Fractal
Home / ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ /  Ο Μετα-Ιμπρεσιονισμός και ο Paul Cezanne
29/08/2018, 11:48 πμ

 Ο Μετα-Ιμπρεσιονισμός και ο Paul Cezanne

Γράφει ο Αγησίλαος Κ. Αλιγιζάκης // 

 

 

Εισαγωγή

Στο τέλος του 19ου αιώνα εμφανίζεται ένας ζωγράφος, ο οποίος προετοιμάζει την μοντέρνα ζωγραφική τέχνη του 20ου αιώνα, όπως έκανε και ο συμβολιστής ποιητής Σαρλ Μπωντλέρ το 1857 για την νεωτερική ποίηση με την ποιητική του συλλογή «Τα Άνθη του Κακού». Αυτός ήταν ο Paul Cezanne (1839-1906), ο «πατέρας της μοντέρνας τέχνης», ο οποίος βλέποντας την αδυναμία των ιμπρεσιονιστών με τη διάλυση της φόρμας αποκατέστησε τον όγκο  και τη στερεότητα των αντικειμένων. Συνδυάζοντας την ταυτόχρονα χρήση σχέδιου-χρώματος και απορρίπτοντας την μαθηματική προοπτική απομακρύνθηκε από τις κλασικές αναγεννησιακές και νεοκλασικιστικές αρχές της ζωγραφικής και οδηγήθηκε σε μια διαφορετική οργάνωση του πίνακα και του χώρου γενικότερα στα έργα του.[1]

 

 

Εικόνα 1. Paul Cezanne. «Το όρος Mont Sainte-Victoire και η Κοιλάδα του Τοξωτού Ποταμού» (1882-85). Ελαιογραφία σε καμβά 65 x 82 cm. Metropolitan Museum of Art, New York.

 

 

Ο Σεζάν ασχολήθηκε με τις «νεκρές φύσεις» (διάσημα έργα του Σεζάν), τις τοπιογραφίες και τα πορτρέτα. Στις «νεκρές φύσεις» φαίνεται μια νέα τάση της ζωγραφικής, οποία θα κυριαρχήσει στον 20ο αιώνα, η Αφαίρεση, ενώ στις τοπιογραφίες ο θεατής αντιλαμβάνεται τη γεωμετρία των σχημάτων (κύβος, παραλληλόγραμμο, κύκλος), η οποία αργότερα θα οδηγήσει στον Κυβισμό.[2]

 

Ανάλυση πίνακα

Στον πίνακα της εικόνας 1 παρουσιάζεται μια τοπιογραφία με δέντρα, ένα ποτάμι που ρέει σε μια κοιλάδα, μια μεγάλη πέτρινη γέφυρα, μερικές αγροτικές κατοικίες, τα καλλιεργημένα χωράφια και στο βάθος ένας ορεινός όγκος με βουνά και λόφους. Μεγάλα πράσινα δέντρα απεικονίζονται δεξιά στη σύνθεση και ένα μοναχό βρίσκεται στο μέσον. Οι αγροικίες βρίσκονται διάσπαρτα στην κοιλάδα μέσα στα καλλιεργημένα χωράφια, ενώ μια μακριά τοξωτή γέφυρα φαίνεται στο δεύτερο επίπεδο προς το βάθος της σύνθεσης. Στο βάθος του πίνακα ένας ορεινός όγκος με βουνά και λόφους υψώνεται προς τον γαλάζιο ουρανό αποτελώντας το φόντο του πίνακα.

Ολόκληρο το τοπίο λούζεται από το φως του ήλιου, ο οποίος με τις αντανακλάσεις του φανερώνει στέρεα αντικείμενα, σκιές και γενικά  εικόνες της φύσης. Το έργο είναι η τοπιογραφία του Πωλ Σεζάν «Το όρος Mont Sainte-Victoire και η Κοιλάδα του Τοξωτού Ποταμού», το οποίο φιλοτεχνήθηκε κατά την περίοδο (1882-1885). Πρόκειται για ελαιογραφία σε καμβά μεγέθους 65 x 82 cm και σήμερα βρίσκεται στο Metropolitan Museum of Art, New York.

 

 

Εικόνα 2. Ο Paul Cezanne.

