Fractal

☆ Πόσο «αθώα» είναι αυτή η ελιά στο δέρμα μου;

Γράφει η Ρίτα Βελώνη //

 

 

 

Δεν αρκεί μόνο να αναρωτιέστε! Επισκεφτείτε τον δερματολόγο, για να μάθετε εγκαίρως, αν η ελιά στο σώμα ή το πρόσωπό σας, που μεγάλωσε απότομα ή άλλαξε χρώμα, έχει εξελιχθεί σε καρκίνο του δέρματος, ο οποίος, στο αρχικό στάδιο πάντα θεραπεύεται.

 

 

Περισσότεροι από 50.000 Ευρωπαίοι κάθε χρόνο ανακαλύπτουν ότι μια «αθώα» ελιά στο σώμα τους έγινε ο πιο επιθετικός καρκίνος, ενώ είκοσι χιλιάδες περιπτώσεις καρκίνων του δέρματος υπολογίζεται ότι παρουσιάζονται κάθε χρόνο μόνο στην Ελλάδα. Ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας του Καρκίνου (International Agency for Researchon Cancer -IARC), που αποτελεί τμήμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, σε ανακοίνωση που εξέδωσε με αφορμή τον μήνα Μάιο, που είναι αφιερωμένος στην ενημέρωση για το Μελάνωμα, αναφέρει ότι το 2020 καταγράφηκαν παγκοσμίως 325.000 νέα περιστατικά μελανώματος, ενώ περίπου 57.000 ασθενείς έχασαν τη ζωή τους από τη νόσο. Οι επιστήμονες του IARC μάλιστα εκτιμούν ότι την περίοδο 2020-2040 ο αριθμός των νέων περιστατικών θα αυξηθεί  περισσότερο από 50%, φθάνοντας στα 500.000 σε ετήσια βάση.

 

 

Ποιες ελιές πρέπει να «φοβόμαστε»;

 

Γενικά μια ελιά δεν θα μας απασχολήσει αν δεν παρουσιάζει περίεργα συμπτώματα και αν δεν είναι μεγαλύτερη από 6 χιλιοστά περίπου (όσο είναι η γόμα στο πίσω μέρος του μολυβιού μας). Επίσης, οι λεγόμενες «κρεατοελιές», αυτές που μοιάζουν με τρούλο δηλαδή, κατά κανόνα δεν είναι ύποπτες, όπως επίσης δεν είναι και αυτές που έχουν τρίχες. Αντίθετα, όταν έχουμε μια ελιά στην οποία υπάρχει κάποια αλλαγή, αν π.χ. μεγάλωσε απότομα, αν το χρώμα της έχει σκουρύνει, αν αιμορραγεί, αν μας προκαλεί πόνο τσούξιμο ή φαγούρα, πρέπει να ζητήσουμε την συμβουλή του δερματολόγου. «Είναι σημαντικό –τονίζουν οι ειδικοί – να γνωρίζουμε εγκαίρως αν οι αλλαγές, οφείλονται σε κάποιο καρκίνο του δέρματος, ο οποίος και στη χειρότερη μορφή του, όπως είναι το μελάνωμα, στο αρχικό στάδιο είναι ιάσιμο».

 

Σε τι άλλες «μορφές» εμφανίζεται ο καρκίνος του δέρματος;

 

Όπως επισημαίνει ο δρ Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος στον ΕΔΟΕΑΠ: « εκτός από το μελάνωμα που είναι η πιο σοβαρή μορφή καρκίνου του δέρματος και ευθύνεται για το περίπου ένα πέμπτο των περιστατικών δερματικού καρκίνου, δυο πολύ συχνές μορφές είναι, επίσης: To βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (μοιάζει με μικρό οζίδιο σαν μαργαριτάρι) και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (ένα έλκος), που είναι αρκετά πιο επικίνδυνο από το βασικοκυτταρικό. Και οι δύο αυτοί τύποι δερματικού καρκίνου εμφανίζονται συνήθως στο πρόσωπο, έχουν βραδεία τάση ανάπτυξης και καλή πρόγνωση, ενώ αντιμετωπίζονται με χειρουργική αφαίρεση. Το μελάνωμα, αντίθετα, που είναι η πιο επιθετική μορφή μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος, είτε πάνω σε δέρμα το οποίο πριν ήταν υγιές είτε στο σημείο όπου προϋπάρχει κάποια ελιά. Αντιμετωπίζεται επίσης με χειρουργική αφαίρεση, ενώ στα πρώτα στάδιά του είναι πλήρως ιάσιμο. Μετά το χειρουργείο το δείγμα που ελήφθη πρέπει πάντα να εξετάζεται από παθολογοανατόμο, ώστε να επιβεβαιώνεται η αφαίρεση του όγκου σε όλα του τα όρια».

 

 

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από μελάνωμα

 

Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Μελέτης του Μελανώματος (EΛΕΜΕΛ):

 * Αυξημένο κίνδυνο διατρέχουν τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό μελανώματος καθώς και εκείνα με ιστορικό εγκαυμάτων από παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο, έστω κι αν αυτή η έκθεση έγινε κατά διαστήματα (δηλαδή, μόνο στη διάρκεια των διακοπών τους).

* Προδιάθεση, έχουν επίσης άτομα με συγκεκριμένο τύπο δέρματος (πολύ ανοιχτόχρωμο με πανάδες ή φακίδες) που εμφανίζει μεγάλη ευαισθησία στον ήλιο, χωρίς να αναπτύσσει τους συνήθεις προστατευτικούς μηχανισμούς (μαύρισμα).

