Fractal

Για την ανατροπή της ήττας

του Μάκη Κουζέλη //

 

Πηγή: enthemata.wordpress.com

 

Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ, Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ, ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ-4

Βίκυ Γεωργιοπούλου, «Το μικρό κορίτσι με τα σπίρτα», 2007

 

Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, η πολιτική με τη οποία κέρδισε τη στήριξη των λαϊκών δυνάμεων και επομένως και τις εκλογές του Ιανουαρίου, αποσκοπούσε  στη δημιουργία συνθηκών που θα προστάτευαν και θα ενίσχυαν αυτές τις δυνάμεις: θα άμβλυναν ουσιαστικά τις κοινωνικές ανισότητες, θα προέτασσαν το συμφέρον της εργασίας –και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων μορφών της– απέναντι στο κεφάλαιο, θα εξασφάλιζαν κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, θα υπερασπίζονταν και θα εμβάθυναν τη δημοκρατία. Προϋπόθεση για μια τέτοια πολιτική θεωρήθηκε, ορθά, από τον ίδιο το ΣΥΡΙΖΑ πως είναι η αναίρεση του πλαισίου που επιβάλλουν τα μνημόνια. Κι αυτό γιατί, όπως δυστυχώς φαίνεται και μετά την υπογραφή της νέας συμφωνίας, οι μνημονιακές δεσμεύσεις υπαγορεύουν έναν ασφυκτικό τρόπο μη υπέρβασης της κρίσης και μη άρσης του οικονομικού αδιεξόδου. Ασφυκτικό επειδή δυνάμει αποκλείει ακριβώς εκείνες τις πρωτοβουλίες που θέλει να λάβει ο ΣΥΡΙΖΑ, προδιαγράφοντας μέτρα και επιτηρώντας κάθε κυβερνητική πράξη, σε βαθμό μάλιστα ευθείας προσβολής της ανεξαρτησίας και τυπικής κυριαρχίας της.

Το όλο περιθώριο αριστερής πολιτικής ανάγεται έτσι στη διαμόρφωση του περιεχομένου αυτού του «δυνάμει». Ανάγεται στη δυνατότητα κοινωνικής αλλά και ενδοθεσμικής –από κυβερνητικές θέσεις και με εργαλείο τις κυβερνητικές αποφάσεις– αντίστασης προς τη δυναμική του Μνημονίου, διεύρυνσης κάθε χαραμάδας που επιτρέπει αριστερή πολιτική.

Εμφανώς τα πράγματα είναι εξαιρετικά δύσκολα. Δύσκολα για τον ΣΥΡΙΖΑ, δύσκολα για την αριστερά, δύσκολα για την ελληνική κοινωνία. Το νέο μνημόνιο αφέθηκε, με λειψή πρόνοια και ελλιπή προετοιμασία, να επιβληθεί με τη δύναμη θεομηνίας. Επιβλήθηκε όμως και τώρα έχουμε να επιλέξουμε πώς το αντιμετωπίζουμε. Αναλαμβάνει ένα αριστερό κόμμα την κυβερνητική εξουσία υπό παρόμοιες ασφυκτικές συνθήκες; Κι ανεξάρτητα από τη μέχρι τώρα πορεία του, θα διεκδικούσε ο ΣΥΡΙΖΑ την κυβερνητική εξουσία με αυτούς τους όρους έστω κι αν άλλοι είχαν υπογράψει το τρίτο μνημόνιο, ασθενέστερος τώρα μετά τη διάσπαση αλλά και με επίγνωση της ασύγκριτης δύναμης των αδιάλλακτων «εταίρων» της απέναντι πλευράς; Θα αναλάμβανε δηλαδή γνωρίζοντας πως τα μνημόνια θα πρέπει να ανατραπούν σε καθημερινό αγώνα και με συνεχή και κοπιαστικά πολιτικά βήματα, γιατί με τους ισχύοντες συσχετισμούς δεν «σχίζονται»;