 

Τεχνοτροπία

Στον πίνακα της εικόνας 1 είναι εμφανή τα γεωμετρικά σχήματα των χωραφιών, των σπιτιών και των βουνών (κύβοι, ορθογώνια παραλληλόγραμμα, τραπέζια, ελλειπτικές καμπύλες και τρίγωνα) φανερώνοντας την τεχνική του Σεζάν, η οποία ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες, όπως το πρωταρχικό σκίτσο με κάρβουνο για να τονιστούν οι γραμμές, τα περιγράμματα και τα διάφορα επίπεδα. Στη συνέχεια, ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί διάφορες χρωματικές διαβαθμίσεις με γαιώδεις αποχρώσεις στην απεικόνιση της γης, του ουρανού, των δέντρων και των βουνών.[3]

Το χρώμα, το οποίο πηγάζει από το φως του ήλιου -όπως και στους ιμπρεσιονιστές- δημιουργεί σκιές και φωτίζει τη φύση και τα αντικείμενα. Τα χρωματικά επίπεδα γίνονται με μικρές, παράλληλες και διαγώνιες πινελιές, ενώ ταυτόχρονα ο ζωγράφος χρησιμοποιεί την αρχή ότι τα ζεστά χρώματα (οι διαβαθμίσεις του πράσινου και του καφέ για το χρωματισμό των δέντρων, της γης και κάποιων σπιτιών) έρχονται μπροστά (προς τον θεατή) και τα ψυχρά (οι διαβαθμίσεις του γκρι και του μπλε για τον ουρανό και τα βουνά) μένουν πίσω. Αυτοί οι χρωματικοί τονισμοί δίνουν τον απαραίτητο όγκο και σχήμα στα απεικονιζόμενα αντικείμενα, καθώς ο Σεζάν πρώτα περνούσε σε όλο τον πίνακα τα ψυχρά χρώματα κα στη συνέχεια τα ζεστά.[4]

Ο χώρος αντιμετωπίζεται με τη χρήση της βυζαντινής δισδιάστατης, λιτής τεχνοτροπίας και των σημείων πολλαπλής όρασης (αντί για το αναγεννησιακό μοναδικό σημείο οράσεως). Με τους τρόπους αυτούς, δεν είναι αναγκαία η σμίκρυνση με την απομάκρυνση των αντικειμένων προς το βάθος του πίνακα, ενώ συχνά χρησιμοποιεί και την παραμόρφωση ανάλογα πάντα με τις απαιτήσεις της σύνθεσης.[5] Έτσι τα δέντρα μπροστά είναι τεράστια, οι αγροτικές κατοικίες μικρές, οι λόφοι και τα βουνά μικρά σε σχέση με τα μπροστινά δέντρα, όπως και η  μικρή μακριά τοξωτή γέφυρα.

Η χρήση των προαναφερομένων τεχνικών και κανόνων δημιουργούν μια ήρεμη και άρτια ισορροπημένη σύνθεση, η οποία φανερώνει την αρμονία της φύσης και την κορυφαία ζωγραφική ικανότητα του Σεζάν.[6]

 

 

Βιβλιογραφία

  1. Εμμανουήλ Μ., Πετρίδου Β., Τουρνακιώτης Π., Η Ιστορία των Τεχνών στην Ευρώπη, Τόμος Β, Εικαστικές Τέχνες στην Ευρώπη από τον 18ο ως τον 20ο αιώνα, ΕΑΠ, Πάτρα 2
  2. Gobrich Ε.Η., To Χρονικό της Τέχνης, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1994.

 

Διαδικτυακή πηγή εικόνων

www.webgallery of art.com, 8/4/2018.

 

 

[1]Μ. Εμμανουήλ, Β. Πετρίδου , Π. Τουρνακιώτης, Η Ιστορία των Τεχνών στην Ευρώπη, Τόμος Β, Εικαστικές Τέχνες στην Ευρώπη από τον 18ο ως τον 20ο αιώνα, ΕΑΠ, Πάτρα 22008, σ. 49-51.

[2]Ό.π., σ. 49-51.

[3]Ό.π., σ. 49-51.

[4]Ό.π., σ. 49-51.

[5]Ό.π., σ. 49-51.

[6]Ε. Η.Gobrich, To Χρονικό της Τέχνης, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1994, σ. 539-544.

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top