* Από μελάνωμα κινδυνεύουν ακόμα, όσοι έχουν πολλές ελιές, αλλά και όσοι έχουν εκτεθεί σε πηγές τεχνητού μαυρίσματος (solarium), ειδικά εκείνοι που έχουν αρχίσει από την εφηβική ηλικία και υποβάλλονται σε μεγάλο αριθμό συνεδριών κάθε χρόνο.

 

 

 

 

 

Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε τo μελάνωμα;

 

Διεθνώς έχει θεσπιστεί η μέθοδος ABCD (4 κανόνες), που υποδεικνύει τι πρέπει να προσέξουμε όταν εξετάζουμε τις ελιές στο δέρμα μας. Αυτοί οι κανόνες είναι:

* Α (asymmetry), που σημαίνει ότι θα πρέπει να κοιτάξουμε αν η ελιά μας είναι ασύμμετρη, άρα και ύποπτη.

*B (borders), πώς είναι δηλαδή το περίγραμμά της. Αν είναι ανομοιόμορφο και δαντελωτό, χρήζει διερεύνησης.

* C (color), αν έχει αλλάξει χρώμα ή αν έχει περισσότερα από ένα, θα μπορούσε να είναι επικίνδυνη.

*D (diameter), αν η διάμετρός της είναι μεγαλύτερη από 6 χιλιοστά, πρέπει να την εξετάσουμε.

 

Σημαντική η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία

«Το μελάνωμα είναι ουσιαστικά θεραπεύσιμο εάν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί όσο ο όγκος είναι επιφανειακός (λεπτού «πάχους» σε ιστολογική εξέταση) και δεν έχει εισβάλει βαθιά στο δέρμα», τονίζουν από την Ελληνική Δερματολογική & Αφροδισιολογική Εταιρεία. «Η έγκαιρη ανίχνευση του μελανώματος έχει, επομένως, τεράστια σημασία για την πρόγνωση των ασθενών και επιτυγχάνεται με μια απλή εξέταση του δέρματος από εξειδικευμένο γιατρό (δερματολόγο)».

Ο έλεγχος του δέρματος από δερματολόγο γίνεται:

* Με την απλή κλινική εξέταση (επισκόπηση).
* Με τη δερματοσκόπηση (εξέταση με ειδικό φακό που «φωτίζει» τις μικροσκοπικές λεπτομέρειες των σπίλων).
* Με τη χρήση ψηφιακής φωτογράφισης και ανάλυσης από ηλεκτρονικό υπολογιστή. Η μέθοδος αυτή ακολουθείται σε εξειδικευμένα κέντρα με ειδικό εξοπλισμό, που επιτρέπει τη φωτογράφιση των σπίλων σε μια δεδομένη στιγμή και τη σύγκριση των εικόνων αυτών σε μελλοντική εξέταση του ασθενούς για την ανίχνευση πιθανών αλλαγών στους σπίλους αυτούς.

 

ΙΝFO

Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Δερματολογικής & Αφροδισιολογικής Εταιρείας (ΕΔΑΕ) και της Ελληνική Εταιρεία Έρευνας και Μελέτης του Μελανώματος (EΛΕΜΕΛ):

*Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, αποτελεί το 80% των καρκίνων του δέρματος και συνήθως εμφανίζεται στις περιοχές του σώματος που εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο (όπως το πρόσωπο, το κεφάλι, τα χέρια,το πίσω μέρος του λαιμού). Το πιο πρώιμο σημάδι του μπορεί να είναι μια κόκκινη επίπεδη επιφάνεια, ένα μικρό ογκίδιο, ένα μικρό σημείο που αιμορραγεί όταν έρχεται σε επαφή με την πετσέτα, ένα μικρό έλκος (πληγή), ή μια κρούστα στο δέρμα η οποία επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα και δεν επουλώνεται.

* Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, αποτελεί το 20% των καρκίνων του δέρματος εντοπίζεται στο πρόσωπο (κυρίως στα χείλη και στα αυτιά), Αντίθετα με το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, το οποίο δεν κάνει μετάσταση σε άλλα όργανα του σώματος, το ακανθοκυτταρικό, μπορεί να δώσει μεταστάσεις, είτε μέσω του αίματος, είτε μέσω της λέμφου σε μέρη του σώματος όπως οι πνεύμονες, ο εγκέφαλος ή το συκώτι.

* Το μελάνωμα, εμφανίζεται και στα καλυμμένα μέρη του σώματος (σε αντίθεση με τις άλλες μορφές δερματικού καρκίνου, που συνήθως εντοπίζονται μόνο στα ακάλυπτα σημεία). Παρουσιάζεται συνήθως σαν ένα μελανό, βυσσινόχρωμο ή σκούρο καφέ ογκίδιο, σε περιοχές του δέρματος, όπως η πλάτη (στους άνδρες) και τα κάτω άκρα (στις γυναίκες). Περιοχές δηλαδή που είναι προφυλαγμένες κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών και εκτίθενται απότομα σε έντονη ηλιακή έκθεση, όπως συμβαίνει στην αρχή του καλοκαιριού.

* Μειώνοντας την ανεξέλεγκτη και υπερβολική έκθεσή σας στον ήλιο και χρησιμοποιώντας πάντα το σωστό αντιηλιακό (και στην πόλη στα ακάλυπτα σημεία) εξουδετερώνετε τη δράση της ηλιακής ακτινοβολίας και τον κίνδυνο δερματικών καρκίνων.

 

* Το IΑRC εκτιμά ότι στην Ελλάδα καταγράφονται κάθε χρόνο περισσότερα από 1.300 περιστατικά μελανώματος. Ωστόσο, «επειδή δεν υπάρχει μητρώο καταγραφής των νοσημάτων στη χώρα μας, δεν αποκλείεται ο αληθινός αριθμός να είναι υψηλότερος, καθώς αυτός είναι έμμεσος υπολογισμός», διευκρινίζει ο δρ. Μιχελάκης.

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top