Fractal
Home / Βιβλιοκριτικές / Οι ζωές των πλούσιων και κοσμοπολιτών ομογενών του 19ου αιώνα.
28/02/2023, 11:16 μμ

Οι ζωές των πλούσιων και κοσμοπολιτών ομογενών του 19ου αιώνα.

Γράφει η Λεύκη Σαραντινού //

 

Ελένη Κεκροπούλου «Το Σταυροδρόμι των Ρωμιών της Πόλης», εκδ. Ωκεανός

 

Τη ζωή πολλών μεγάλων Ελλήνων επιχειρηματιών και ευεργετών του 19ου αιώνα, του Γεωργίου Ζαρίφη, του Ανδρέα Συγγρού, αλλά και των Χιωτών μεγαλεμπόρων, Μπαλτατζήδων και Ράλληδων παρουσιάζει η καταξιωμένη στον χώρο του ιστορικού μυθιστορήματος συγγραφέας Ελένη Κεκροπούλου. Το νέο της πόνημα έχει τίτλο «Το Σταυροδρόμι των Ρωμιών της Πόλης» και ασχολείται με τις ζωές των πλούσιων και κοσμοπολιτών ομογενών του 19ου αιώνα.

Η αρχή της υπόθεσης τοποθετείται εν έτει 1832 στην Κωνσταντινούπολη, όταν ο νεαρός Γεώργιος Ζαρίφης μπαίνει στη δούλεψη του μεγαλεμπόρου της Πόλης Δημητρίου Ζαφειρόπουλου. Ο νεαρός Γεώργιος, ικανότατος και πανέξυπνος έμπορος, γρήγορα θα χρισθεί διάδοχος της παραπαίουσας επιχείρησης του Ζαφειρόπολου και μαζί με τους τρεις γιους του θα καταφέρουν να σώσουν  την επιχείρηση από τη χρεωκοπία και να δημιουργήσουν έναν νέο εμπορικό οίκο που θα απλωθεί ως τα πέρατα της Οικουμένης. Τη συνεργασία αυτή σφραγίζει το πολύ επιτυχημένο συνοικέσιο του Ζαρίφη με την Ελεγκάκη, κόρη του Ζαφειρόπουλου.

Κοντά στη  κύρια αυτή εξιστόρηση της ζωής του Γεωργίου Ζαρίφη, η Κεκροπούλου εμφιλοχωρεί στιγμιότυπα από τις ζωές και τις επιχειρηματικές δράσεις άλλων μεγαλεμπόρων του 19ου αιώνα, των Ράλληδων, του Ιωνίδη, των Ροδοκανάκηδων, των Μπαλτατζήδων και άλλων. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι υπήρξαν κοσμοπολίτες και κοσμογυρισμένοι και έζησαν σε μέρη όπως η Σμύρνη, η Κωνσταντινούπολη, η Αλεξάνδρεια, το Παρίσι, η Τεργέστη, η Μασσαλία. Έζησαν από πρώτο χέρι τις πολιτικές και κοινωνικές αναταράξεις του 19ου αιώνα που ταλάνισαν τον  «Μεγάλο Ασθενή» , δηλαδή την παραπαίουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία, όπως το Ταζνιμάτ και τον Κριμαϊκό πόλεμο και ρισκάρισαν ουκ ολίγες φορές με τις τολμηρές επιχειρηματικές κινήσεις τους.

Όλοι αυτοί οι θιασωτές του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής που δεν δίσταζαν όμως να δηλώνουν περήφανα όπου σταθούν και όπου βρεθούν ότι ανήκαν στο ιερό γένος των Ρωμιών, μονάχα προς τα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα και στις αρχές του εικοστού έστρεψαν το βλέμμα τους προς το μικροσκοπικό νεοσύστατο και καχεκτικό ελληνικό κράτος.

Η Κεκροπούλου στο βιβλίο της δεν αφήνει καμία πτυχή της ζωής τους δίχως εξιστόρηση. Μας αφηγείται πως ζούσαν οι γυναίκες τους, κλεισμένες στο σπίτι από τη μια και προορισμένες να γεννήσουν τους διαδόχους των επιχειρήσεων, αλλά και εξίσου κοσμογυρισμένες με τους άντρες τους από την άλλη, όταν εκείνοι τους επέτρεπαν να τους συνοδέψουν στα ταξίδια αναψυχής που πραγματοποιούσαν κατά καιρούς στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Μας παρουσιάζει με κάθε λεπτομέρεια τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονταν και το δεινό επιχειρηματικό τους δαιμόνιο, τις ιστορίες τους από το παρελθόν-ιδιαίτερα εκείνες των Χιωτών προσφύγων μετά από τη Σφαγή της Χίου το 1822, τα σπίτια και τις συνήθειές τους, τα πάρτι, τις βεγγέρες, τους έρωτες και τα ταξίδια τους.

 

Ελένη Κεκροπούλου

 

Και μέσα σε όλα αυτά έτερος πρωταγωνιστής του βιβλίου το περίφημο Πέραν της Κωνσταντινούπολης, το Σταυροδρόμι των Ρωμιών της Πόλης, εκεί όπου μαζί με τη συνοικία του Φαναρίου χτυπούσε η καρδιά του ελληνισμού της Πόλης.

Η ιστορία της παραπαίουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας του 19ου αιώνα που ευεργετήθηκε τα μέγιστα από τη δράση των Ελλήνων μεγαλεμπόρων που κατοικούσαν στα εδάφη της παρουσιάζεται επίσης στο βιβλίο. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να γίνει διαφορετικά; Ας μην ξεχνάμε ότι οι ζωές όλων αυτών των Ελλήνων μεγιστάνων του πλούτου που υπήρξαν πάνω απ’ όλα πολίτες του κόσμου ήταν άμεσα συνυφασμένες με τις κοσμοϊστορικές αλλαγές που έλαβαν χώρα στην Ανατολική Μεσόγειο στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα και συνδέονται με ό,τι αποκαλούμε σήμερα «Ανατολικό Ζήτημα».

Το «Το Σταυροδρόμι των Ρωμιών της Πόλης» είναι ένα έξοχο πόνημα, καρπός πολύχρονης έρευνας και ενασχόλησης της συγγραφέως με το συγκεκριμένο ζήτημα που δεν θα μας αφήσει ασυγκίνητους από καμία άποψη: τόσο γλώσσας και καλοδουλεμένης γραφής, όσο και υπόθεσης, αλλά και παράθεσης ιστορικών στοιχείων.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top