Και ο έρωτας ολοκλήρωσε τη γυναίκα
Γράφει η Μαρία Δρογγίτη //
Δημήτρης Βαρβαρήγος, «Σχεδόν γυναίκα», Εκδόσεις 24 γράμματα
Ο τίτλος “Και ο έρωτας ολοκλήρωσε τη γυναίκα” θα μπορούσε να συμπληρώνει τον τίτλο μιας παλιάς γαλλικής ταινίας “Και ο Θεός έπλασε τη γυναίκα”(1956), σίγουρα όμως επιδιώκει να απαντήσει και να σχολιάσει τον τίτλο και το περιεχόμενο του βιβλίου “Σχεδόν γυναίκα” του Δημήτρη Βαρβαρήγου.
Το ιστορικό μυθιστόρημα “Σχεδόν γυναίκα” από τις Εκδόσεις 24 γράμματα ταξιδεύει από το Μάρτη του 2023 και έχει κατακτήσει ένα σημαντικό μέρος στη θάλασσα του αναγνωστικού κοινού. Στοιχεία αναγνωστικής έλξης δεν είναι μόνο το ιστορικό πλαίσιο και το διαχρονικό θέμα που αναφέρεται το βιβλίο, το πρώτο ερωτικό σκίρτημα μιας έφηβης, αλλά κυρίως η πρωτοτυπία της αναφοράς στο έθιμο της ιερής πορνείας για μια νύχτα, στην πρώτη επαφή μιας έφηβης με τη μύηση της ηδονής.
Το ιστορικό μυθιστόρημα ξεκίνησε τον 19ο αιώνα με σταθμό τον Ιβανόη του W.Scott, αποτελώντας ένα έργο φαντασίας στο οποίο μεταφέρονται με ρεαλιστικές λεπτομέρειες και πιστότητα το πνεύμα, οι συμπεριφορές και οι κοινωνικές συνθήκες μιας ιστορικής περιόδου που πρέπει να απέχει πενήντα τουλάχιστον χρόνια από την εποχή του συγγραφέα. Άνθησε ως είδος, αλλά παρήκμασε στην Ευρώπη λόγω ιστορικών υπερβολών που καταδικάστηκαν από την κριτική. Στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι αγαπητό και σχετίζεται και με το ρόλο που παίζει το παρελθόν στην πορεία μας ως λαός. Το μυθιστόρημα “Σχεδόν γυναίκα” είναι ιστορικό που επιβεβαιώνεται αρχικά για την πολύχρονη έρευνα, αφοσίωση και κόπο από τον ίδιο τον συγγραφέα στην εισαγωγή του βιβλίου, αλλά και στην συνέχεια από τον αναγνώστη που από τις πρώτες γραμμές ανάγνωσης μεταφέρεται στο λιμάνι της ξακουστής αρχαίας πόλης- κράτους της Κορίνθου.
Η πλοκή εξελίσσεται περίπου το 484 π.Χ. Το σκηνικό στήνεται αριστοτεχνικά με την πόλη να ξυπνάει και η ζωή να ξεκινάει από το λιμάνι που οι δοσοληψίες δεν σταματούν ποτέ. Έτσι γνωρίζουμε τον Επίβουλο, που το όνομά δείχνει και το χαρακτήρα του, όπως συνηθιζόταν στην αρχαιότητα. Πλουτίζει από το δουλεμπόριο και επιδιώκει κέρδος και δύναμη από τη συμμετοχή του στην ολοκλήρωση κατασκευής του Δίολκου, ενός έργου ανάλογης σημασίας για το εμπόριο με της διώρυγας του Σουέζ σήμερα. Επιβουλεύεται τους πάντες χωρίς ηθικές αρχές και αξίες και δεν θα διστάσει να χρησιµοποιήσει στην εφαρμογή των σχεδίων του την αγαπημένη του κόρη στο βαθμό βέβαια που αυτή θα το επιτρέψει.
