ο φίλος του Γουόλτερ, πρώην βετεράνος του Βιετνάμ, προσπαθούν στα διαλείμματα ενός τουρνουά μπόουλινγκ να διαλευκάνουν την υπόθεση μιας απαγωγής, ενός κατουρημένου χαλιού και της συνωνυμίας μ’ έναν διάσημο εκατομμυριούχο.

 

Σκηνοθεσία:

  • Τζόελ Κοέν

Με τους:

  • Τζεφ Μπρίτζες
  • Τζον Γκούντμαν
  • Τζούλιαν Μουρ
  • Στιβ Μπουσεμί
  • Τζον Τορτούρο
  • Μπεν Γκαζάρα
  • Σαμ Έλιοτ

 

 

* Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασιολόγος και κριτικός  https://konstantinosbouras.gr

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top