Fractal
Home / ΣΙΝΕΜΑ / ☆ «Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων», μια χιτσκοκική ταινία του 1959, γιατί το κλασικό δεν παλιώνει, αντίθετα αστράφτει μέσα στον χρόνο, ειδικά όταν οι σύγχρονοι μετά-πράττες δεν είναι δημιουργοί…
23/08/2022, 6:57 μμ

☆ «Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων», μια χιτσκοκική ταινία του 1959, γιατί το κλασικό δεν παλιώνει, αντίθετα αστράφτει μέσα στον χρόνο, ειδικά όταν οι σύγχρονοι μετά-πράττες δεν είναι δημιουργοί…

Από τον Κωνσταντίνο Μπούρα // *

 

 

Φαίνεται πως κουραστήκαμε από τις σπασμένες «μετά-αφηγήσεις» και από τα ερειπωμένα μυαλά που κατοικούν άδεια, κακοχρησιμοποιημένα σώματα…

Φαίνεται όμως επίσης, πως οι σύγχρονοι κακο-ποιητές, μετά-πράττες, εξωνητές και προαγωγοί ασύλληπτης κακογουστιάς και φτήνιας δεν κουράστηκαν καθόλου. Όχι ακόμη… Θα καταρρεύσουν όμως σύντομα όπως όλα τα σαθρά είδωλα που στήνονται στην άμμο.

Φαίνεται πως οι σύγχρονοι επαρκείς αναγνώστες-θεατές γύρισαν ήδη την πλάτη στο μετά-πλαστικό ψηφιακό φαστ-φουντ τής δήθεν Τέχνης.

 

 

Πώς αλλιώς να εξηγήσω πως γέμισαν οι θερινοί κινηματογράφοι με παλαιά αριστουργήματα υψηλής αισθητικής και αριστουργηματικής αφήγησης. Ο Χίτσκοκ πρωταγωνιστεί με δύο ταινίες, κλασικές, μοναδικές κι ανεπανάληπτες: «Ο άγνωστος του εξπρές» (1951) και στη «Σκιά των τεσσάρων γιγάντων» (1959) που αρχίζει με τον ίδιον τον ιδιοφυή σκηνοθέτη να προσπαθεί να επιβιβαστεί σε ένα λεωφορείο και να αποτυγχάνει. Λεπτή ειρωνεία, αυτοσαρκαστικό χιούμορ, καλλιτεχνική επάρκεια. Επαληθεύεται για άλλη μια φορά πως οι αληθινά μεγάλοι, τα «ιερά τέρατα», οι γίγαντες τής Τέχνης ΔΕΝ είναι σοβαροφανείς. «Ο Μότσαρτ γελούσε, ο Σαλιέρι όχι», γράφω και ξαναγράφω κάθε που με πνίγει τής μετριότητας ο ορυμαγδός…

Όσες φορές και να δεις αυτές τις ταινίες, ακόμα κι να τις έχεις αποστηθίσει, θέλεις να τις ξαναδείς, για τον απλούστατο λόγο πως σε βυθίζουν σε έναν κόσμο όπου η λεπτομέρεια δεν αποτέλεσμα Χάους αλλά ένδειξη Αρμονίας.

Οι αφηγηματικές υπερβολές κι απιθανότητες είναι σύμφυτες με το είδος τής κινηματογραφικής αφήγησης ούτως ή άλλως.

Με το λογικοφανές δεν χτίζονται μύθοι και δεν αναψύχονται συνειδήσεις υπερθερμασμένες από την υπερβολική εκλογίκευση.

Ο υλιστικός πολιτισμός μας έχει καταντήσει μια μηχανή, που μόνον η Τέχνη μπορεί να της κατεβάσει θερμοκρασία. Είναι ένας υπέρ-πυρηνικός αντιδραστήρας που χρειάζεται τόνους νερού για να μην εκραγεί. Αυτό το αντιλαμβάνονται ολοένα και περισσότερο οι κατασκευαστές («έχουσιν γνώσιν οι φύλακες») και κάνουν τα πάντα, επενδύοντας στον ελεύθερο χρόνο έτσι ώστε η ελεύθερη έκφραση να εξισορροπήσει τον καταναγκασμό τής απαραίτητης ψηφιακής ομοιομορφίας, ξεκινώντας από την Μόδα και περνώντας στον Κινηματογράφο διαπιδύει στον χώρο τής Λογοτεχνίας και του Θεάτρου (ή ύψιστη μορφή Τέχνης, αφού συμπεριλαμβάνει όλες τις άλλες).

Έτσι το διαφορετικό, το αλλότριο, το εξαιρετικό, γίνονται τώρα αντικείμενα μίμησης και όχι αποφυγής. Ο αρχαίος αποδιοπομπαίος φαρμακός και η μεσαιωνική «μάγισσα» έγιναν τώρα περιζήτητοι και τονίζονται οι όποιες ακρότητές τους.

Αυτή η μετά-Αφήγηση έχει ανάγκη γερές δομές και δοκιμασμένες τεχνικές. Το κλασικό στην Τέχνη είναι διαχρονικό γιατί πατάει στις πυθαγόρειες αρμονίες και στην μαθηματική «χρυσή τομή». Όλα τα άλλα είναι πρόσκαιρα, αντιθετικά και θνησιγενή.

Είδα με πολύ ενδιαφέρον (και για πολλοστή φορά) την ταινία «Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων). Κάτω από τους προφανείς πολιτικούς συμβολισμούς (εν καιρώ Ψυχρού Πολέμου) είναι σαφές πως προβάλλονται τα ιδανικά τής Ελευθερίας, της Δημιουργικότητας, της Ανταγωνιστικότητας, της Επιλογής, τής Αυτοδιάθεσης… και όλα όσα στηρίζουν τον Δυτικό Πολιτισμό μας μετά τον Διαφωτισμό.

Αυτές οι αξίες είναι αθάνατες, αλώβητες από την ρομποτική τέταρτη βιομηχανική επανάσταση. Για την ακρίβεια, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Όσο βυθιζόμαστε βαθύτερα στο Άγνωστο Μέλλον τόσο χρειαζόμαστε γερές, δοκιμασμένες άγκυρες στο παρελθόν. Όλα τα άλλα είναι θνησιγενείς πειραματισμοί, αν όχι και αγυρτείες. Εξ άλλου σε όλες τις μεταβατικές εποχές τής Ανθρωπότητας έβριθαν οι ψευδοπροφήτες και σπάνιζαν οι αληθινοί. Ας θυμηθούμε την «Σαλώμη» τού Όσκαρ Ουάϊλντ. Αυτός κι αν βίωσε στο πετσί του το μένος των μετριοκρατούντων. Γιατί ήταν αυθεντικός κι ήθελε να εκφράζει την αλήθειά του με το δικαίωμα τού παιδιού…

Δείτε – ξανά και ξανά – αυτές τις παλιές, καλές ταινίες. Έχουν συνταγές επιβίωσης στους δύσκολους τωρινούς καιρούς…

Οι δραματικοί ήρωες / οι δραματικές ηρωίδες επιβιώνουν μέσα από απιθανότητες χάρη στη γενναιότητα, στην τόλμη, στην αλληλεγγύη και στην Αγάπη.

Αυτό είναι το κλειδί που ανοίγει όλες τις πόρτες. Ακόμα και τις μηχανές ξεκλειδώνει.

 

 

info: https://www.athinorama.gr/

 

 

* Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας (https://konstantinosbouras.gr)

 

 

  • Μοιραστείτε το άρθρο:
Ετικέτες: , ,
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Back to Top