Κεντρική ηρωίδα του έργου είναι η νεαρή, έφηβη ακόμη, Ινώ, κόρη του Επίβουλου. Μεγαλώνει, όπως ταιριάζει στην τάξη της, με δύο σκλάβες, σχεδόν συνομήλικες και τη γιαγιά Αίγειρα. Έχει το πλεονέκτημα να μορφωθεί, όχι όμως και να ξεφύγει από τη μοίρα της γυναίκας που η πατριαρχία θέλει να έχει τον τελευταίο λόγο στις επιλογές της. Είναι φανερό όμως ότι η πνευματική καλλιέργεια δίνει τη δύναμη στην σχεδόν γυναίκα Ινώ να διατυπώνει σκέψεις και επιθυμίες, αυτονόητες σήμερα, αδιανόητες τότε για τη θέση της γυναίκας και του ανθρώπου.
Με την περιγραφή θρησκευτικών τελετουργιών που συνδέονται με τη λατρεία της Αφροδίτης, της θεάς του έρωτα δεν προστίθεται μόνο ένα ακόμη στοιχείο ιστορικότητας του έργου, αλλά ένα αναπόσπαστο στοιχείο της πλοκής και καλείται ο αναγνώστης να ανακαλύψει ότι, όταν η γυναίκα γνωρίσει την βαθιά αλήθεια του έρωτα, αυτό αποτελεί την ύψιστη μορφή ελευθερίας, καθώς, όπως υποστηρίζει ο συγγραφέας, ο θείος έρωτας απ’ όπου γεννηθήκαμε, είναι άσπιλος, χωρίς ντροπή, δίχως αμαρτία.
Ένα πλήθος δευτερευόντων προσώπων, όπως δούλοι, ζητιάνοι, εταίρες, ναυτικοί, έμποροι, καπετάνιοι, αξιωματούχοι ζωντανεύουν με την περιγραφή και τους διαλόγους, κινούμενοι ρεαλιστικά σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους ενεργοποιώντας όλες τις αισθήσεις χωρίς να αποκλείεται το εξωτικό και μυστηριακό, αφού η Κόρινθος ήταν ένα μεγάλο λιμάνι που συγκέντρωνε ανθρώπους από όλα τα μέρη του γνωστού τότε κόσμου που μετέφεραν όχι μόνο τα προϊόντα τους, αλλά και τις ιδέες τους, τις μυρωδιές τους, τον πολιτισμό τους. Ο συγγραφέας, ως παντογνώστης αφηγητής, προσεγγίζει τους ήρωές του πάντοτε με σεβασμό στον άνθρωπο και με ιδιαίτερη τρυφερότητα και συμπάθεια στη γυναίκα, όπως φαίνεται και σε άλλα εξαιρετικά έργα του Δημήτρη Βαρβαρήγου.
Το μυθιστόρημα “Σχεδόν γυναίκα” δεν μένει σε μια απλή εξιστόρηση ενός πρωτότυπου θέματος, όπως είναι το έθιμο της ιερής πορνείας για την ολοκλήρωση της γυναίκας. Ο συγγραφέας αβίαστα, χωρίς υπερβολές, φιλοσοφεί και εμβαθύνει στη μαγική γοητεία του έρωτα, αλλά και της μοίρας του ανθρώπου. Ασκεί κριτική ματιά σε κάθε τι που μειώνει την ανθρώπινη υπόσταση. Προστατεύει τον αναγνώστη και την ηρωίδα του από την ύβρη, όπως ο αρχαίος τραγικός ποιητής αποφεύγει την αναπαράσταση της βίας ή της χυδαιότητας, χωρίς να στερεί τη γνώση και την ένταση του συναισθήματος. Το τέλος είναι απροσδόκητο, όπως ταιριάζει σε ένα ξεχωριστό βιβλίο με κυρίαρχα χαρακτηριστικά την πρωτοτυπία, τον λεξιλογικό πλούτο, την ποιητική αφήγηση, τους ολοκληρωμένους χαρακτήρες, την πιστή απόδοση του ιστορικού πλαισίου και που αξίζει να διαβαστεί.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
-
-
ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΜΕ 500+ ΛΕΞΕΙΣ: Ένας ιδιότυπος «τόπος» με εικόνες και λέξεις
21/05/2024, 10:40 μμ -
Παρακείμενα: «Ιστορίες που αρχίζουν από τη μέση και αναζητούν ένα σημείο εκκίνησης»
21/05/2024, 10:39 μμ -
Ανάσες γραφής
21/05/2024, 10:33 μμ -
Κάτω τα ξυπνητήρια – Κάτω ο χρόνος !