Εκείνη η Αριστερά στην οποία συμμετείχα και συμμετέχω δεν απέχει από την πολιτική αναμένοντας την πλήρωση του χρόνου, δεν ανησυχεί για την επιμόλυνσή της από την πράξη, δεν είναι αδιάφορη ούτε για το μικρότερη υποχώρηση που μπορεί να επιβάλει στο κεφάλαιο, την (εντυπωσιακά ενισχυμένη και αδιάντροπα επανεμφανιζόμενη) αντίδραση, το νεοφασισμό και τη νεοαριστοκρατία. Απαντά επομένως σαφώς θετικά.

Απαντά όμως θετικά γιατί έχει ως στόχο της την ανατροπή των συνθηκών αυτών, την ανατροπή του μνημονιακού πλαισίου, την άρση των όρων που τείνουν («δυνάμει») να αποκλείσουν κάθε αριστερή κυβερνητική πρωτοβουλία. Κι εδώ βέβαια γίνεται φανερό πως κάτι τέτοιο, ακριβώς λόγω της συμφωνίας που επιβλήθηκε και για να αδρανοποιήσει μια νέα κυβέρνηση της Αριστεράς, δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την υποστήριξη από τις δράσεις και τα κινήματα της κοινωνίας που θα ακυρώνουν μέτρα, θα απαιτούν δεσμεύσεις και θα στηρίζουν εναλλακτικές λύσεις. Και οπωσδήποτε: με την υποστήριξη από τις δράσεις και τα κινήματα όχι μόνο της ελληνικής κοινωνίας, αλλά δίνοντας ευκαιρίες αλληλεγγύης αλλά και συντονισμού των αγώνων σε δυνάμεις που μάχονται το νεοφιλελευθερισμό σε όλη την Ευρώπη, σε δυνάμεις του εργατικού κινήματος και της Αριστεράς που εδώ και καιρό μας παρακολουθούν με αγωνία ως κάτι δικό τους (γιατί το αν θα παραμείνει δυνατή μια αριστερή κυβέρνηση αφορά όλους).

Απαντά θετικά επειδή έχει επίγνωση μιας πραγματικότητας που της επιβλήθηκε και την οποία δεν αποδέχεται, δεν αναγνωρίζει. Επειδή θεωρεί και τη νέα συμφωνία «Μνημόνιο» της ίδιας τάξης με τα προηγούμενα, εκπορευμένο από τις ίδιες δυνάμεις και στην ίδια λογική. Αντίθετα, οι προσπάθειες μετατροπής της ήττας σε επιτυχία υπονομεύουν εξαρχής τη δυνατότητα άσκησης αριστερής πολιτικής, καθώς εντάσσουν ιδεολογικά –έστω και ενάντια σε κάθε καλή πρόθεση– οτιδήποτε εκφράζεται μέσω κυβερνητικής πολιτικής στον κυρίαρχο λόγο τεχνοκρατικής διαχείρισης επιβεβλημένων μέτρων (τον παλιό καλό δήθεν «εκσυγχρονισμό»).

Απαντά θετικά επειδή η περί πολιτικής αντίληψη αυτής της Αριστεράς θέτει στο επίκεντρό της τη συνάρθρωση λόγων και πρακτικών χειραφέτησης που προέρχονται από κάθε πτυχή της κοινωνικής ζωής. Με αυτή την αντίληψη, η αδρανοποίηση και εντέλει εξουδετέρωση του νέου Mνημονίου δεν μπορεί παρά να προέλθει από μια πολιτική που, με κυβερνητική υποβοήθηση, αξιώνει να  διευρύνει τη συμμετοχή και την κοινητοποίηση των πολιτών, των εστιών εναλλακτικής οργάνωσης της κοινωνικής ζωής. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι υποχρεωμένος να παλέψει για μια τέτοια κινητοποίηση και αυτό μπορεί να το κάνει και παρά το Μνημόνιο.

 

 

* Ο Μάκης Κουζέλης διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top