Fractal

«Προλαβαίνω καμιά φορά για λίγο να ξυπνήσω αθώος»

Γράφει ο Θεοχάρης Παπαδόπουλος //

 

“Στάχτη με φόντο κάποιον τροπικό” Έλενος Χαβάτζας, Εκδόσεις Βακχικόν

 

Σε μια εποχή, που στην ποίηση κυριαρχεί η μίμηση και τα κακέκτυπα είναι ευχάριστο για μας να διαβάζουμε ορισμένες ποιητικές συλλογές, που διαθέτουν πρωτοτυπία και έναν καλώς εννοούμενο πειραματισμό. Ποιητικές συλλογές, που έχουν κάτι να πουν και το λένε με διαφορετικό τρόπο απ’ ότι έχουμε μέχρι τώρα συνηθίσει.

Είχαμε, λοιπόν, την ευκαιρία να διαβάσουμε την ποιητική συλλογή του Έλενου Χαβάτζα «Στάχτη με φόντο κάποιον τροπικό», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Βακχικόν». Κι αν στο τίτλο ο τροπικός μας παραπέμπει στην ποίηση του Νίκου Καββαδία, θα λέγαμε ότι η ποίηση του Έλενου Χαβάτζα είναι εντελώς διαφορετική, καθώς δεν περιλαμβάνει ναυτικά ταξίδια σε εξωτικούς προορισμούς, αλλά μας ταξιδεύει σε ελεύθερο στίχο με εσωτερικό ρυθμό και με ένα πρωτότυπο στυλ, που ξαφνιάζει ευχάριστα.

Μια γενική παρατήρηση για τη συγκεκριμένη ποιητική συλλογή είναι ότι σε αρκετά ποιήματα ο ποιητής είναι αθυρόστομος. Θα μπορούσαμε να πιαστούμε από τη φράση κλισέ, που λέει ότι δεν υπάρχουν χυδαίες λέξεις, αλλά χυδαίοι άνθρωποι, όμως στο κατά πόσο μπορεί να είναι αθυρόστομη η ποίηση, στεκόμαστε κάπου στη μέση. Δηλαδή, ένα ποίημα, που είναι αθυρόστομο από την αρχή μέχρι το τέλος δεν μας αρέσει, γιατί δείχνει ότι έχει γραφτεί μόνο και μόνο για να εντυπωσιάσει. Αντίθετα, ένα ποίημα, που είναι αθυρόστομο μόνο σε κάποια σημεία του, συνήθως έχει κάτι να πει και πετυχαίνει το σκοπό του. Εξάλλου, αν δεν δεχόμασταν την αθυροστομία στην ποίηση θα έπρεπε να καταργήσουμε τον Μπουκόφσκι και όλη την ποίηση των μπιτ. Ο Έλενος Χαβάτζας είναι αθυρόστομος όσο χρειάζεται για να πει αυτό που θέλει έτσι ώστε αυτό που γράφει να είναι ποίηση.

Η ποίηση του Έλενου Χαβάτζα έχει έντονο υπαρξιακό και κοινωνικό τόνο. Πόσοι άνθρωποι ξεκινούν τη σταδιοδρομία τους με όνειρα, πιστεύουν ότι πέτυχαν κάτι μετά από πολλούς κόπους και θυσίες και ξαφνικά όλα ανατρέπονται σαν πύργος από τραπουλόχαρτα και επέρχεται η απογοήτευση: «Μ’ εντυπωσιάζει κάθε φορά / πόσο γρήγορα / αφού φύγουν τα πρώτα πυροτεχνήματα / έρχεται η απογοήτευση / ή κάπως μια αίσθηση ήττας.» Ο ποιητής αναζητά τη παιδική του αθωότητα, που φαίνεται χαμένη οριστικά κι αμετάκλητα: «ξέρω πλέον τι παίζει εκεί έξω» και λίγο πιο πέρα: «προλαβαίνω καμιά φορά / για λίγο / να ξυπνήσω αθώος.» Ο άνθρωπος, που δεν έχει χρήματα στις τσέπες γίνεται ύποπτος και η ζωή είναι πάντα αλλού από εκεί, που τη γυρεύουμε. Η κοινωνία παρουσιάζεται τόσο κουτσουρεμένη, που κάποιος αρτιμελής νιώθει αμηχανία και δύσκολα μπορεί να ενταχθεί. Η αποξένωση έχει παγώσει τις παλιές φιλικές σχέσεις: «αλλά προς το παρόν / η ντουζιέρα στην παραλία στάζει ακόμη / διαρκώς χειμώνα». Οι χαμογελαστοί άνθρωποι κρύβουν μέσα τους τη μελαγχολία και την απογοήτευση, αλλά ακόμα και αν έχουν πιεί μερικά ποτά και δείχνουν να έχουν ευχάριστη διάθεση πάλι κάτι δεν τραβάει. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να καθόμαστε και να κλαίμε τη μοίρα μας: «χρειαζόμαστε άλλα γλέντια / και κυρίως φωτιά / στη διάρκεια μιας τόσο μεγάλης νύχτας».

Από τη σύντομη ματιά, που ρίξαμε στη ποιητική συλλογή του Έλενου Χαβάτζα συμπεραίνουμε πως ο ποιητής έχει πολλά ενδιαφέροντα να μας πει. Με δεδομένο πως το βιβλίο: «Στάχτη με φόντο κάποιο τροπικό» είναι η δεύτερη ποιητική του συλλογή, περιμένουμε και μια ανάλογη συνέχεια.

 

Έλενος Χαβάτζας

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top