21/05/2024, 10:31 μμ -
«Η μαγική γραφίδα ενός εξαιρετικού λογοτέχνη»
21/05/2024, 10:24 μμ
ΘΕΜΑΤΑ
-
Η αναπαράσταση μιας εποχής
Γράφει η Ευδοκία Φανερωμένου // Γιάννης Καλπούζος, «ἐρᾶν», Εκδόσεις Ψυχογιός, 2020 Ἐκ τοῦ ὁρᾶν τό ἐρᾶν … Αλλιώς: από τα μάτια η αγάπη πιάνεται. Φράση που έχει ειπωθεί για τον κεραυνοβόλο έρωτα, ενώ υπό ένα θεοκρατικό πρίσμα θα
Περισσότερα -
Κι ας μην τον βλέπω, εκείνος σκάβει
Γράφει η Ελένη Γκίκα // «Ο Θησαυρός του Χρόνου» του Μένη Κουμανταρέα, εκδ. Πατάκη, σελ. 477 «Κι αν κάτι από το παρελθόν ξυπνήσει μέσα του;» ρώτησα κοιτάζοντας λοξά τον δάσκαλό μου. «Τότε πρέπει να πολεμήσουμε», είπε ο δάσκαλος.
Περισσότερα -
✔ «Big in Japan» της Κατερίνας Λούβαρη Φασόη στο «Μικρό» της Μονής Λαζαριστών από το Κ.Θ.Β.Ε.
Γράφει ο Παύλος Λεμοντζής // «Big in Japan» της Κατερίνας Λούβαρη Φασόη στο «Μικρό» της Μονής Λαζαριστών από το Κ.Θ.Β.Ε. Πρόλογος Στη χώρα μας γνωρίσαμε το κλασικό Ιαπωνικό θέατρο σε αθηναϊκή παράσταση στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού στο
Περισσότερα -
✔ Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου: «Εύχομαι και ελπίζω οι αναστάσιμες μέρες να ρίξουν λίγο από το δικό τους Άκτιστο Φως στα σκοτάδια που μας κύκλωσαν»
Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα // «Μέρες Πασχαλινές που είναι, μόνο αναστάσιμος θα έπρεπε να είναι ο λόγος μας. Και το πιο αναστάσιμο μυθιστόρημά μου είναι “Ο Άγγελος της Στάχτης”. Μοιάζει παράξενο για ένα βιβλίο με τόσον Άδη μέσα
Περισσότερα -
Νυχτερινοί επισκέπτες: ο Τάσος Λειβαδίτης και ο Νίκος Καρούζος σ’ έναν διάλογο αυτοσχέδιο
Του Γιώργου Κορνελάκη // 22:15 Ν.Κ. την καλησπέρα μου στα ιδανικά σας! Τ.Λ. τα βράδια, τι όμορφα που μυρίζει η γη.. Ν.Κ. βράδυ πολύφυλλο και φωτισμένο σα μίσχος άνθους ο χρόνος, αθώα υψούμενος
Περισσότερα -
Χνάρια στο χιόνι: τα σήματα της ποίησης του Jüri Talvet
Γράφει και μεταφράζει η Μαγδαληνή Θωμά // Ο Εσθονός ποιητής Jüri Talvet είναι άγνωστος στην Ελλάδα· εκτός από κάποιες σκόρπιες μεταφράσεις του, λιγοστά πράγματα ξέρουμε για το έργο του: στον συλλογικό τόμο της Ανθολογίας εσθονικής ποίησης «…απ’ τον
Περισσότερα -
✔ Γιάννης Ξανθούλης: «Φοβάμαι πως ακόμη και τα λάχανα θα βάραιναν πάνω στους κλώνους τους»
Συνέντευξη στην Ελένη Γκίκα // «Τα “καλά” βιβλία ήταν πάντα με σκληρό εξώφυλλο. Τα άλλα τα θεωρούσαμε του πεταματού, εκτός από τα κλασσικά εικονογραφημένα. Μου άρεσαν οι Αδελφοί Γκριμ και ο Άντερσεν, που διαισθανόμουν ότι ήταν αντιπαιδαγωγικοί συγγραφείς.
Περισσότερα
